43715 P1170435

150 Franciszek Rożnowski

(ej = 11.9 roku), lecz jest to prawdopodobnie spowodowane tym, że do jednąj serii włączono materiały pochodzące z kilku stanowisk.

Dla pięciu nąjliczebniejśzych serii wyliczono wartość parametru ej, jeśli skorygujemy liczbę zmarłych dzieci. Okazało się, iż wiek ten znacznie się obniżył, a zarazem ujednolicił. Wartości ej, po tej korekcie wynosiłyby: Grabowo 21,1 roku (populacja zastojowa) i 22,8 roku (populacja ustabilizowana), Siemirowice - 21,4 roku i 22,1 roku, Złocieniec 21,6 roku i 22.3 roku, Cedynia 18,3 roku i 19,4 roku oraz Łupowo 19,2 roku i 20,3 roku.

Także wartości dalszego oczekiwanego trwania życia osób dorosłych, wyliczone dla wymienionych pięciu serii, są znacznie mniej zróżnicowane. Mieszczą się one w przedziale od 8,0 lat (Złocieniec) przez 8,3 rokufSiemirowice), 8,6 roku (Cedynia), 10,1 roku (Grabowo) do 11,1 roku (Łupowo).

3.    Współczynniki reprodukcji potencjalnej (R^), które wyliczono wg metody M. Henneberga (1975) przyjmując, że zerowe prawdopodobieństwo posiadania kompletnej liczby potomstwa przypisuje się kobietom bardzo młodym (około 15 roku życia), równe zaś jeden tym, które ukończyły 50 rok życia, mają określić, jaka część osobników z każdej populacji miała szansę wydania kompletnej liczby potomstwa. Ich wartości w pięciu analizowanych seriach wahają się od 0,52 (Łupowo), przez 0,50 (Grabowo i Cedynia) po 0,48 (Złocieniec) i 0,45 (Siemirowice). Współczynnik ten dla Chłapowa wynosi 0,61, a dla Gościcina 0,58. Na tej podstawie możemy sądzić, iż prawie wszystkie populacje z Pomorza miały ponad 50% szans na wydanie kompletnej liczby potomstwa.

4.    Sporządzone tabele wymieralności pozwalają ustalić wielkość rodziny w populacjach „łużyckich". Na podstawie danych z cmentarzyska w Łupowie możemy przyjąć, że „przeciętna” rodzina była nieco większa niż czteroosobowa. W populacji zastojowej w jej skład wchodziło dwoje rodziców, 2,26 osoby o statusie dziecka i zaledwie 0,02 osoby

0    statusie dziadka, natomiast w populacji ustabilizowanej mielibyśmy rodzinę składającą się z dwojga rodziców, 2,1 osoby zaliczanych do dzieci

1    0,02 osoby do kategorii dziadków. Dość podobne wartości otrzymano dla Grabowa. Siemirowic, Złocieńca i Cedyni. Wielkość rodziny wyliczona dla tych serii waha się od 3,84 do 3,98 osoby.

5.    Wielkość grupy użytkującej dane cmentarzysko możemy ustalić w miarę dokładnie wówczas, gdy zostało ono zbadane w całości lub gdy możemy wyznaczyć jej wielkość po uprzednim zbadaniu znacznej części cmentarzyska. Spośród wymienionych wcześniej cmentarzysk takimi danymi dysponujemy w odniesieniu do cmentarzyska w Siemirowicach i cmentarzysk w Grabowie.

Na cmentarzysku w Siemirowicach rozkopano 18 na 150, znajdują-

___Ludwott kułturu łużyckiej na Pomorzu_151

cych się w tamtej okolicy kurhanów. Z danych opublikowanych przez J. Gładykowską-Rzeczycką (1977) i A. Szymańską (1977) można było wyliczyć, że na jeden kurhan przypada przeciętnie 3,5 osoby. Na tej podstawie możemy oszacować lfczbę pogrzebanych na cmentarzysku na około 525 osób. Jeżeli jednak doszacujemy, zgodnie z przedstawionymi wcześniej założeniami, liczbę zmarłych dzieci i przyjmiemy zastojowość populacji, to okaże się, że mogła ona liczyć około 552 osób. Z danych ircheologicznych wiemy, że cmentarzysko użytkowano przez około 300 lat. Wykorzystując te dane i obliczoną wcześniej wartość e£ uzyskujemy wielkość grupy żyjącej równocześnie mogła ona wynosić przeciętnie 39,3 osoby.

Wyliczona w podobny sposób wielkość grupy użytkującej cmentarzysko w Grabowie jest znacznie mniejsza. Dla modelu populacji zastojowej i po doszacowaniu liczby zmarłych dzieci, liczbę osób pogrzebanych na trzech cmentarzyskach można oszacować na około 169 osób. Wielkość grupy żyjącej równocześnie wynosiłaby przeciętnie 11,2 osoby.

Wyliczone przez nas wielkości grup są dużo niższe od tych, jakie podają J. L. Luka i A. Szymańska. J. L. Luka przyjmował, że grupa osób użytkujących cmentarzysko w Siemirowicach liczyła około 60 osób, A. Szymańska zaś oszacowała wielkość grupy z Siemirowic na 50 osób. Ha z Grabowa na 20—25 osób.

Dokonane przez nas obliczenia wielkości grup (Siemirowice 39,3 osoby i Grabowo 11,2 osoby) możemy wykorzystać do przeprowadzenia próby oszacowania gęstości zaludnienia Pomorza w IV i V okresie epoki brązu. W tym celu wykorzystano dane o liczbie stanowisk i powierzchni przypadającej na 1 stanowisko, opublikowane przez J. Ostoja-Zagórskie-go dla pięciu makroregionów Pomorza (1982). Znąjąc wielkość powierzchni przypadającej na 1 stanowisko, uzyskano liczbę osób przypadających na 1 km². Wielkości te wynosiłyby (wartość pierwsza wyliczona dla modelu Siemirowic, wartość druga dla modelu Grabowa):

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
rond6 11. Rondo Wyszyńskiego Jest to skrzyżowanie o mchu okrężnym ze makiom ustąp pierwszeństwa: z w
41276 P1170434 148 Franciszek Rożnowski wiska 1,2 i 3 (F. Rożnowski 1968; 1979; 1981 a), Rosnowie (F
16854 P1170436 152 Franciszek Rożnowski na oszacować zaledwie na około 9000 (8826) osób. Szacunki te
VI. 5. KONRAD I (ż. AGAFIA). 273 roku 1224. Jest to spostrzeżenie ważne, gdy bowiem przypuścić nie m
img083 (11) Ed Ludbrook Problem rotacji polega na tym, że redukuje ona liczbę ludzi w Twoim zespole,
img144 (11) 144 Spodarka Jest to najniższa część przyrządu - zwykle w kształoie trój~ ramiennej pods
P5195941 11. Założycielami banku mogą być: f osoby fizyczne, z tym że liczba założycieli nie może by
IMGp03 (2) Pierwsza faza obejmuje okres od 2. do 3. roku życia. Jest to okres bazgrania. Autor wymie
Finanse2 11 Jeżeli DQL wynosi 1,5% to? Wzrost S o 1% spowoduje wzrost EBIT’u o 1,5% Wzór — DOL =%EBI
Początki Wydziału Zarządzania sięgają roku 1990. Jest to najmłodsza, a zarazem największa, jednostka
11.    Podstawowe definicje ^ Organizacja - całość, charakteryzująca się tym, że posi
11.3. PLAN DYDAKTYCZNY Jest to dokument zawierający wymagania programowe [cele operacyjne] dla kszta
I I I Odmia jest rozgrywana na pia Od roku 1996 jest to dyscyplina olimpijska Gra zdeterminowan
Termo-kondycjonowanie osadu Jest to ogrzanie osadu w czasie od 0,5 do 1,0 godziny w temperaturze 120

więcej podobnych podstron