41139 Uczciwek200 (2)

Stacja zasilajaca

Badania wykazały, że ludzie są mniej wrażliwi na działanie prądu stałego niż prądu przemiennego, o takiej samej wartości. Prąd stały, np. nie powoduje skurczu mięśni przy małych natężeniach wartości prądu (ok. 20 mA). Jako wartość graniczną długotrwałego bezpiecznego prądu rażeniowego przyjęto 70 mA, przy prądzie stałym.

W tablicy 40 podano objawy działania prądów przemiennych o częstotliwości 50 + 60 Hz na organizm człowieka. Są to dane orientacyjne, a ich uściślenie - w postaci stref skutków oddziaływania prądu - jest przedstawione na wykresie zależności czasu przepływu prądu rażeniowego od wartości tego prądu.

Z danych zawartych w tablicy wynika, że im większa jest wartość prądu rażeniowego, tym groźniejsze są skutki porażenia. Prąd o wartości powyżej 10 mA powoduje skurcze mięśni, głównie zginających, co utrudnia lub uniemożliwia samodzielne wypuszczenie z rąk uchwyconych przedmiotów (np. przewodu, rękojeści narzędzia, rury). Porażony nie może samodzielnie przerwać przepływu prądu i jeśli nie otrzyma w porę pomocy, to stan taki może zakończyć się tragicznie. Przy prądzie powyżej 15 mA może nastąpić zatrzymanie oddychania. Natomiast przy prądzie rażeniowym około 50 mA i większym, może wystąpić stan szczególnie niebezpieczny, tj. migotanie komór serca.

U człowieka zdrowego poszczególne włókna mięśnia sercowego wykonują skurcze w określonym rytmie, co powoduje miarowe skurcze przedsionków i komór serca oraz zapewnia krążenie krwi w organizmie. Prawidłowa liczba skurczów serca u dorosłego człowieka wynosi około 70 na minutę, a jeden cykl pracy serca trwa ok. 0,75 s.

Tablica 40. Objawy działania prądu elektrycznego o częstotliwości 50 - 60 Hz na człowieka

Wartość skuteczna prądu rażenia mA	Czas działania prądu rażenia	Objawy	Prawdopodo bieństwo śmiertelnego porażenia
0-1	nieokreślony	prąd niewyczuwalny	mało prawdo podobne
do 15	jw.	w miarę zwiększania prądu coraz silniejsze skurcze mięśni palców i ramion, aż do objawów bólu; ręce obejmujące przedmiot przywierają tak, że nie można ich oderwać
15-30	minuty	silny skurcz ramion, utrudniony oddech, wzrost ciśnienia krwi; granice wytrzymałości
30-50	do 1 minuty	nieregulamość w pracy serca; bardzo silne skurcze, utrata przytomności; przy dłuższym działaniu prądu w górnym zakresie - migotanie komór serca
50 - kilka-set	poniżej jednego cyklu pracy serca - ok. 0,75 s	brak objawów migotania komór serca, silny wstrząs
50 - kilka-set	powyżej jednego cyklu pracy serca	migotanie komór serca; zaburzenia systemu nerwowego; utrata przytomności, znamiona prądowe
ponad kilkaset	poniżej jednego cyklu pracy serca	migotanie komór serca; początek migotania w okresie rozkurczu komór; utrata przytomności, znamiona prądowe	niebezpieczeństwo utraty życia
ponad kilkaset	powyżej jednego cyklu pracy serca	powtarzające się zatrzymania pracy serca; utrata przytomności, oparzenia	niebezpieczeństwo utraty życia

Uwaga: Prąd 30 mA przyjęto jako wartość graniczną długotrwałego bezpiecznego prądu rażeniowego.

375