img264 (9)

img264 (9)



Rozdział piąty

Druidki

Greccy i łacińscy pisarze wspominają niejednokrotnie o Dryades, czyli druidkach. Fakt spełniania obowiązków druida przez kobiety potwierdzają też rodzime źródła celtyckie. Należy tu pamiętać o niezwykłej roli kobiet w społeczeństwie celtyckim, różnej niż w innych kulturach europejskich. Kobiety celtyckie miały znacznie większe prawa i zajmowały wyższą pozycję niż kobiety z Grecji czy Rzymu

W Grecji kobiety nie miały żadnych praw o charakterze politycznym. Nie brały udziału w rządzeniu miastem, a ich prawa społeczne były znacznie ograniczone. Nie mogły dziedziczyć ani posiadać dóbr, ani zawierać transakcji przewyższających wartością buszel zboża. Mąż kobiety, jej ojciec lub opiekun sprawowali całkowitą kotrolę nad jej życiem. Gdy ojciec kobiety umierał nie pozostawiając męskich potomków, córka razem z pozostałymi dobrami przechodziła w ręce najbliższego męskiego krewnego, który mógł wziąć ją za żonę. Innymi słowy, kobiety traktowano jak dziedziczony dobytek. Trzymano je w odosobnieniu, w domach miały swoje wydzielone miejsca. Taka była rzeczywistość, mimo iż obraz kobiety przedstawiony w literaturze greckiej bywa nieco inny. Arystoteles był na tle swych współczesnych znacznie bardziej postępowy, gdy przekonywał, że mężczyźni i kobiety powinni mieć taki sam dostęp do edukacji. Jednakże przywileje kobiet greckich pozostawały bardzo ograniczone.

Kobiety w Rzymie miały nieco więcej praw niż w Grecji, ale pater familias w dalszym ciągu posiadał całkowitą władzę nad żoną, a kobieta przy prowadzeniu wszelkich spraw musiała mieć męskiego opiekuna. Własność ciągle była pojęciem zarezerwowanym dla mężczyzn. W Rzymie, w przeciwieństwie do Grecji, zamężne kobiety mieszkały razem z mężami, z nimi spożywały posiłki, mogły wychodzić z domu pod warunkiem noszenia stola matronalis dla zaznaczenia statusu, mogły odwiedzać urzędy, teatry i inne miejsca publiczne.

Natomiast w społeczeństwie celtyckim pozycja kobiety była zupełnie inna. Z historii znamy wiele postaci kobiecych cieszących się najwyższym autorytetem, wśród nich Boudikkę (Boadicea), władczynię Icenów (Icenii), która została uznana za wodza plemion południowej Brytanii w roku 61 n.e. Boudikka z pewnością należy do najsławniejszych celtyckich kobiet. Według Diona Kassjusza, sprawowała ona funkcję kapłanki bogini Andrasty, określanej jako bogini zwycięstwa1. Jest ona prawdopodobnie tożsama z boginią Andarte, którą czcili Wokoncjowie (Vocontii) w Galii. Można stąd wysnuć wniosek, że Boudikka była druidką oraz królową. Oprócz niej historia zna inne celtyckie władczynie i królowe. Tacyt stwierdził w Rocznikach, że „to nie pierwszy raz kobieta wiodła Brytów do walki”2.

Irlandzkie sagi podtrzymują obraz kobiety-wojownika. Jedną z bardziej znanych była [irlandzka królowa wieku heroicznego] Medb z Connachtu, która dowodziła wojskiem i sama pokonała w walce bohatera-wojownika Cethrena. Scathach była główną nauczycielką sztuki wojennej dla Cuchulainna, a jej siostra Aoife również słynęła z wojaczki, i sam v^ielki bojownik i bohater Cuchulainn, musiał uciec się do podstępu, aby ją pokonać3. Wśród wojowników (Fianna) Fionna Mac Cumhaila, drużyny najznamienitszych żołnierzy, znajdowała się wspaniała Credne. Art miał duży kłopot z pokonaniem walecznej Coinchend. Kobieta o imieniu Estiu odgrywa bardzo ważną rolę w opowieści o Suibhne Geilt podczas jego pobytu w Snamh Da En (Swim Two Birds), miejscu którego nazwa stała się inspiracją dla tytułu powieści Fianna CFBriena At Swim-Two-Birds (1939)4.

Wracając do historii, należy wspomnieć o Kartymandui (Cartimandua, „lśniący konik”), współczesnej Boudikce władczyni brytyjskiego plemienia Brygantów w latach ok. 43-69 n.e. Jawi się ona jako zdecydowana i silna osobowość. Jej mężem był Wenucjusz (Yenutius), który chciał przejąć władzę nad jej królestwem. Kartymandua rozwiodła się z nim i wyszła za mąż za woźnicę jego rydwanu, Yellocatosa. W walce o tereny południowej Brytanii Wenucjusz

1

Warto w tym miejscy przytoczyć, za Dionem Kassjuszem, obraz Boudikki: „Była olbrzymiej postaci, przerażającej powierzchowności, o ostrym głosie. Olbrzymie zwoje jasnorudych włosów spadały na jej kolana. Nosiła wielki, skręcony naszyjnik złocisty i wielobarwną tunikę, a na nią zarzucała gruby płaszcz, spięty zapinką. Co chwila chwytała długą włócznię, aby wzbudzić lęk we wszystkich, którzy na nią patrzyli”. Historia rzymska, LXII, 3,4., cyt. za M. Dillon. N. Chadwick, Ze świata Celtów, tł. Z. Kubiak, str. 36-37 (przyp. tłum.).

2

: W odpowiednim fragmencie Roczników (księga XIV, rozdz. XXXV) cytowane słowa wypowiada Boudikka (przyp. tłum.).

3

   Cuchulainn był bohaterem wojowników z Ulsteru. Jego dzieje opisują liczne sagi irlandzkie z Cyklu Ulsterskiego. m.in. Tain. Imię Cuchulainn znaczy „pies Culainna”. Bohater, wówczas zwany Setanta. przybrał je po zabiciu psa należącego do Culainna, kowala króla Ulsteru, Conchobara. Chcąc wynagrodzić kowalowi stratę, bohater obiecał pilnować kuźni do czasu znalezienia odpowiedniego psa (przyp. tłum.).

4

   Stara irlandzka nazwa miejscowa Snamh Da En składa się z trzech elementów: „pływać", „dwa", oraz „ptaki". Wykorzystał to Flann 0'Brien w tytule swojej znanej książki, przetłumaczonej na polski jako Sweeny wśród drzew (tł. K. Fordoński. Poznań 1996) - (przyp. tłum.).


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
32 Rozdział pierwszy często bez złych intencji, niejednokrotnie nieuświadamiane. Wykluczanie osób
IMG 08 CxfSe 1, rozdział ł ncjfo jrti;iją właściwe sobie potrzeby i władze, czyli, co jedno znaczy,
DSC04377 32    Rozdział 1. U podstaw badań nad etfubtft zweryfikowanej teorii ugrunto
P1190122 Rozdział V TEORIA CZŁOWIEKA (ANTROPOLOGIA RELIGIJNA) Religijna teoria człowieka, czyli antr
31 (22) 120 Rozdział II. Morfonologia b) i 1 o ś c i o w e, polegające na wymianie fonemu zerowego,
Astrofotografia (89) Rozdział 5_zastosowanie komputera w astrofotografiiUwagi ogólne Proces percepcj
23 (706) Rozdział I powoduje powstanie innych. Potrzeby uzupełniają się wzajemnie, czyli są kompleme
img241 (10) Rozdział drugiPochodzenie druidów Pisarze greccy jako pierwsi zanotowali słowo Druidae.

więcej podobnych podstron