51958 str88

ivlnc wiązadło przy nogawicach wydłużonych w- górze pozostawało zwykle nie związane; przy krótkim ubiorze widoczny był wówczas brzeg koszuli.

Do męskiej odzieży reprezentacyjnej należały na Zachodzie i w Polsce luźne, nie zapinane okrycia, szyte często nawet z kołmenem futrzanym i podbijane w całości futrem. Wierzchy tych okryć były często z wzorzystych włoskich tkanin. Okrycia te występują w zabytkach malarstwa polskiego około 1480 r., a współcześnie znana jest polska nazwa takiego ubioru ze wzmianek o zakupach dla ks. Janusza Mazowieckiego, wpisywanych do ksiąg skarbowych w latach 1477—1490.

Rejestry wydatków dworu mazowieckiego podają z datą 29 XI 1481 pozycję zakupu 19 łokci adamaszku na szubę książęcą. Nazwa szuby powtarzać się będzie jeszcze w licznych inwentarzach ubiorów mieszczańskich w pierwszej połowie XVI w. (379 a-d).

Inne krótkie wzmianki w rachunkach dworu mazowieckiego podają rodzaj i pochodzenie tkanin używanych na wytworne ubiory dworskie w końcu XV w. Niewątpliwie i na dworze królewskim podobnie była zorganizowana szatnia króla i jego rodziny. Ubiory dworskie szyto z sukna wysokiej jakości, sprowadzanego z Holandii lub Flandrii; na szuby i inne ubiory używano adamaszków i aksamitów włoskich, na podszewki zaś i tańsze ubiory jedwabne posługiwano się kitajką, czyli taftą. Przygotowaniem ubiorów zajmował się krawiec nadworny; zatrudniony był obok niego hafciarz, do którego należało zdobienie ubiorów haftem złotym i perłami. O zakupywaniu pereł i haftach na ubiorach są częste wzmianki w rachunkach dworu mazowieckiego. Ten sposób zdobienia ubiorów perłami i złotym haftem wzorowany był na modzie promieniującej z dworu książąt burgundzkich, którzy byli wzorem elegancji i dworskiego obyczaju dla całej ówczesnej Europy.

Posiadamy mało wiadomości o ubiorach najuboższych mieszkańców miast i wsi w XV w. Znane są tylko przykłady prostej użytkowej odzieży pasterzy w scenach Bożego Narodzenia. W dziełach sztuki podkreślane jest użycie grubego sukna, baraniego kożucha, kosmatego kapelusza lub grubego sukiennego kaptura. Spotyka się czasem ubiory rzemieślników przy pracy, np. cieśli lub rybaków. Wiadomo, że uboga polska ludność miejska zaopatrywała się w tanią odzież, szytą przez pokątnych krawców nie należących do cechu. Rozpowszechniony byt również w XV w. w miastach polskich handel starą odzieżą, nadającą się jeszcze do użytku. 379 a. Polska szuba męska z włoskiej tka- ^{Na tle} ffoincj konkurencji dla cechów miejskich ze strony inny wzorzystej, około 1473 r.    rzemieślników nie zrzeszonych prowadzona była w miastach

polskich walka cechów przeciw tzw. szturarzom, którzy dostarczali golowej odzieży, uszytej z nowych tkanin do sprzedaży na tandecie.

Nakazywana surowa kontrola wystawionych na tandecie ubiorów z tanich, nietrwałych gatunków sukna miaia rzekomo na celu ochronę ubogiej ludności przed wyzyskiem ze strony handlarzy, w rzeczywistości broniła jednak interesów rzemieślników cechowych. Odzież biedoty miejskiej i chłopów, pochodząca z jednego źródła, uszyta z grubych tkanin wełnianych i płótna, miała wprawdzie krój zbliżony do ubiorów zamożnych mieszczan, była jednak luźniejsza i gorzej się układała od dobrze skrojonych ubiorów z elastycznego, podatnego sukna.

Suknie kobiece, które widzimy na zabytkach sztuki w XV w., dość rzadko w dziełach sztuki przedstawione bez okrycia, utrzymały jeszcze przed połową stulecia dawny krój z klinami, wstawionymi od wysokości bioder ku dołowi; są to ubiory kobiece, które służyły również do codziennego użytku (380 a). Znane byty w Polsce okrycia typu houppelande z workowymi rękawami (380 b). Zarówno w pierwszej, jak i w drugiej połowie XV w. powszechne w polskiej modzie było okrywanie głowy zamężnej kobiety płócienną chustą. Chusty kobiece z XV w', to prostokątne odcinki płótna o różnej wielkości; chust większych używano jako zawojów na głowie, mniejsze zaś chusty dodawano dla okrycia policzków i szyi. Pod niektórymi okręconymi na głowie

299

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Dezynfekcja wody promieniowaniem UV. Promieniowanie UV wykazuje efekt bakteriobójczy, przy krótkich
Zdjęcie0292 to wyraźny wpływ na wartość udarności przy pozostałych czynnikach nie zmienionych. W pró
Przy krótkich naciśnięciach przycisku częstotliwość będzie zmieniała się progresywnie. Trzymanie
16 Metody statystyczne w zarządzaniu jakościąKarta proporcjonalna Karta stosowana przy krótkich seri
038 tif 2. UKŁADY POŁĄCZEŃ STACJI w stacji zasilającej i wyłączenie linii. Przy krótkich liniach moż
amat urz kr044 Dla pracy w zakresie pasma cewkę L pozostawia się nie zmienioną; zmienia się jedynie
DSCN7802 n statycznie wymacanych pwmgH* * J na swobodnie wydłużać- przyrost temperatury znaczenia ni
większy niż w innych powieściach - uścisk dłoni dłuższy od stosowanego przy krótkim aerci i kuszenie
Image544 Wielokrotne wyzwolenie przerzutnika monostabilnego sygnałem ś>x przy zwartym zestyku wyd

więcej podobnych podstron