75951 PICT5855
rygodnego materiału, zwłaszcza zaś gdy osobiste postrzeżenia obserwatora zostały udokumentowane za pomocą technicznych środków przekazu, jak magnetofon lub kamera filmowa;
ułatwia sformułowuiiiehipotczy roboczcj lub wprowadzenie w niej zmian i poprawek we wstępnej fazie badań, jak również częściowe przynajmniej jej zweryfikowanie. Dzięki temu badacz nic ryzykuje zbyt wiele, odwołując się np. do szeroko zakrojonych badań eksperymentalnych;
umożliwia sprawdzenie twierdzeń, uzyskanych za pomocą innych metod, przez co pogłębia nasze przekonanie o ich słuszności. Tym samym zaś zachęca do praktycznego ich wykorzystania w procesie nauczania i wychowania;
- stanowi ważne uzupełnienie i zarazem dopełnienie innych metod badań, a zwłaszcza metod testowych, sondażowych czy eksperymentalnych. Dopomaga w czasie rozmowy lub badań ankietowych uczniów w odnotowaniu stopnia ich zaangażowania się w badaną aktualnie problematykę;
— pozwala na uzyskanie informacji o uczniach, które trudno zdobyć innymi metodami badań. Na przykład nie można stosować ankiety łub wypracowania wobec uczniów klasy pierwszej, cłioćby dlatego, że nic wszyscy z nich potrafią czytać i pisać. Niektóre zaś problemy mogą być rozwiązane tylko za pomocą obserwacji, np. problem zewnętrznych reakcji ucznia w chwili otrzymania przez niego oceny niedostatecznej iip.;
— sprzyja cukierni i ulepszeniu własnej pracy dydaktyczno-wychowawczej nauczyciela, który uważnie obserwuje uczniów, widzi w nich niejako odbicie swoich braków i niedociągnięć w postępowaniu pedagogicznym. Stara się je z czasem wyrównać i zapobiegać im iv przyszłości.
3. Przedmiot obserwacji
Na ogól przyjmuje się, że podstawowym przedmiotem obserwacji są:
a) warunki, w których aktualnie przebywają osoby obserwowane;
b) sytuacje, w których uczestniczą w charakterze czynnych lub biernych ich członków;
c) reakcje obserwowanych osób na owe warunki i sytuacje, łącznie /. treścią psychologiczną tych reakcji, czyli nic ograniczających się jedynie do ich zewnętrznego opisu.
Warunki i sytuacje jako przedmiot obserwacji
Na przykład na warunki, będące przedmiotem obserwacji w klasie szkolnej, składają się m.in. wyposażenie w sprzęt szkolny i pomoce naukowe, oświetlenie, temperatura i wszystko to, co wiąże się ze stanem sonitarno-higicnicznym klasy, jej wygląd estetyczny, sąsiedztwo z innymi klasami i zewnętrznym otoczeniem szkoły, jak ulica lub boisko szkolne, a także panujące w tym czasie warunki atmosferyczne i pora dnia. w jakiej dokonuje się obserwacji. Obejmują one również osobowy skład klasy, z uwzględnieniem liczby, wieku i płci wszystkich uczących się w niej uczniów oraz ich poziom umysłowy i kulturalny. Słowem warunki te są synonimem ogólnego środowiska społecznego z podstawowymi jego trzema składnikami, mianowicie środowiskiem przcdnuotowo-obicktywnym. osobo-wo-subicktywnym i kuhurowo-treściowym (K Lech, 1974, s. 90 -93).
Sytuacje, w których obserwowane osoby uczestniczą czynnie lub biernie, mogą przybrać w klasie postać zajęć zorganizowanych lub niczorganizowanych Przykładem zajęć zorganizowanych są lekcje. Różnią się one nic tylko pod względem nauczanego na nich przedmiotu, np. geografii lub języka polskiego, lecz. także pod względem sposobu ich przeprowadzania, co ma wyjątkowo duży wpływ na zachowanie się uczniów. Lekcje stanowią dla nauczyciela najdogodniejszy teren dokonywania obserwacji, ale na pewno nic jedyny. Możliwość obserwowania uczniów z lepszymi - niż na lekcjach — wynikami dają zajęcia bliżej nic-zorganizowanc, np. na korytarzu lub boisku szkolnym. Praktycznie jednak nauczyciel może obserwować systematycznie zwłaszcza na lekcjach. Toteż przeważnie na nich obserwuje swych uczniów. Szczególną sposobność skutecznego obserwowania uczniów podczas lekcji stwarza ich samodzielna praca, tak indywidualna. zespołowa, jak i zbiorowa, a szczególnie zajęcia pozalekcyjne i pozaszkolne, jak wycieczki, prace społecznie użyteczne, gry i zabawy.
Reakcje osób obserwowanych
Najczęstszym, a niekiedy jedynym, przedmiotem obserwacji są reakcje osób, jakimi zainteresowany jest badacz. Niemniej jednak pomijanie wspomnianych warunków i sytuacji w postrzeganiu i opisie owych reakcji należy uznać za poważne uchybienie metodologiczne. Zapomina się wówczas, że zachowanie się człowieka jest funkcją zarówno jego wewnętrznych uwarunkowań, jak i warunków zewnętrznych. w jakich żyje łącznie z przeróżnymi jego sytuacjami życiowymi.
Spośród reakcji osób obserwowanych na uwagę zasługują nade wszystko ich zachowania dostępne w zewnętrznym spostrzeganiu. Mogą być to np. zachowania uczniów pragnących za wszelką cenę zwrócić na siebie uwagę i zyskać w ten sposób uznanie nauczycieli i kolegów z klasy. Ciekawym obiektem obserwacji są również uczniowie z wyraźnymi tendencjami w kierunku dominacji lub ule-
57
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
B574 835 PROMIENICA 123 trudno zabliźniające się owrzodzenia o niezwykłym wyglądzie, zwłaszcza zaś
Uwaga! Metoda Brenta znacznie przyspiesza zbieżność, gdy funkcję da się dobrze przybliżyć za pomocą
Gdy wywodzimy klasę pochodną z klasy podstawowej za pomocą publicznego modyfikatora dostępu, wówczas
Gdy wywodzimy klasę pochodną z klasy podstawowej za pomocą publicznego modyfikatora dostępu, wówczas
DSC08431 Mvcie mechaniczne gdy urządzenia duże, powierzchnie trudno dostępne P za pomocą . rozpryski
MEZOPOROWATE MATERIAŁY WĘGLOWE UZYSKIWANE NA BAZIE... jest usuwanie fazy nieorganicznej za pomocą kw
IMG!17 (2) Jerzy Kaczorowski 70 [10] gdy czytam — inny wszedł we mnie za pomocą słowa, że jest we mn
24114 PICT0066 (2) 1. Oszczędność materiału Na rys. 1 przedstawiono tulejkę, która może być wykonana
FizykaII388 01 384 384 d nie. Gdy-w miejscu białej zasłony, na którą za pomocą soczewki zbierającej
img085 (21) dokumentacja szkolna, zwłaszcza zaś arkusz ocen, dziennik, karty zdrowia, opinie i różne
skanuj0039 rozciąganie dla stali poprzez zmierzenie jej twardości stosowane jest zwłaszcza wówczas,
img230 (14) Doraźnie można robić bandaże z wszelkich materiałów. zwłaszcza z odzieży. ale nigdy nic
SNV36333 wia się w jego utworach nieoryginalnych w przekładach i
IMG?73 w szkołach. Nie potrafiłam napisać rozkładu materiału. Denerwowałam się. gdy uczniowie n
więcej podobnych podstron