52693 skanuj0042

88 Dziecko jako sprawca przemocy seksualnej

Wspomniałem już wyżej, że za umowną, powszechnie uznawaną^ granicą wieku dziecięcości jest 12 lat, stąd też zdecydowana większość) znanych mi skal ocen przejawów seksualnego zachowania dziecka odnosi się do dzieci w tym wieku.

3.4.1. Skala Johnsona i Feldmeth

Pierwsza z przytoczonych poniżej skal oceny seksualnego zachowania dzieci została opracowana przez Toniego Cavanagha Johnsona i Joannę Ross Feldmeth w 1993 r. Jej główną przesłanką jest podział seksualnych zachowań dzieci od lat 5 do 12 na cztery grupy w zależności od stopnia ich niebezpieczeństwa.

Grupa I - obejmuje naturalne formy zabaw eksploracyjnych.

• Są to poczynania i zabawy wynikające z chęci poznania odmienności budowy anatomicznej, rozmiarów i kształtu narządów płciowych.

• Bywają one kierowane do dzieci w podobnym Wieku i zbliżonym poziomie rozwoju psychoseksualnego.

• Obie strony w seksualnych zabawach eksploracyjnych uczestniczą dobrowolnie. Uczestniczące w zabawach seksualnych dzieci przyjaźnią się i wspólnie organizują także inne rodzaje zabaw.

• Zabawy seksualne nie występują często i nie są rozbudowane. Dzieci zaprzestają tych zabaw, jeśli są o to poproszone przez sprawującego nad nimi opiekę dorosłego.

Tego typu zabawy nie są groźne, stanowią spontaniczną drogę poznania zarówno odmienności anatomicznych, jak i sposobów zachowania.

Grupa II - zawiera zachowanie reaktywne! Przez „reaktywność” autorzy skali rozumieją reakcje wynikające z pewnych zdarzeń z przeszłości dziecka i mające znaczenie dla jego późniejszego zachowania.

• Zabawy seksualne są bardziej rozbudowane i dłużej trwają niż te, które należą do grupy I.

• Rozbudowanie tych zabaw wykracza ponad poziom rozwoju psychofizycznego dziecka.

• Najczęściej są to eksperymenty z własnym ciałem, jeśli natomiast dokonywane są w towarzystwie, to z reguły z dziećmi w zbliżonym wieku.

• Nie występuje w nich element zmuszania innego dziecka do uczestnictwa w tych zabawach i eksperymentach.

• Zabawy należące do tej grupy form dziecięcej aktywności są zaniechane, ale tylko na pewien czas, jeśli opiekująca się dziećmi osoba dorosła tego zażąda.

• Pomoc terapeutyczna bywa na ogół akceptowana i daje pozytywne rezultaty.

Dzieci przejawiające takie rodzaje reaktywnego zachowania seksualnego, wzrastały najczęściej w niekorzystnych warunkach dla ich prawidłowego rozwoju, na co mogły się złożyć następujące negatywne czynniki: seksualne wykorzystanie przez dorosłych (lub rówieśników), obserwowanie różnych form zachowania seksualnego dorosłych, oglądanie materiałów pornograficznych itp.

Jednak dzieci wykazujące objawy zachowania seksualnego należącego do grupy II nie straciły jeszcze poczucia winy ani wstydu jako reakcji na demonstrowane rodzaje praktyk seksualnych, aranżowanych zarówno przez innych, jak i z własnej inicjatywy.

Grupa III - zawiera ekscesywne formy zachowania seksualnego.

• Przejawiane przez dzieci zachowania seksualne są bardziej zbliżone do zachowań osób dorosłych niż do typowych dziecięcych zainteresowali i poczynań w tej dziedzinie.

• Zabawy seksualne pełne są wzajemnego wykorzystywania i prze. mocy.

• Uczestniczące w tych zabawach dzieci wyrobiły w sobie umiejętność w ich ukrywaniu przed dorosłymi.

• W przypadku wykrycia przez osoby dorosłe stosowanych praktyk seksualnych dzieci nie wykazują ani wstydu, ani poczucia winy.

• Dzieci te są w znacznie mniejszym stopniu niż dzieci, których za-bawy seksualne zaliczono do grupy II, podatne na skorzystanie z pomocy terapeutycznej nastawionej na zaprzestanie tych praktyk.

Zdecydowana większość dzieci przejawiających rodzaje aktywności seksualnej zaliczone do grupy III była zaniedbywana, bita, seksualnie wykorzystywana, wzrastała w patologicznych warunkach społecznych, w wyniku czego dzieci te wyrobiły w sobie odruch stosowania praktyk seksualnych jako drogi do przezwyciężenia izolacji, smutku i różnych