64703 Image 40

śnicjsze oznaczają co innego w okresie późniejszym. Język staropolski znacznie różni się od współczesnego, tak się dzieje we wszystkich językach świata.

Obok kodu lingwistycznego znajomość kodu graficznego także jest iczbędna. Bez znajomości historyk nie byłby w stanic np. odczytać dawniejszych źródeł pisanych kapitułą, minuskulą romańską, majuskułą czy gotykiem. Niezbędna jest także znajomość zakodowanych znaków przy odczytywaniu map, szkiców i planów, występujących zwłaszcza w źródłach wojskowych i nie tylko. Historyk może się spotkać także badając ź.ódla charakteru dyplomatycznego łub wojskowego z informacją zakodowaną przy pomocy szyfru. Do rozkodowania takiej informacji jest niezl ędny tzw. klucz szyfrowy, czyli inaczej kod, który został użyty do zakod owania owej informacji;-

Zakodowanie źródła przy pomocy języka etnicznego i języka epok: nie zawsze wystarcza do zrozumienia słów i zawartej w nich treści, konie :zne jest bowiem ^Uchwycenie myśli źródła zgodnie z intencją jego autora. Chodzi tu o najtrudniejszy z kodów, mianowicie kod psyćholo-( giczi)•*. Każdy autor ma swój odrębny sposób wypowiedzi, własny lezyfc i styl. indywidualny sposób budowania zdań, odrębny psychologiczny język rządzący się własnymi prawami znaczeniowymi, niekiedy"p?zcno-śnymi. Nierzadko dokumenty ubierają myśli w formy alegoryczne, posiadają formę konwencjonalną z tytułu swego charakteru, mogą operować stale przenośniami z godnie z duchem czasu. Toteż wyczucie i wydobycie sensu z tych określeń czy wypowiedzi odpowiadających poglądom autora, jest niezwykle ważne przy odczytaniu źródła.

Rozdział IX

W i c < I za poza ź ród ł o w a

!. U wsigi w prowadzaj:) cc

Mówiliśmy w poprzednim rozdziale, że historyk przystępując do badań nad wstępnym opracowaniem źródeł, nazwanych krytyką zewnętrzną i wewnętrzną musi być wyposażony w odpowiednią wiedzę, bez niej nie możliwe byłoby przystąpienie do prowadzenia takich badań. Każdy historyk, każdy naukowiec, nawet każdy człowiek dysponuje określoną wiedzą zdobytą w ciągu swego życia różnymi drogami i w różny sposób. Rozpoczynając tok badań nad kolejno wybraną dziedziną, historyk rozpoczyna prace od badań źródłowych, w których poszukuje faktów niezbędnych do rekonstrukcji określonego wycinka dziejowego. Zarówno poszukiwanie faktów, ich selekcja, ocena pod względem wartości merytorycznej i formalnej, oraz ich „ustawienie w łańcuchu dziejowym", czyli rekonstrukcji dziejowej, wszystko to odbywa się przy czynnym udziale posiadanej przez historyka wiedzy ogólnej. Bez niej niemożliwe byłoby przystąpienie do żadnych z etapów badań nad źródłami ani niemożliwa byłaby rekonstrukcja przeszłej rzeczywistości. Spośród wielu innych także kolejne badania źródłowe wzbogacają wiedzę historyka, wiedzę stale uzupełnianą i poszerzaną.

Wiedza źródłowa historyka to ta. którą w momencie badań wydobywa z określonego źródła. l*o jej wydobyciu przechodzi ona do „bazy" (umysłu) dotychczasowej wiedzy ogólnej wzbogacając ją i powiększając jej zakres 'ilościowy i tematyczny. Na ogól hislorycy i metodologowie historii przez długi czas nie zawracali uwagi na wyodrębniające się przecież wyraźnie - wiedzę źródłową wydobywaną ze źródła i wiedzę ogólną historyka, którą zdobywa i komasujc w umyśle w ciągu całego swego życia. Na tę kapitalną sprawę, niezmiernie ważną w metodologii historii zwrócił dopiero uwagę'Jerzy Topolski, który dokonał wyodrębnienia wiedzy źródłowej od wiedzy ogólnej, tę ostatnią w odróżnieniu od wiedzy źródłowej, nazwał wiedzą pozaźródłową. Jerzy Topolski stal się też twórcą koncepcji pojęcia, struktury i roli wiedzy pozaźródlowcj w badaniu historycznym. Zawarł je w kilku napisanych przez niego pracach metodologicznych, historii między innymi w pracy: Metodologia historii (1968, 1984) oraz w pracy: O pojęciu i roli wiedzy pozaźródlowcj w badaniu

121

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
page0251 245 PAKMENIDES PRZECIW HERAKLITOWr. co wyrazić chce poeta, że myślenie nie różni się od swe
DSC03913 (2) 32 Emblematyka oraz ikonologia nego rodzaju, które opisują to, co oznacza co innego. W
page0221 211 ■wiek, co do istoty swej, różni się od zwierząt, gdyż nietylko żyje i czuje, lecz jest
74427 str 058 059 (3) 38. NA CO POMAGA I OD CZEGO CHRONI? Medycyna ludowa różni się od uczonej przed
wartoscestymatorazwykleroznisieodwartoscidokladnejestymowanejwielkosci,poniewaz Wartość estymatora z
89199 Werbalna6 ■ W pkł sposób svt nacja różni się od Ic^n, c/«gn ik/rkity.ifcinź •   &nb
40 I. Teoria granic czyli ciąg s„ różni się od stałej liczby-wielkością a„ =-• q", która, jak
Temat: Co to jest filozofia, czym różni się od innych nauk i po co jest. 1. Filozofia: ■
89683 str03 (10) w okresie późniejszym liczba ich znacznie wzrosła. Podstawowym środkiem rażenia okr

więcej podobnych podstron