65488 IMG85 (12)

aspiracje etniczne i związany z nimi antymateria^, tyczny zapał. I na tym właśnie polega Dżihadj Czasy się jednak szybko zmieniąją. Kilka lat temu wnikliwi komentatorzy w rodzaju Conora Cruise’_a 0'Briena wskazywali na Bliski Wschód, Południową Afrykę i Irlandię jako główne groźne punkty zapalne świata. Kto by się dzisiąj z nimi zgodził? Wczoraj Libia spędzała Europie sen z powiek, dzisiąj większy niepokój wywołuje Algieria, choć jeszcze niedawno uchodziła za nąjbardziej „udaną” z francuskich eks* kolonii. Diabeł może tkwić w szczegółach, ale w polityce światowej diabeł jest kameleonem i żadna teoria powołująca się na jeden czy dwa szczególne przypadki nie przeżyje kolejnej politycznej niespodzianki²⁹.

Dlatego szkicując tutaj typologię Dżihadu przedstawiam co nąjwyżej materiał ilustracyjny uchwycony w chwili bieżącej. Danych nie można uznać za ostateczne, bo zbyt szybko się zmieniąją, a badania, mąjące na celu objaśnianie zdarzeń, mogą wpływać na ich przebieg, nie da się więc ująć tych zdarzeń w normatywne kategorie, za pomocą których chcemy je uchwycić. Jest to zresztą generalny problem, który wynika przy próbach przedstawienia teorii społecznych i politycznych w kategoriach typowych dla nauk ścisłych. Zdając sobie sprawę, że ani prezentacja przypadków, ani problemów, jakie z nich wynikają, nie będzie do końca pełna, skupiam się więc, nie pretendując do naukowego ujęcia, na czterech różnych odmianach reakcji na modernizację, reprezentujących cztery rozmaite perspektywy Dżihadu.

P*rz mm Bkrnn Urny* zamknięty. O tym, jak amerykańskie szkolnie-tmwymesamodU) demokrację i zubożyło dusze dzisiejszych studentów,

przei. Tomasz Bieroń, Zysk i Ska, Poznań ma gorzkich przemyśleń Blooma poddałem anie mc»o/Eweryone. The Politics qf Education andttaSE^}aS Ballantine Books, Nowy Jork 1993, rozdział 5.    ' ™^nCa’

Zdaniem Susanne i Lloyda Rudolphów, „Clinton i inni zbyt pochopnie powołują się na «dawne nienawiści* chcąc wyjaśniać konflikty, które mają w istocie współczesny charakter. Innymi słowy, me chodzi o odpowiedź na pytanie, dlaczego stare konflikty na nowo ożyły, ale <«ara»gn rozpadły się tradycyjnie harmonijne układy”. Susanne H. Ruddlph,

Lloyd I. Rudolph, Modem Hate: How Ancient Animosities Get Inoented,

„The New Repubłic”, 22 marca 1993.

⁴    Benedict Anderson, Imagined Communities: Reflections on the Origins and Spread qf Nationalism, Verso, Londyn 1991.

⁵    Recenzja Waltera Russella Meada z książki Williama PfafTa The Wrath o/ Nftftons, Simon &Schuster, Nowy Jork 1993. „The New York Times Book Review”, 7 listopada 1993.

⁸ Niektórzy obserwatorzy, jak Liah Greenfeld, próbują osiągnąć pewien consensus przekonując nas, że nacjonalizm to kwestia fenomenologii: po prostu wszystko, co mówią i robią ludzie, których określamy mianem nacjonalistów. Ta szeroka definicja pozwała umieścić w ramach nacjonalizmu rozliczne „drogi” do nowoczesności, stare i nowe. Filazofowie--normatywiści, jak Yael Tamir, przyjmują węższy, „esencjalistyczny” punkt widzenia, twierdząc, że najpierw musimy zdefiniować pojęcie od strony teoretycznej, następnie zaś wybrać tylko takie przypadki, które pasują do normatywnej koncepcji W ujęciu autorki, „nacjonalizm liberalny" i nacjonalizm etniczny” nie są dwiema odmianami jednego rodzaju, lecz pojęciami przeciwstawnymi, z których tylko jedno można przyjąć. Yael Tamir, Liberał Nationalism, Princeton University Press, Princeton 1993; Liah Greenfeld, Nationalism: Five Roads to Modemity, Cambridge University Press, Cambridge 1992. Nawet Greenfeld decyduje się w końcu imać nałjrmalizm za kolebkę modernizacji i zawęża swoją definicję tego Zjawiska, całkiem wykluczając reakcyjne odmiany nacjonalizmu.

⁷    Nąjbardziej dobitne argumenty na rzecz nacjonalizmu jako niezbędnego warunku ustroju republikańskiego znajdujemy w rozprawie Rousseau Uwagi o rządzie polskim z 1771 roku. J.J. Rousseau, Umowa społeczna oraz; Uwagi o rządzie polskim (i inne eseje), przei. Bronisław Baczko i iiL, PWN, Warszawa 1966.

⁸    G. Mazzini, The Duties of Man and Other Essays (Dent, Londyn 1917), cytowany w. S. Baron, Modern Nationalism and Religion, Meridian Books, Nowy Jork 1060, s. 49. Postaci Mazziniego jako tiberałno-rewołu-cyjnego nacjonalisty poświęcił swą książkę Dennis Mack Smith (Mazzini, Yale University Press, New Haven 1994).

Paul Hazard, European Thought in the Eighteenth Onlury, Peter Smith, Gloucester 1972, s. 471-472. [poi. wyd. Myd europejska w XVIU widm. _M & Monteskiusza do Lessinga, przei. Halina Suwała, PIW, Warszawa 1972}. &ic Hobsbawm. Nations and Nationalism Since 1780, Cambridge

Igi ^Press> ^c"«bridge 1992, s. 121. Więź etniczna, język stały się głównymi wyznacznikami nowego nacjonalizmu

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
IMG85 12 Jadwiga Zttcharsku pochodzenie wskazywano (a nawet wypominano) skamandrytom wielokrotnie.
IMG
85 (12) j ([k*-i
IMG?85 26 LUiai MUNDIUO Pt BR WSZĄ AKTORKANl®( nie, na miłość boską! Jestem I Jestem I Pierw nr a Ak
IMG
11 (12) f idniH zaufanie do Andrzeja. Nie umawialiśmy się na jaki czas on ma mi przechować te pi
IMG
74 (12) „a podstawie art. 627 k.p.k. zasądza od oskarżonych na rzecz Skarbu Państwa • ’ (kasa S
IMG
76 (12) Skarbu odwoławcz a óśłtarzonemu 1 80 (stu osiemdziesi wki na kwotę 200 utrzymuje w&
PRZYKŁADOWE PYTANIA: * pustynie kuli ziemskiej i związane z nimi krajobrazy, ‘krajobrazy stepów na
IMG12 576 V. Teoria opodatkowania Zaleta takiego podejścia poJega na tym, że efektywność zostaje od
23155 IMG12 576 V. Teoria opodatkowania Zaleta takiego podejścia poJega na tym, że efektywność zost
IMG
87 Spondylodiscitis - zapalenie krążka międzykręgowego i przylegających do krążka trzonów. Na ty

więcej podobnych podstron