41520 skanowanie0001

ZAGADNIENIA EGZAMINACYJNE Z TEORII

l.wiedza i jej rodzaje

Wiedza to rezultat poznania, zdobywamy ją dzięki metodzie działalności poznawczej.

Typy wiedzytf $"j

i potocznego/! wiedza potoczna) Cechyj subiektywna^ niesystematyczna, spontaniczna, ^przypadkowa! może zawierać błędy ' ~ " ~~

-{nauEowegoFwredza przednaukowa = wiedza potoczna. Wynika z potrzeb życia. Ni jest do końca uświadomiona. Cechy: metodyczna, obiektywna, sprawdzalna, intersubiektywna,

Trościowegol- ujmowanie^ensulcałoścL Ma charakter całościowy, bezpośredni ewiijeijÓiSi}

2. poznanie i jej typy

Poznanie to aktywność psychiczna polegająca na wprowadzeniu w polu świadomości pewnych informacji (to uchwycenie właściwości czegoś. Odpowiada na 3 pytania, Co?, Jak?, dlaczego jest?

Poznanie chcemyOpodęjmujemy ze względu na motyw teoretyczny lub praktyczny. Teoretyczny dzielimy go naOwiedzieć: z ciekawości z potrzeby wiedzy, Praktyczny, techniczny i moralno- etyczny Każde poznanie ma charakter:

- świadomościowy - poznanie ma charakter świadomy i myślenie ma charakter refleksyjny.

- intericyjnjljll

- aspektywny

- asymilujący ( wiedza najibogaca)

3.teoria jako narzędzie poznania rzeczywistości Społecznej

Teoria jest narzędziem pożnawania.iRzeczywistościainazywamy to wszystko, co posiada ' właściwości przestrzenne, trwa w czasie i czemu przypisuje sielByfiniezależny od nas, wreszcie wszystko to, co może być przedmiotem sadu czyli to, co jest uchwytne dla rozumu, umysłu ludzkiego.

4. rodzą je teorii

Należą do nich teorio ogólne, nazywane teoriami orientacji, a zarazem będące teoriami o największym zasięgu, które charakteryzują si«zatozeniami ontológicznyn^określającymiz badaną rzeczywistość, epislemologicznytni wyznaczającymi granico i możliwości poznawcze, rmetódologicznymi ustalającymi sposoby gromadzenia materiału faktograficznego oraz budowania twierdzeń. Z kolei teorie średniego zasięgu to takie, które charakteryzują ąię,..;/ aspektami metodologicznymi: Na ich gruncie nie formułuje się twierdzeń, które wymagałyby ważnego stawiania założeń teoretycznych, ontofogicznych i wartoiSujących zarazem. Teorie-, szczegółowe, o najwęższym zasięgu, nazywane teoriami empirycznymi Ich właściwością jest» wykrywanie zależności między zmiennymi, które przyjmąpostać zależności przyczynowych, funkcjonalnych bądź korelacyjnych. Niekiedy nazywa się je teoriami prakseologicznymi, bowiem 'dotyczą ońe najczęściej badań praktycznego i celowego 'działania człowieka..

5. funkcje teorii

- Funkcja eksplanacyjna. Polega ona na opisie i wyjaśnieniu rzeczywistości, która jest przedmiotem badań l^^fc teorii. Funkcją ta sprowadza się min. do koniecznego., żę względów poznawczych porządkowania, systematyzowania i łączenia twierdzeń w Spójną całość logiczną. Dzięki niej badacz gromadzi ważne informacje o interesującym go przedmiocie w oparcie o język interdyscypliny. Aparatura pojęciowa, za pomocą której