DSC26

DSC26



72 F.lżbicta Min czak kwicz

-    mowa dźwiękowa (artykułowana mowa oralna - jako najdoskonalszy sposób porozumiewania się ludzi, który dzieciom z głębokim upośledzeniem umysłowym jest dostępny często w bardzo ograniczonym zakresie).

-    mimika.

-    gestykulacja,

-    wyraz oczu.

-    postawa ciała.

-    odgłosy nieartykułowane, nazwane znakami paralingwistyc/nymi - którymi są lub mogą być pojedyncze dźwięki lub ich ciągi układające się w przeciągłe sygnały monofoniczne (buczenia lub przeciągłego wycia) albo sylabotonicznc (bardziej zróżnicowane dźwiękowo sygnały’ wokalne).

-    odgłosy płynące z ciała (np. zmieniająca się temperatura ciała, przyspieszona akcja serca, burczenie w' brzuchu, ulewanie się treści żołądkowych. odbijanie się. czkawka),

-    oddech (np. płytki, nierówny, przyspieszony, przydech).

Najdoskonalszym sposobem porozumiewania się ludzi z sobą jest niewątpliwie mówienie językowo-słowne (a więc mowa artykułowana - tzw. mowa oralna). Ten poziom komunikacji w naszym przypadku był prawie niemożliwy. Bardziej realne szanse porozumiewania się dawała osobom objętym terapią tzw. komunikacja niejęzykowa oparta na naturalnych sygnałach, które rozumie każda matka, zanim nauczy się porozumiewać ze swoim dzieckiem za pomocą języka mówionego. Systematyczne i konsekwentne przestrzeganie zasad komunikacyjnych rozmówców, to jest dziecka i matki oraz dziecka i terapeutów, miało dać - jak zakładano - realne możliwości skutecznego porozumiewania się i choćby biernego opanowania przez dziecko kilku najprostszych sygnałów, za pomocą których można by się z nim porozumiewać (Warrick 1999).

Charakterystyka grupy i osób badanych

Badaniami i programem terapii indywidualnej objęło 5 dzieci z objawami głębokiego upośledzenia umysłowego, w wieku przedszkolnym od 4 do 6 lal. w tym dwie dziewczynki i trzech chłopców. Objęte badaniami dzieci wywodziły się z rodzin o robotniczym (60%) i inteligenckim (40%) rodowodzie. Wśród badanych było dwoje jedynaków. Pozostali badani pochodzili z rodzin wielodzietnych. Dwoje badanych (40%) wychowuje się w pełnej, naturalnej rodzinie, dwoje (40%) w rodzinie niepełnej (samotnie wychowująca matka) i jedno z badanych dzieci wychowuje się w rodzinie zastępczej. U wszystkich, oprócz upośledzenia umysłowego, rejestrowano rozliczne wady i zaburzenia rozwoju. Najliczniej reprezentowane były dysfunkcje ruchowe (mózgowe porażenie dzic-

cięcc - mpdz; 100%) i zaburzenia komunikacji (100%). U trojga (60%) dzieci dodatkowo odnotowano padaczkę i wady wzroku. W dwu przypadkach (40%) oprócz mpdz i zaburzeń komunikacji (brak kontaktu z najbliższymi) /diagnozowano jednocześnie wady wzroku i słuchu. Wszystkie dzieci objęte programem usprawniania pozostawały pod opieką wychowawczą rodziców i terenowych. sprawujących opiekę medyczną poradni specjalistycznych. Pomimo wiciu zapewnień różnie jednak układała się współpraca z rodziną. Oceniono ją jako zadowalającą w dwóch rodzinach (40%), okazjonalną również w dwóch rodzinach (40%) i niezadowalającą (brak współpracy) w jednej (20%) z badanych rodzin. (Omawiane dane ujmuje tabela l. s. 87).

Metody aktywizowania dzieci ze sprzężonymi zaburzeniami rozwoju

W tej części opracowania pragnę choćby w ogromnym skrócie omówić niektóre, przykładowo wybrane, stosowane przez nas sposoby oddziaływań rehabilitacyjnych.

Podstawowym zadaniem w rehabilitacji dzieci z głębokim upośledzeniem umysłowym z dodatkowymi wadami i zaburzeniami rozwoju jest opanowanie przez nic umiejętności porozumiewania się z otoczeniem na dostępnym dla nich poziomic. W realizacji tego zadania wykorzystano: metodę komunikowania się przez dotyk i różnego rodzaju masaże. Wykorzystywane w podjętym programie metody usprawniania wielu funkcji są ogólnie dostępne i łatwe w stosowaniu.

Na ogól nie wymagają specjalnego przygotowania (stąd mogą korzystać z nich nic tylko profesjonaliści, ale też wolontariusze, studenci, a także rodzice) ani nadzwyczajnych przyrządów i pomocy do ćwiczeń, a nawet szczególnego miejsca niezbędnego do przeprowadzenia odpowiednich zabiegów. A zatem przejdźmy do zaprezentowania i omówienia choćby niektórych z nich.

Metoda komunikacji przez dotyk

Metoda komunikacji przez dotyk polega na dostarczaniu dzieciom różnego rodzaju doznań za pośrednictwem ręki terapeuty. Zajęcia rozpoczynamy od najprostszych ćwiczeń, podczas których terapeuta ujmuje ręce dziecka i dotyka nimi twarzy dziecka, twarzy matki oraz innych osób towarzyszących lub wspólprowadzących terapię. Dotyk twarzy matki pozwala na zwrócenie uwagi dziecka na liczne szczegóły jej twarzy (i w ogóle twarzy ludzkiej), takie jak oczy. usta i uszy. oraz ich identyfikację u innych osób. W naszym przypadku, z biegiem czasu przybywało doświadczeń dziecka, przybywało też więcej przedmiotów, których dzieci dotykały i identyfikowały je ze znanymi im już przedmiotami (np. inne części ciała ludzkiego, zabawki, przedmioty codziennego użytku, owoce, warzywa itp.). W zabawach tych, jak zwykło się je nazywać, wykorzystano przedmioty sprawiające dziecku przyjemność, a także dostarcza-


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
DSC26 km tli Min&u* I    El
DSC26 sKi najeży rozetrze^ y_gLeieixu:YCxnow’m w sto-sunk u~TTT.~^proWadzenie do recepty oleju rycy
DSC26 UC*Aja . r , 11 H ^ffWla ^ 9iV* O łtl^O -> Pęa v fcshci — ^pjK^y; ~ł, (^•*
DSC26 Pochodzenie: Wymagania: Zastosowanie: Rozmnażanie: Azja Płd -Wsch Afryka Płd. •
DSC26 #1« »    4 r*;:< * *.v**«    .    ‘ .-
DSC26 Przykład:finanse-budźet-rząd, krótka ♦    Hasło może zawierać od jednego do

więcej podobnych podstron