I
I
Si \ 1 \
(Swf»N
ssm
tSSSK d, V-A\y
%
«n SsH
vtn,
aw& do 4%^
nkmH
uniaąi&i
mjamj
f)ko0Ę
pdtj^l
Liczba oddechów na minutę zwykle waha się od 8 do 16; najłatwiej mierzy się ją, obserwując wznoszące się i opadające ruchy słabizn. W czasie wysiłku koń oddycha częściej i głębiej, również w czasie upałów liczba oddechów może się zwiększyć.
W 11.1. Najczęstsze urazy i schorzenia
Zranienia. Małe rany należy przemyć zimną wodą i zdezynfekować ogólnie dostępnymi środkami (wodą utlenioną, jodyną). Często na małe zranienia stosuje się 60-procentową pyoctaninę bądź Aluspray. Przy większych zranieniach trzeba usunąć sierść wokół rany i założyć opatrunek. Duże rany, obficie krwawiące, należy przemyć, założyć opatrunek (w razie potrzeby uciskowy) i wezwać lekarza weterynarii, który zadecyduje o dalszym postępowaniu. Niebezpieczne są rany w pobliżu stawów [ / ścięgien ze względu na możliwość ich uszkodzenia. Groźne jest ignorowanie zranień,
f szczególnie małych, które często mogą umknąć uwadze. Brak dezynfekcji może ' doprowadzić do zakażenia bakteryjnego, a w konsekwencji do ropowicy (flegmony). Pierwszym objawem flegmony jest opuchlizna, która szybko obejmuje całą kończynę.
Kulawizna. Może przyjmować postać od lekkiego „znaczenia” (utykania) aż do unoszenia bolącej kończyny. Przyczyny kulawizny mogą być bardzo różne, a od zdiagnozowania przyczyny zależy sposób postępowania. Czasem kulawizna może być spowodowana utkwieniem kamienia lub szyszki w rowku strzałkowym i ustępuje po usunięciu przedmiotu. Inne z przyczyn (oprócz opisanych poniżej) to nadwerężenie I i urazy ścięgien, schorzenia trzeszczek kopytowych, a nawet pęknięcia i złamania kości. Cennych informacji o miejscu, będącym przyczyną kulawizny, może dostarczyć uważna obserwacja konia w ruchu. Jeśli koń utyka bardziej na twardej nawierzchni, to przyczyna kulawizny najprawdopodobniej tkwi w kopycie. Ponadto chore kopyto jest cieplejsze od pozostałych, a w nadpęciu wyczuwa się przyspieszone tętno. Jeśli koń utyka też w trakcie obrotów (dotyczy to tylnych kończyn) to przyczyną może być bolące kolano. Jeżeli kulawizna jest wyraźniejsza na miękkim podłożu, to przyczyny
jeżeli się utrzymuje, należy wezwać lekarza. W żadnym wypadku kulejącego konia nie można obciążać pracą.
Nagwożdźenie i zagwożdżenie. Objawia się bolesnością, kulawizną, czasem krwawieniem. Należy usunąć przedmiot, który wywołał uraz, a powstałą ranę zdezynfekować. W razie potrzeby należy założyć opatrunek na całe kopyto. Zawsze należy wezwać lekarza, aby, w razie konieczności, podał surowicę przeciwtężcową.