img079 (21)
w różnych grach i zabawach ruchowych, wszczyna kłótnie i bójki z kolegami, zaatakowane ucieka lub reaguje płaczem.
Charakterystyka osobowości stanowi uogólnienie faktów stwierdzonych w zachowaniu się określonych za pomocą pojęć zaczerpniętych z odpowiedniej teorii osobowości. Charakterystyka może zawierać orzeczenia, że dziecko jest pracowite, obowiązkowe, agresywne, nieśmiałe, tchórzliwe, kłamliwe, zarozumiale, przejawia postawy prospołeczne lub receptyw-ne, wykazuje skłonności neurotyczne, ma prawidłowo ukształtowany obraz świata i własnej osoby, przejawia konformizm lub tendencję do dominacji.
Ze względu na zakres wyróżniamy charakterystyki cząstkowe oraz całościowe. Charakterystyka cząstkowa dotyczy niektórych tylko właściwości zachowania się lub składników osobowości, na przykład aktywności przejawianej na lekcjach, poziomu rozwoju sprawności umysłowej, niektórych uzdolnień lub zainteresowań, stosunku do obowiązków szkolnych. Charakterystyka cząstkowa obejmuje fragmentaryczny obraz zachowania się lub osobowości dziecka, który może jednak stanowić nieraz podstawę rozwiązania określonych problemów wychowawczych.
Charakterystyka całościowa powinna zawierać możliwie pełny i wyczerpujący obraz zachowania się lub struktury osobowości danej jednostki. Wymaga prowadzenia systematycznych obserwacji przez dłuższy okres oraz oparcia się na większej ilości materiałów niż charakterystyka cząstkowa. Konstrukcja charakterystyki całościowej zależy od przyjętej koncepcji zachowania się, struktury lub funkcjonowania osobowości.
Z uwagi na sposób opracowania wyodrębniamy charakterystyki swobodne i opracowane według planu. Charakterystyka swobodna opracowywana jest bez przyjętego uprzednio planu wyznaczającego jej główne części. Tę rolę spełniają charakterystyki literackie, w których pisarz ukazuje niektóre właściwości psychiki bohatera utworu literackiego, bez ich należytego usystematyzowania i analizowania za pomocą właściwej terminologii naukowej. W praktyce wychowawczej charakterystyki swobodnie bywają opracowywane; z powodu jednak pewnej chaotyczności nie dają wyczerpującego obrazu osobowości danego dziecka, co obniża ich wartość.
Charakterystykę opracowaną według planu sporządza się zgodnie z określoną dyspozycją zawierającą wyliczenie punktów, które powinny być uwzględnione w opisie. Plan może mieć formę zwięzłych dyspozycji lub być bardziej szczegółowy przez podanie dokładniejszegó wykazu właściwości oraz ich bliższe omówienie. Rolę planu mogą spełniać arkusze obserwacyjne i plany obserwacji (por. str. 59—66), stanowiące schemat ułatwiający opracowanie charakterystyki.
Ze względu na cel wyróżniamy charakterystyki opisowe i przyczynowe. Charakterystyka opisowa prezentuje cechy zachowania się lub składniki osobowości danej jednostki. Nie powinna ona ograniczać się do ich opisu, lecz ukazywać również ich strukturę Oraz zachodzące między nimi zależności.
Zasadnicze zadanie charakterystyki przyczynowej stanowi natomiast wyjaśnienie genezy zachowania się lub osobowości. Podstawą charakterystyki przyczynowej jest charakterystyka opisowa. Wykorzystując zawarte w niej stwierdzenia, przeprowadzamy analizę czynników wywierających wpływ na zachowanie się lub kształtowanie określonych składników osobowości.
Prócz wymienionych wyżej można wyróżnić charakterystyki środowiska społecznego. Mogą to być charakterystyki środowiska rodzinnego, szkolnego, koleżeńskiego, w którym przebywa dane dziecko. Charakterystyki środowiska społecznego są zazwyczaj jednym ze składników charakterystyki przyczynowej, dlatego nie będziemy ich wyodrębniać. Omawiamy je łącznie z charakterystykami przyczynowymi (patrz str. 167—172).
Konkretne charakterystyki niejednokrotnie łączą w sobie właściwości ich różnych rodzajów. Tak na przykład może to być swobodna charakterystyka zachowania się, cząstkowa charakterystyka opisowa opracowana według planu, całościowa charakterystyka opisowa osobowości, cząstkowa charakterystyka przyczynowa opracowana według planu uwzględniająca wpływ środowiska społecznego. Sposób opracowania charakterystyki zależy zarówno od zadań, które ma ona spełniać, jak też od zakresu posiadanych informacji.
4. Charakterystyki zachowania się
Materiały obserwacyjne po należytym uporządkowaniu mogą stanowić podstawę opracowania charakterystyki zachowania się. Nie zawiera ona wniosków dotyczących osobowości, lecz ogranicza się do stwierdzeń zawierających uogólniony opis zachowania się. Jeśli na przykład w jednej obserwacji przeprowadzonej na lekcji zanotowaliśmy, że dziecko siedmiokrotnie zgłaszało się do odpowiedzi, w drugiej — czterokrotnie, w trzeciej — dwukrotnie, w czwartej — ośmiokrotnie, to uogólniając powyższe fakty w charakterystyce zachowania się stwierdzamy, że „na lekcjach dziecko często zgłasza się do odpowiedzi”. Gdy uczeń w czasie obserwacji na jednej przerwie czytał książkę, na drugiej również czytał książkę, na trzeciej grał w piłkę, na czwartej przeglądał czasopisma, na piątej i szóstej znów czytał
157
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
zabawa ruchowa Dzieci stoją w różnych miejscach sali.Na hasło: "śnieg" - dzieci naśladują
. „Łabędzie" - zabawa ruchowa ze śpiewem, (e. 2. Rozmowa kierowana na temat
59. Skarby Ziemi 1. Zabawa ruchowa ..Rzuć i złap piłkę . listopad (wychowanie lizycznc) -
zdjęcie szkolne28 16 Rysowanie oburącz Uzupełnianie rysunku obiema rękami / 17. Zabawa ruchowo
Przewodnik Przedszkole trzylatka czIIIe Zabawa ruchowa z elementem skoku Zanurzamy się (patrz: przew
udziału w grach i zabawach. Nie wie jak prawidłowo się odżywiać, nie rozumie znaczenia ćwiczeń fizyc
B: Gra w koszykówkę. C: Gra w hokeja. D: Gra w siatkówkę. 10. Zabawa ruchowa do
Obraz3 (60) i. Zabawa ruchowa Spinor po losie. Nauczyciel recytuje wiersz li. I ow.liulowsku
2. Zabawa ruchowa „Zimowa rozgrzewka” - dzieci stoją w kole. Chętne dziecko
str. 16 Uniwersytet Śląski w Katowicach ćwiczeniach, grach i zabawach” Gdańsk 1998 6.
Rozmowa na temat polskich tradycji bożonarodzeniowych. 3. Zabawa ruchowa: „Chodź
więcej podobnych podstron