45061 S5006925 (2)

obejmować więcej niż jedną osadę, zasadne jest używanie terminu „grupa kaliska” na określenie różnych typów monet emitowanych w tym rejonie. Jednym z nich są zunifikowane stylistycznie, a jednocześnie najliczniejsze, monety z dwoma przeciwstawnymi lukami, „promieniami” i kropką u dołu na rewersie (egz. nr 3-9,11,13-15). Będą one dalej określane jako typ „Janków”, ponieważ nagromadzenie znalezisk na stanowisku 1 w Jankowie Drugim jest jedną z przesłanek wskazujących, że właśnie tutaj były one wybijane. Ze względu na pokrewieństwo stylistyczne, do „grupy kaliskiej” zaliczyć można wstępnie wszystkie ósme części statera nawiązujące do monet z wyobrażeniem „trójkąta promienistego” z omawianego zbioru. Wątpliwości budzi jedynie proweniencja monety nr 10, która z uwagi na swą odmienność może być importem np. z terenów Małopolski Zachodniej (patrz wyżej).

Dowodem na funkcjonowanie mennicy w Jankowie nie są jedynie znaleziska monetarne. W trakcie badań archeologicznych prowadzonych na stanowisku w 2008 r. znalezione zostały dwa inne zabytki potwierdzające tę hipotezę. Jednym z nich (ryc. 16) jest fragment sztabki w formie podłużnego pręta o przekroju ośmiokątnym, zwężającego się w stronę zaokrąglonego zakończenia, z szerszej strony uciętego i odłamanego. Jego waga wynosi 0,606 g, długość: 8,44 mm (7,43 mm bez „zadziora” powstałego w wyniku odłamania), wymiary szerszego końca: 3,46 x 3,81 mm, węższego: 2,21 x 2,75 mm. Wyniki analizy spektralnej (WD XRF) wykazały, że do wykonania sztabki użyto stopu, którego głównymi składnikami są: srebro (62,08- 62,23%), złoto (28,81-34,80%) i miedź (2,00-8,887%)⁵³. Drugie ze wspomnianych znalezisk to również fragment sztabki ze stopu złota (ryc. 17) w formie blaszki zbliżonej kształtem do prostokąta. Jego waga wynosi 0,236 g, długość: 11,48 mm, szerokość: maks. 5,94 mm, min. 4,18 mm, a grubość: 0,55 mm. W tym przypadku głównym składnikiem stopu także było srebro (76,39-78,67%), dalej złoto (16,17-19,29%) i miedź (3,79-4,894%). Pierwszy z opisanych fragmentów sztabek odpowiada dokładnie standardom wagowym i kruszcowym większości monet z Jankowa i Jastrzębnik (patrz wyżej). Jest to najpewniej odważony już fragment półsurowca, przeznaczonego do produkcji krążka do wybicia ósmej części statera. Jego forma kojarzy się z techniką al marco stosowaną najprawdopodobniej przy produkcji drobnych nominałów monet celtyckich. Uważa się bowiem, że do ważenia kruszcu Celtowie używali wag szalkowych, nie dość dokładnych, by zważyć porcję surowca potrzebnego do wykonania krążka do wybicia drobnych nominałów. Obydwa fragmenty sztabek wykonane zostały ze stopu, w którym niewielką domieszkę złota trudno wyjaśnić inaczej niż w związku z produkcją menniczą. Wobec prestiżowej roli tego kruszcu, używanie w jubilerstwie stopu z jego niewielkim udziałem, który nie ma prawie wpływu na barwę metalu, byłoby pozbawionym sensu marnotrawstwem. Zadziwiający jest przy tym wysoki udział procentowy miedzi w składzie obydwu stopów, który musi zostać jeszcze poddany weryfikacji. Jeśli jednak zostanie potwierdzony, wyjaśnieniem może być pochodzenie surowca rozważane w kontekście ustaleń Axela Hartmanna odnośnie składu stopu używanego do produkcji monet bojskich z okresu D, którego cechą według tego badacza ma być wysoka zawartość miedzi (patrz wyżej). Inna możliwość wiąże się z tak zwaną „recepturą windelicką”⁵⁴, jak określa się dodawanie stosunkowo dużej ilości miedzi do złota — zabieg charakterystyczny dla mennictwa

⁵³    Tak duże różnice pomiędzy wynikami pomiarów wykonanych przy pomocy tej samej aparatury są rzeczą dziwną i powinny zostać wyjaśnione w drodze analiz komplementarnych.

⁵⁴    G. Lehrberger, J. Fridrich et alii (red.), o.c., s. 254—259.

117

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
skrypt037 37 -    krótką teorię dotyczącą ćwiczenia - nie więcej niż jedną stronę. -
skrypt037 37 -    krótką teorię dotyczącą ćwiczenia - nie więcej niż jedną stronę. -
IMG11 Węzły o Zdarzenie do którego dochodzi więcej niż jedna czynność lub w którym rozpoczyna się w
Nr efektu kształcenia Metoda weryfikacji efektu kształcenia Forma zajęć (jeśli jest więcej niż jedna
kazusy009 KAZUS 113 Kie jest możliwe sporządzenie testamentu przez więcej niż jedną osobę . KAZUS 11
— . ..... .Szukanie ekstremów całek wielokrotnych Badamy przypadek, gdy całki mają więcej niż jedną
nr efektu kształcenia metoda weryfikacji efektu kształcenia forma zajęć (jeśli jest więcej niż jedna
FORMA ZALICZENIA WYKŁADU:na podstawie obecności -    więcej niż jedna nieobecność
r i WIĘCEJ NIŻ JEDNA HISTORIA Chronologia uniwersum wiedźmina jest obecnie dość skomplikowana.
1 długopis wiecej niż jedna strona a4 tekstu 4sd5s^ 0Od , <*««» VO<° >*° d°vs°;
w3 (16) Jeżeli więcej niż jedna z substancji (E 407, E 410 i E 412) jest dodana do środka spożywczeg
Sprawca, który jednym czynem zabija więcej niż jedną osobę, a także sprawca wcześniej skazany prawom
nr efektu kształcenia metoda weryfikacji efektu kształcenia forma zajęć (jeśli jest więcej niż jedna

więcej podobnych podstron