34574 IMG52 (4)
76
mógł powstać tylko jako wynik oddziaływań reformacji — czy też wręcz, że kapitalizm jako system gospodarczy jest jej rezultatem. Już to, że pewne ważne formy działań kapitalistycznych są znacznie starsze niż reformacja, przeczyłoby takim poglądom, Trzeba natomiast stwierdzić, czy i na ile wpływy religijne współuczestniczyły w jakościowym kształtowaniu i ilościowej ekspansji tego »ducha« w świecie oraz które aspekty kultury opartej na kapitalistycznej bazie są z nimi związane. Można przy tym zbadać — pomiętając o wielości wzajemnych wpływów między podstawami materialnymi, formami organizacji społecznej i politycznej oraz treściami duchowymi poszczególnych epok kultury reformacji — czy i w jakich punktach »powinowactwa z wyboru* form wiary religijnej i etyki zawodowej dają się w ogóle rozpoznać. Tym samym ujawni się nam kierunek, w którym rozwój religijny oddziaływał na rozwój kultury materialnej. Dopiero wtedy, gdy te czynniki będą jako tako rozpoznane, można by spróbować ocenić, w jakiej mierze współczesne treści kulturowe w ich historycznym rozwoju dają się zapisać na karb motywów religinych, na ile zaś działały tu inne wpływy.
II. ETYKA ZAWODOWA ASCETYCZNEGO PROTESTANTYZMU
Były w gruncie rzeczy cztery nurty ascetycznego protestantyzmu (w używanym tu rozumieniu tego pojęcia): 1. Kalwinizm (w takiej postaci, jaką przyjął w Europie Zachodniej); 2. Pietyzm; 3. Metodyzm; 4. Sekty wyrosłe z ruchu nowochrzczeńców51. -I Żaden z tych ruchów nie był wobec pozostałych całkowicie odrębny, a i dystans wobec nieascetycznych kościołów reformowanych nie był ściśle zachowywany. Metodyzm powstał w obrębie angielskiego Kościoła państwowego dopiero w połowie XVIII wieku. W zamiarze swych założycieli miał być nie tyle nowym Kościołem, co ponownym rozbudzeniem ascetycznego ducha w starym Kościele. Dopiero w toku długiego rozwoju, zwłaszcza po przeniesieniu do Ameryki, oddzielił się od Kościoła anglikańskiego.
51) Zwinglianizmu nie omawiamy osobno, gdyż po krótkim okresie wielkich wpływów znaczenie jego zmalało. Arminianizm. którego dogmatyczna specyfika polegała na odrzuceniu dogmatu predestynacji w jego ścisłym rozumieniu — i który odrzucał też -ziemską ascezę- — utrwalił się jako sekta tylko w Holandii (i w Stanach Zjednoczonych) i jest dla nas interesujący jedynie jako przykład negatywny, jako wyznanie patrycjatu kupieckiego w Holandii. Jego dogmatyka przyjmowana była przez Kościół anglikański i większość odmian metódyzmu. Postawa -eraatiaóska- (tzn. wyznająca suwerenność państwa takie w sprawach kościelnych) była jednak równocześnie postawą wszystkich czysto politycznych instancji, od Długiego Parlamentu w Anglii, poprzez Elżbietę, aż po niderlandzkie Stany Generalne, zwłaszcza Johana vsn OIdenbarneveldta.
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
IMG)86 korzeni mego bytu. — Tylko jako trup mogłam była dojść do jednodźwięku z niewspółmiernym otoc
IMG)73 76 1. Romantyczny „sposób odczuwaniq? dze wzorów francuskich”, krzywił się na to, że „jest zb
61218 IMG69 (4) 76 Dorota Kius-Stanska. Marzenna Nowicka jakiejkolw iek argumentacji, która wyjaśni
24105 IMG52 92 KLCHKNOH 2. Inny bohater noszący to imię był świniopasem i znajdował się ze swą
IMG82 (4) Dorota Bronk„Pójdź dziecię, ja cię uczyć każę” -reforma czy pseudoreforma oświaty w Polsc
IMG82 (4) Dorota Bronk„Pójdź dziecię, ja cię uczyć każę” -reforma czy pseudoreforma oświaty w Polsc
IMG82 (4) Dorota Bronk„Pójdź dziecię, ja cię uczyć każę” -reforma czy pseudoreforma oświaty w Polsc
BIBLIA NtP napad? Czy nie wyraża się jasno, ponieważ coś ukrywa, czy też dlatego, że nie tylko zrani
IMG52 LVJ PROZA MISTYCZNA doktora (brał zimne kąpiele morskie jako lekarstwo przeciw gruźlicy!), al
IMG?76 (2) KRZYSZTOF TRYBUŚBiografia romantyczna jako forma pamięci L Ilekroć czytamy romantycznych
IMG34 (2) Aby pierwiastek chemiczny mógł być określony jako „składnik pokarmowy" musi spełnić
60409 IMG?52 (2) Jako Inwestor finansowy zleciliśmy audyt i wyznaczyliśmy nowych członków zarządu. p
29960 IMG52 (6) Istnieje jednak możliwość powstawania pęknięć od brzegu lub grani spoiny w strefie
więcej podobnych podstron