img829 (2)

owocują szczególnie interesującymi i odświeżającami formami myślenia teoretycznego. Również fascynujące odkrycia, dotyczące świata dyskursu i jego społeczno-kulturowych uwarunkowań, dokonywane są głównie na pograniczach ustabilizowanych dyscyplin, gdzie w najbardziej intensywny sposób krzyżują się różne ujęcia teoretyczne i metodologiczne.

Jeśli jednak weźmiemy pod uwagę całą różnorodność koncepcji, perspektyw i metod przyjmowanych w poszczególnych macierzystych dyscyplinach, musimy przyznać, że kolejne kierunki analizy dyskursu tylko w niewielkim stopniu złożyły się na jedno wspólne przedsięwzięcie. Prawdą jest, że gramatyki tekstowe i psychologia poznawcza zdołały wypracować wzajemne zrozumienie i nawiązać współpracę. To samo wydarzyło się między mikrosocjologią, socjolingwistyką i etnografią. Duże obszary analizy dyskursu pozostały jednak niezespolone i odizolowane, podobnie jak na początku działo się to ze stylistyką, retoryką i teorią argumentacji.

Nie ustalono charakteru więzi niewątpliwie łączących umysł i interakcję, przez co psychologiczne i socjologiczne podejścia do problematyki dyskursu wciąż pozostają oddzielone. Koncepcje dotyczące koherencji tekstów pisanych nie zostały wykorzystane w studiach nad spójnością rozmowy i vice versa, strategie rozgrywania konwersacji były często ignorowane przez badaczy tekstów. Podstawowe pojęcia, takie jak na przykład „znaczenie”, były zupełnie inaczej stosowane na gruncie semantyki formalnej, psychologii poznawczej oraz socjologii i etnografii interakcyjnej.

Inne, budzące ubolewanie, formy fragmentaryzacji zostały narzucone przez granice językowe, zwłaszcza zaś te, które przebiegają pomiędzy angielsko- i francuskojęzycznymi światami dyskursu i analizy dyskursu. Prace niektórych słynnych francuskich strukturalistów i poststrukturalistów stały się (wcześniej lub później) dostępne w języku angielskim, a nawet zyskały rangę światowej mody, zwłaszcza w obrębie bardziej literacko i filozoficznie zorientowanych kierunków. Włoskie, hiszpańskie i latynoamerykańskie badania nad dyskursem początkowo kształtowały się właśnie pod wpływem tych francuskich ujęć. Bardziej analityczny i empiryczny styl większości prac angielskojęzycznych zyskał niewielką popularność w owej „latynoskiej” sferze. Z kolei autorzy piszący po angielsku rzadko czytywali francuskie, niemieckie czy rosyjskie dysertacje na ten temat. Uczeni tacy, działający głównie w Stanach Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii, mimowolnie wyrażali w ten sposób i podtrzymywali kulturalną hegemonię języka angielskiego i angielskojęzycznej nauki, co niestety dotyczy także tej książki.

Jednak mimo tego rozproszenia w ramach szeroko wykrojonej „mię-dzydyscypliny”, w ostatniej dekadzie pojawiło się wiele prób zmierzających w kierunku integracji różnych perspektyw. Nauki o poznaniu dostarczyły zunifikowanej ramy dla badań nad „mentalną stroną” dyskursu, umożliwiając tym samym współdziałanie między podejściem lingwistycznym, kognitywnym, neurologicznym, logicznym i formalnofilozoficznym. W wymiarze społeczno--kulturowym powszechna koncentracja na środowiskowo usytuowanych

interakcjach i wy zainteresowania

grafią.

Niektórzy \ poznaniem z je; wybierając bad postrzegania sp< iących zarówno Możemy z odtw arza dobrz specjalizacji orc logami poznaw ednocześnie w mterdyscyplinai specjalizacji mc kierunków bac. zgodzi badaczi wymienione ch malizc dyskirn w-nie mechan społecznych ni mnvmi aspekt mącącego na c<

Zasad;

Po omów żzLedzin bada’ wsch zasad pi ujęć i i -yskuisu- zwyi rre zrzez w dziedziny. Nie wcześnie; don tr*s Zakłada Tri, - rrenyd e renie ich 2 BEzesołami ( sae^cacfc ?ed jut- zjjwanyt

Teksty i

3 m