0246
wzroście ciśnienia napędowego rośnie także ciśnienie działające na ściany naczynia. Ściany
/
naczynia rozciągają się, zmniejsza się czynnik geometryczny — , zmniejsza się opór naczyniowy. Ciśnienie działające na ściany naczynia jest zrównoważone ciśnieniem ściany na krew. Jest ono wynikiem napięć sprężystych występujących w ścianie. Siły rozciągające ściany naczynia działają stycznie do cylindrycznej powierzchni naczynia i są przyłożone prostopadle do odcinków równoległych do osi cylindra (ryc. 13.6).
Siłom tym przeciwstawiają się siły sprężyste w ścianie naczynia. Stosunek wypadkowej F tych sił do długości L odcinka, wzdłuż którego są zaczepione nazywa się (przez analogię do napięcia powierzchniowego cieczy) napięciem sprężystym
Pomiędzy ciśnieniem sprężystym p, z jakim ściana naczynia cylindrycznego o promieniu r działa na ciecz, a napięciem sprężystym T istnieje zależność wyrażająca się wzorem Laplace’a (13.7)1
Na przykład: napięcie sprężyste T obliczone za pomocą wzoru 13.7 wynosi dla aort\ 2 • 102 N/m, a dla włośniczek 1,6 • 10-2 N/m. Mimo stosunkowo małej wartości napięcia sprężystego naczyń włosowatych, potrafią one przeciwstawić się stosunkowo dużym ciśnieniom (tylko około 3 razy mniejszym niż w aorcie) dzięki znacznie mniejszemu promieniowi r = 4 p.m.
Zależność napięcia sprężystego od promienia przekroju dla aorty i żyły głównej przedstawia ryc. 13.la. Jak widać na wykresach napięcie to wzrasta w przybliżeniu liniowo ze wzrostem promienia dla odkształceń małych. Dla odkształceń większych napięcie rośnie coraz gwałtowniej. Za takie zachowanie się naczyń odpowiedzialne są przypuszczalnie białka: elastyna i kolagen, nadające naczyniom właściwości sprężyste. Przy małych odkształceniach za napięcie odpowiedzialne są bardziej podatne włókna elastyny (włókna kolagenu są jeszcze zwinięte); po przekroczeniu pewnej wartości odkształceń, w miarę dalszego ich wzrastania, napinają się także coraz bardziej oporne włókna kolagenu.
Dla lepszego zrozumienia roli, jaką do spełnienia mają sprężyste właściwości naczyń krwionośnych, przyjrzyjmy się ryc. 13.7ń. Krzywa ABC wyraża zależność napięcia sprężystego naczynia od promienia jego przekroju. Z prawa Laplace'a (13.7) wynika, że dla stałego ciśnienia np. px napięcie jest proporcjonalne do promienia, co wyraża linia prosta T p/. Punkt C stanowiący przecięcie tej prostej z krzywą ABC wyznacza promień stanu równowagi rŁ, dla którego ciśnienie krwi p1 na ściany naczynia jest zrównoważone ciśnieniem sprężystym p{ = TJrl. Dla innego ciśnienia, np p2 znajdujemy inny promień równowagi r2, wyznaczony punktem B jako przecięcie prostej T — p,,r z krzywą ABC. Siły sprężyste wprowadzają pewną stabilność w zachowaniu się naczynia. Nieznaczny wzrost promienia od rx do rx -u Ar (punkt C') spowodowałby wzrost napięcia sprężystego, a odpowiadające
253
Wzór 13.7 wynika z uogólnienia wzoru 3.21 dla powierzchni cylindrycznej. Miejsce napięcia powierzchniowego a zajmuje napięcie sprężyste T.
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
46394 P1110718 Ry 7 s. Łożysko przegubowe Siła Pi działająca na lewo, będzie większa, gdyż ciśnienie
Str 020 Pole to zostało podzielone na elementarne poletka, tak aby ciśnienie działające na poszczegó
Zdjęcie0458 Rozkład ciśnienia wywołany działaniem wiatru Wartość ciśnienia działającego na przegrody
Zdjęcie0459 Rozkład cenienia wywołany działaniem wiatru □nam Wartc&ć ciśnienia działającego na p
P140309 30 Ciśnienie tętnicze krw i RR /BP(SBP/D BP) RR = nacisk kmi na ściany naczyń krwionośnych
DSCN2388 (2) 39 Model Milicji Obywatelskiej realizowany w latach 1944-1990 także wprowadzenie działa
DSC02869 (6) REAKCJA HYDRODYNAMICZNA W PRZEWODACH Siła. z jaką przepływająca struga płynu działa na
DSC05593 (3) agrsDrogi wedrowek larw Strongylus vulgaris c.d. Rozszerzający się na ściany naczyń sta
IMG33 (6) Manometry sprężyste Działają na zasadzie zależności odkształcenia sprężystego od ciśnieni
działające na koła, co wiąże się z możliwością podniesienia ciśnienia powyżej 50 atn, a nawet do 100
Фото4844 12. MODEL OBLICZENIOWY OBCIĄŻENIA WIATREM. Wzór obliczeniowy ciśnienia wiatru działającego
wymagania7 bmp Rys. 1. Wypadkowe siły wzajemnego przyciągania działające na cząsteczki cieczy V Sił
28 (595) Ciśnienie wiatru, działające na powierzchnie, odpowiednio zewnętrzne (e) i wewnętrzne (i) ,
więcej podobnych podstron