56442 Untitled Scanned 02 (26)

jest, oczywiście, ratusz, hulruterion (UouXcuT^piov, rys. 105, 106), lokal urzęduj Rady i ekklesiasterion (£xxAy)(na<mr)p(.ov), gdzie znajdowało się święte ognuł miasta. Problem sali wielkich zebrań rozwiązywali architekci greccy w napij niejszy sposób. Wielka sala kolumnowa na Delos nawiązuje do klasyczny* wzorów Telesterionu eleuzyńskiego, a przy budowie bulcuterionu w Milrc^ i ekklesiasterionu w Priene wzorowano się na architekturze teatru. Miasta <>141 czano murem obronnym zaopatrzonym w wieże i baszty. Przy ulicach, znać/ m szerszych niż w epoce klasycznej, stały domy rozmaitego typu: parterowe iJ) okien, otrzymujące światło z centralnego dziedzińca, oraz kilkupiętrowe d<"J| czynszowe komunikujące się bezpośrednio z ulicą i zaopatrzone w okna. W » możniejszych domach dziedziniec otoczony był z czterech stron kolumn. czyli perystylem (por. str. 120), przy czym najbogatsi posiadali hawet po <\m perystyle, z których jeden miał charakter reprezentacyjny. Jeszcze więks; < przepychem odznaczały się pałace władców.

W budownictwie sakralnym panuje w epoce hellenistycznej porządek joiV>kv Nieliczne w stosunku do świątyń jońskich świątynie doryckie znamionuje smuk«

104. Pergamon. Widok ogólny sanktuarium Ateny Makieta. Berlin. Staatliche Museen

105. Milet. Brama wiodąca na agorę z ok. 150 r. p.n.e. (rekonstrukcja). Berlin, Staatliche Museen

Mi fcultirnn i lekkość belkowania. Zerwanie z zasadą tryglifów³ we fryzie, .tnie kolumn doryckich na wzór jońskich oraz echinus w kształcie dzwonu MU«<| i na dekompozycję porządku doryckiego, który jeszcze tylko na Zachodzie , / ichował swe dawne tradycje, jak to widać w propylonie⁴ (7tpÓ7a>Xov) okręgu Demetry w Selinuncie. Porządek dorycki, ograniczony w archi-sakralnej, znalazł dość szerokie zastosowanie w architekturze świeckiej

• ni madach portyków, a zwłaszcza perystylów domów prywatnych. W bu-u twic sakralnym niemal niepodzielnie panuje porządek joński.

I’< .(dek joński widać w olbrzymiej świątyni Didymajon w Milecie, od-. me j przez Pajoniosa z Efezu i Dafnisa z Miletu po zniszczeniu jej przez ■ Miała ona kształt dipterosu, z podwójną kolumnadą złożoną z 210 ko-

* --.i Widać go również w skromniejszych budowlach, jak świątynia Zeusa

* / r vglify (Tp(yXucpoi. ‘trójwręby’) — potrójne poprzeczne zagłębienia odgraniczające metopy • Iryzie, tj. na warstwie belek kamiennych spoczywających na architrawie.

' ; ■ > opylon — w architekturze oznacza mały pylon albo monumentalne wejście znajdujące się •< I wielkim wejściem {pylon).

niHtoria kultury