215
Tablica 4.26-1
Klasy ciepłoodporności izolacji
Klasa |
Y |
A |
E |
B |
F |
H |
200 |
220 |
250 |
t, °C |
90 |
105 |
120 |
130 |
155 |
180 |
200 |
220 |
250 |
Do pierwszych trzech klas należą różne materiały izolacyjne pochodzenia organicznego, do następnych trzech (B, F, H) należą materiały nieorganiczne z lepiszcza-(mi organicznymi. Do wyższych klas, oznaczonych liczbami, należą materiały nieorganiczne (jak mika, kwarc, szkło, porcelana itd.) bez lepiszczy, jak również związki fluoroorganiczne.
I Klasy ciepłoodporności wyższe od 250 oznacza się kolejnymi symbolami numerycznymi, stopniowanymi co 25°C.
4.27. Obok podziału materiałów izolacyjnych na klasy, korzystając z kryterium odporności na podwyższone temperatury, można przeprowadzić wiele innego rodzaju klasyfikacji wg wielu różnych kryteriów. Najczęściej stosowane są podziały: według stanu skupienia (dielektryki lotne, ciekłe i stałe), według rodzaju materiału lub też według funkcji, które materiały mają spełniać. Będą to funkcje:
- konstrukcyjne (porcelana, żywice lane, żywice termoutwardzalne, guma),
- osłonne (lakiery, oprzędy, papier),
- wypełniające (masy zalewowe, żywice lane, syciwa).
W dalszym ciągu omówiono materiały elektroizolacyjne, korzystając ze schematu podziału przedstawionego na rys. 4.27-1.
Zgodnie z tym schematem materiały elektroizolacyjne lotne dzielą się na gazy naturalne (będzie to przede wszystkim: wodór, azot, hel, dwutlenek węgla) i gazy syntetyczne — przede wszystkim sześciofluorek siarki i freon. Najbardziej rozpowszechniony gaz elektroizolacyjny - powietrze, jest mieszaniną gazów naturalnych.
Materiały izolacyjne ciekłe są to przede wszystkim oleje mineralne oraz rzadziej używane oleje syntetyczne i roślinne.
Materiały elektroizolacyjne stałe, nieorganiczne dzielą się na naturalne (mika, azbest) oraz sztuczne (różnego rodzaju szkła i ceramiki).
We współczesnej elektrotechnice używa się bardzo wielu różnorodnych materiałów z grupy materiałów stałych, organicznych. Grupę tę można podzielić (rys. 4.27-2) na materiały naturalne (asfalty, woski, parafiny, kauczuk, żywice) i syntetyczne. Materiały otrzymywane syntetycznie dzieli się na elastomery (kauczuki syntetyczne i ich pochodne) oraz plastomery. Plastomery z kolei dzieli się na termoplasty (tworzywa termoplastyczne) i duroplasty (tworzywa termoutwardzalne). Odrębną grupę materiałów syntetycznych stanowią tworzywa złożone i półwyroby (emalie, lakiery, żywice lane, laminaty, kleje, taśmy, koszulki, folie izolacyjne itd.).