Image
03 djvu

samolubnie strzegącą swej odrębności. Zdobycie klejnotu szlacheckiego coraz było trudniejszem. W roku 1578 zapada uchwała, że nadanie szlachectwa może być dokonane tylko na sejmie i pod groźbą nieważności winno być wpisane do postanowień sejmowych. Jeżeli szlachcic odważył się przyjąć kogoś samowolnie do herbu, sam za karę utracał szlachectwo. Nadanie szlachectwa na sejmie dochodziło do skutku tylko za zgodą wszystkich posłów, stąd nader trudno było je uzyskać, niechętnie bowiem dopuszczała szlachta ludzi innych stanów do używania praw i przywilejów, zdobytych wyłącznie dla siebie. Kto świeżo otrzymał szlachectwo, winien był w ciągu roku nabyć dobra ziemskie w cenie najmniej 50,000 złp.; dalej on sam i dwa następujące po nim pokolenia, t. j. dzieci i wnuki, nie otrzymywały jeszcze pełnych praw, nie mogły piastować urzędów ziemskich; nazywano ich scartabelli. Wyjątkowo tylko, w uznaniu wielkich zasług, nadawano szlachectwo bez ograniczeń. Od nadania szlachectwa nieszlachcicowi, czyli od nobilitacyi, należy odróżnić indygenat, t. j. nadanie szlachcie zagranicznej szlachectwa polskiego. Prawo obdarzania indygenatem przysługiwało zrazu królowi, potem sejmom walnym. Osobiste szlachectwo uzyskiwali profesorowie akademii krakowskiej; ci zaś, którzy nauczali przez lat 20, mogli otrzymać szlachectwo i dla swoich rodzin.

Pomimo starań o zachowanie równości w o-brębie stanu szlacheckiego, pilnego przestrzegania, by jeden nie wynosił się ponad drugiego, istniały wśród szlachty znaczne różnice, wytworzone przez nierówności majątkowe. Przepaść dzieliła potężnego wojewodę, możnego magnata, od skromnej szlachty zagrodowej, która musiała szczupłe swe

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Image
08 djvu i jego rodziny. Z czasem dochody czynszowe przestają szlachcie wystarczać, ze wzrostem
Image
60 djvu 149 chyli się do ekonomicznego, umysłowego i moralnego upadku, a państwo bezsilne, ogr
Image
71 djvu 160 cyjnej !). Na czas swej nieobecności król mianuje namiestnika z książąt domu panuj
Image
80 djvu 169 ale jeszcze szereg przepisów i rozporządzeń, niszczących szczątki odrębności Króle
Image
69 djvu 158 radzili nad sprawami kraju. Ludzie stojący u ste ru rządu niejednokrotnie, przez w
Image
97 djvu - 186 stawą konstytucyi austryackiej v). Konstytucya ta wypowiada zasadę równouprawnie
Image
01 djvu 92 prowincyonalne, na które obok posłów mogła przybywać i szlachta osobiście. Tam zjeż
Image
02 djvu 93 (3-go Maja), wypracowanej przez sejm czteroletni. Szlachta, zdobywszy szerokie przy
Image
05 djvu 96 kowskiego z 1496 roku, które ograniczają liczbę plebejuszów, mogących zasiadać w
Image
09 djvu 100 bro spożywców (szlachty) niż wytwórców (mieszczan), wyznaczali nader nizkie ceny n
Image
10 djvu 101 cały ruch handlowy na zachód, z morza Śródziemnego na ocean Atlantycki. W XVII zaś
Image
11 djvu 102 prywatnych właścicieli ziemi. Zajęcia mieszczańskie uznane zostały przez szlachtę
Image
12 djvu 103 mu czasu dc należytego uprawienia swojego gruntu. Chłopi byli obowiązani prócz teg
Image
13 djvu 104 cych swą władzę dziedzicznie; sołtysi pochodzili z ludu i bronili go od nadużyć sz
Image
14 djvu 105 Zdarzało się, że panowie dbali o poddanych, jako o cenną silę roboczą, której we w
Image
16 djvu 107 handlu, zajmowania się rzemiosłami w pewnych okolicach i organizowali własne cechy
Image
17 djvu 108 urządzenia, w jednym wspólnym sejmie skupiono przedstawicieli wszystkich krajów Rz
Image
19 djvu 11(3 wszystkich sejmików, bez zatwierdzenia zjazdów ogólnych dygnitarzy duchownych i ś

więcej podobnych podstron