77795 pic 11 06 142611

56 Odpowiedzialność i styl

ność ta znalazła konsekrację w języku ludowym, który narządy płciowe żeńskie nazywa papo, co jest nazwą podgardlicy u ptaków i pochodzi od rdzenia oznaczającego: jeść pożywienie płynne, papki⁵⁹. Płyn nasienny jest zaś nazywany leche, co oznacza mleko. Salillas widzi w tym potwierdzenie zbieżności anatomicznej i fizjologicznej między ustami i narządami płciowymi żeńskimi, między spółkowaniem i przyjmowaniem pokarmu, między pożywieniem nie wymagającym żucia i spermą.⁶⁰Analogiczne ukształtowanie otworu gębowego i pochwy występujące u części świata zwierzęcego, głównie u owadów, jest zresztą zjawiskiem dokładnie zbadanym.⁶¹

Nie dziwi nas więc teraz, że niektórzy autorzy, jak Clevenger, Spitzka i Kiernan, widzieli w pożądaniu płciowym rodzaj głodu protoplazmicznego. Joanny Roux uważa je za odmianę łaknienia.⁶² Na długo przed nimi i bez uprzednich metodycznych badań Novalis pisał: „Pożądanie płciowe jest może tylko ukrytym głodem ciała ludzkiego.” ⁶³ A w innym miejscu: „Żadnych więcej przeszkód miłosnej żarłoczności. Pożerają się we wzajemnych uściskach. Żywią się sobą nawzajem i nie znają już innego pokarmu.”⁶⁴ Zwróćmy przy sposobności uwagę, że to ostatnie spostrzeżenie może rzucić pewne światło na przypadki anoreksji, kiedy chory odmawia przyjmowania pokarmów pod rozmaitymi pretekstami natury etycznej czy uczuciowej.

Nie tylko zresztą w przypadkach patologicznych, lecz i w normalnym zachowaniu się człowieka spotykamy jedną przynajmniej właściwość charakterystyczną dla związku między funkcją żywienia się i funkcjami seksualnymi: ukąszenie miłosne w chwili spółkowania, znane już starożytnym poetom i skodyfikowane przez erotolo-gów Wschodu.⁶⁵ Jest, moim zdaniem, rzeczą niezmiernie znaczącą, że obserwuje się to przede wszystkim u kobiet, u których jest to jakby zarys obyczajów modliszki, a głównie u dziewcząt niedorozwiniętych lub kobiet z plemion dzikich, czyli w przypadkach, kiedy dla jakiejś przyczyny instynkt jest mniej kontrolowany. Ha-vellock Ellis uważa ukąszenie miłosne za skłonność tak „zwykłą i rozpowszechnioną, iż należy traktować ją u kobiet jako objaw normalny” ⁶⁶. Skłonność ta - mogąca stać się źródłem najgwałtowniejszych aberacji seksualnych - jest niewątpliwie instynktowna, automatyczna, wolna od sadyzmu, kobieta bowiem odczuwa wtedy jedynie potrzebę ściskania i gryzienia czegokolwiek i jest całkowicie nieświadoma skutków swego zachowania, które potem ją samą najbardziej dziwi.⁶⁷

Powyższe fakty prowadzą do następujących ważnych konkluzji. Istnieje podstawowa, głęboka więź biologiczna między funkcją żywienia się i funkcjami płciowymi. Więź ta prowadzi do tego, że u pewnych gatunków samica pożera samca w trakcie kopulacji. U człowieka zachowały się wyraźne ślady tego pokrewieństwa czy zbieżności instynktów. Skoro ustaliliśmy już te podstawowe fakty, wróćmy teraz do wyobraźni, czy to chorobliwej czy mitycznej. U niektórych chorych obawa przed miłością przybiera formę wyraźnie obsesyjną. Literatura psychiatryczna dostarcza nam na to niezliczonych przykładów. Czasami chory lęka się, że kobieta go pożre. Bychowski opisuje przypadek^6B, kiedy cierpiący na manię prześladowczą chory był przekonany, że prostytutka zje go, zanim jeszcze zbliży się do niej. Znany rysunek Baudelaire’a przedstawiający kobietę i podpisany: „Quaerens ąuetn devoret” świadczy o podobnym stanie umysłu.⁶⁹ Z tymi właśnie fantazmami wiąże się niewątpliwie większość kompleksów kastracji, wypływających zwykle, jak wiadomo, z nieprzezwyciężonego lęku przed uzębioną pochwą, która może odciąć członek męski. Zważywszy, że tak powiem, klasyczny charakter utożsamiania całego ciała z tą jego częścią i nieświadomej identyfikacji ust z pochwą⁷⁰, można

77795 pic 11 06 142611

77795 pic 11 06 142611

77795 pic 11 06 142611

77795 pic 11 06 142611