74431 skanuj0004 (254)

445

14.5. Związki przedwbakteryjne zaburzające syntezę ściany komórkowej

ki sugeruje, źe pochodzi ona od aminokwasów cysteiny i waliny (iys. 14.19), i to też ustalono. Kształt cząsteczki przypomina wpół otwartą książkę (rys. 14.20).

Acylowy łańcuch boczny (R) może być różny i zależy od środowiska fermentacji. Kiedy na przykład w Stanach Zjednoczonych rozpoczęto produkcję penicyliny na dużą skalę, zastosowano namoczoną kukurydzę; otrzymano wówczas penicylinę G (R =* benzyl), co było możliwe dzięki wysokiemu poziomowi kwasu fenylooctowego w środowisku.

Analogi penicyliny

Jedna z metod różnicowania łańcucha bocznego polega na dodaniu różnych kwasów karboksylowych do środowiska fermentacyjnego; na przykład dodanie kwasu fenoksyoctowego (Ph0CH2C02H) daje penicylinę V (rys. 14.18).

Rodzaj kwasów karboksylowych, które można dodać do środowiska, jest jednak ograniczony (np. tylko kwasy o wzorze ogólnym RCH2CO2H), i to z kolei ogranicza rodzaj możliwych do uzyskania analogów. Inną dość dużą niedogodnością tej metody jest jej monotonność i czasochłonność.

W 1957 roku Sheehan otrzymał penicylinę syntetyczną. W wyniku wieloetapowej syntezy z 1-proc. wydajnością uzyskał penicylinę V. Niestety, pełna synteza nie była skutecznym sposobem na otrzymywanie analogów penicyliny.

W latach 1958-1960 Beechams opanował izolowanie biosyntetycznej substancji pośredniej penicyliny, która była także jednym z produktów pośrednich w syntezie Sheehana. Związkiem tym był 6-APA; dzięki niemu można było zastosować metodę półsyntetyczną do syntezy olbrzymiej liczby analogów. Tak więc w wyniku fermentacji uzyskano 6-APA, który następnie wykorzystano w syntezie analogów penicyliny, acylując 6-APA różnymi chlorkami kwasowymi (rys. 14.21).

Obecnie 6-APA uzyskuje się (rys. 14.22) w procesie enzymatycznej hydrolizy penicyliny G lub penicyliny V (acylaza penicylinowa) lub metodami chemicznymi (patrz dalej). Metody te są wydajniejsze niż proces fermentacji.

Skoncentrowaliśmy się na analogach penicyliny ze zróżnicowanymi acylo-wymi łańcuchami bocznymi. Bez wahania można zadać pytanie: dlaczego? Czy penicylina nie jest wystarczająco dobra? Poza tym, co jest szczególnego w acy-lowym łańcuchu bocznym? Czy nie można dokonać zmian także w innych miejscach cząsteczki?