88559 obraz8
Rozdział szesnasty
CHINY 1, SZANG-TI I T»IEN
Najwyższe bóstwo określane jest w klasycznych księgach chińskich imieniem T’ien albo też Ti lub Szang-ti1.
Ti znaczy „pan, władca”; Szang-ti — „Pan w górze”. Z wysokości swej (Szang-) Ti obserwuje świat i ludzi:
Wielki jest Szang-ti,
który w swym majestacie spogląda na ten niski świat.
Przebiega (wzrokiem) wszystkie cztery strony
szukając kogoś, kto by zaprowadził ład wśród ludzi.
Szi-King, III, 1.7,1 (Legge, The Chinese Classics, IV, s. 448)
Szang-ti słucha i słyszy:
Jego sława doszła do uszu Ti
Szi-King, V, 16.3,142 (Legge, III, 482)
Toteż w jego imieniu składa się przysięgi i zawiera pakty; a na tych, którzy je pogwałcą, i na wszelkich w ogóle'złoczyńców zsyła kary 3.
Tlen jest „niebem”: niebem fizycznym4, jak „Niebem” boskim. A co powiedziane jest o Szang-ti czy Ti, odnosi się również do Tlen5. Tlen także obserwuje ziemskie sprawy, przede wszystkim postępowanie ludzi:
Patrząc w dół, na ludzi, T’ien największą zwraca uwagę
na ich prawość,
Szu-King, IV, 9.1,3 (Legge, III, 264).
Tlen także wzrokiem i słuchem poznaje wszystko, co się dzieje na ziemi:
T’ien czuwa nad tym nędznym światem.
Szi-King, III, 1.2,4 (Legge, IV, 434). T’ien przestał nań patrzeć i słuchać go.
Szu-King, V, 14, 5 (Legge, III, 456). Wielkie Niebo (Tlen) i Ziemia władczyni usłyszały słowa Waszej Wysokości.
Tso-czuan, (Legge, V, 168).
Widzenie i słyszenie pojęte są również w sposób czysto antro-pomorficzny:
Tlen słyszy i widzi, jak ród nasz ludzki słyszy i widzi.
Szu-King, II, 3,5,7 (Legge, III, 74). Tlen widzi, jak mój lud widzi, Tlen słyszy, jak mój lud słyszy.
Szu-King, V, 1.2,7 (Legge, III, 292)
Tlen jest jasnowidzący i nie można go oszukać:
Wielki Tlen jest jasnowidzący,
Wielki Tlen nie popełnia omyłek.
Szi-King, III, 3, 2, 11—12 (Legge, IV, 517—518). Wyrok Tlena jest nieomylny,
Szi-King, IV, 3.2,5 (Legge, III, 188).
Widzenie i słyszenie Tlena rozciąga się na wszystkie rzeczy, w praktyce na wszystkie uczynki ludzkie:
Tlen wszystko rozumie i wszystko dostrzega.
Szu-King, IV, 8.2,3 (Legge, III, 255).
Wszystkowidzenie i wszystkosłyszenie, zawarte w Szang-ti implicite, jeśli chodzi o Tlena, jest wyraźnie omówione np. w komentarzu do wyżej przytoczonego wersetu z Szu-King, gdzie powiedziano:
Niebo (Tlen) najwyższe, wolne od uprzedzeń, doskonale sprawiedliwe, wzniosłe i rozumne, nie musi słuchać, by usłyszeć rzecz każdą, nie potrzebuje patrzeć, by wszystko zobaczyć... I to, co się czyni w ciemności i w ukryciu, gdzie nie ma uszu ani oczu, nie ukryje się przed jego wiedzą 7.
Z wszystkowidzenia i wszystkosłyszenia Tlena wynika jego wszechwiedza. Nic z tego, co robią ludzie, nie umknie jego uwadze:
255
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
skanuj0024 (137) i____ (j oę^&ftMOu^ih■__tju^lL% ^fijpiLu?^ ;__: ^.j. % U’J t»i ; i ---{-.....j
listewka zęba RM. H ii w r* 1 *VV £ 3*****g
scandjvutmp135 01 1 - «T» - li por et stel - la ma - ris, suc-cur • r« ca - den -
Obraz3 Rozdział IKlasyfikacja terenów zieleni Podstawą planowania i urządzania terenów zieleni jest
obraz6 Rozdział dziesiąty RZYM 1. JOWISZ Wszechwiedza była jednym z atrybutów Jowisza, najwyższego
22345 obraz8 Rozdział dwudziesty trzeci MEKSYK I AMERYKA ŚRODKOWA 1. MEKSYK Jeden z mitów szczepu K
22774 Obraz (5) Typ n T= O T >0 i .7! PUSTE U ■ „i PO/IDń? . & . -
więcej podobnych podstron