c h u: bóle w kościach, stawach, mięśniach, ograniczenie ruchomości, obrzmienie stawów, bolesność.
7. Dolegliwości ze strony skóry: poty, obrzęki, wysypki, plamy krwotoczne, łuszczenie się (płatowe, otrębiaste), osłabienie czucia, czucie opaczne (pares-tezje), wypadanie włosów, świąd.
8. Dolegliwości ze strony narządu płciowego: u mężczyzn — niemoc płciowa; u kobiet: miesiączkowanie (częstość, czas trwania, obfitość, bóle), upławy, bóle w dole brzucha.
Uwaga. Przytoczony schemat powinno się stosować indywidualnie. I tak np. jeżeli na podstawie skarg dochodzi się do wniosku, że mamy do czynienia najprawdopodobniej z osobą dotkniętą chorobą narządu trawienia, to wszystko, co dotyczy dolegliwości trawiennych i w zakresie brzucha, powinno być zebrane i podane już w wywiadach o początku i dotychczasowym przebiegu obecnej choroby, przez co rubryka II, B, 2 odpada.
C. WYWIADY DOTYCZĄCE PRZESZŁOŚCI CHOREGO
1. Zawód: praca umysłowa, fizyczna w ostatnim czasie i w przeszłości; jej rodzaj (dokładnie podać, na czym polega), liczba godzin pracy, wypoczynku, snu, warunki, w których praca się odbywa (na otwartym powietrzu, bez względu na pogodę, w pomieszczeniach ciasnych, niehigienicznych, zadymionych itp., stosunki w pracy), urlopy wypoczynkowe, atmosfera rodzinna.
2. N a w y k i: nadużywanie napojów alkoholowych (od jak dawna, jak często, w jakiej ilości, rodzaj napojów
alkoholowych, czas ich picia w stosunku do spożywania pokarmów), palenie tytoniu (od jak dawna, w jakiej ilości, zwłaszcza na czczo, rodzaj tytoniu, palenie bez ustanku), nadużywanie mocnej herbaty, kawy.
3. Choroby przebyte: czy nie przechodził już przedtem choroby podobnej do obecnej, jej przebieg. Choroby, które przechodził: krzywica, zapalenie płuc, opłucnej, żółtaczka i in.; częstość zapadania na grypę; dur, zimnica, kiła, zapalenie migdałków podniebiennych, gorączka reumatyczna (ostra, reumatoidalne zapalenie stawów), płonica, błonica^ospa i inne choroby zakaźne, dna, uszkodzenia urazowe, wstrząsy nerwowe; przebyte operacje (jakie, kiedy); czy nie przeprowadzał leczenia klimatycznego, balneologicznego, sanatoryjnego.
Należy na drodze wywiadów przekonać się, czy chory przebył istotnie chorobę, którą podaje. Dotyczy to zwłaszcza chorób, o których pojęcia wśród ogółu często są mylne. I tak np. nie należy zadowolić się oświadczeniem chorego, że przebył reumatyzm, trzeba natomiast wyjaśnić, czym mianowicie ten reumatyzm się objawił (w przypadkach ostrej gorączki reumatycznej ostre, bardzo bolesne obrzmienie stawów, zwłaszcza dużych, o charakterze przelotnym, gorączka o torze najczęściej zwalniającym, poty). W przypadku zapalenia opłucnej staramy się wyjaśnić, czy było ono suche, czy też wysiękowe, po której stronie, czy był wypuszczany płyn z jamy opłucnej i jaki miał on wygląd, jak długo trwała choroba, czy nie było nawrotów.
Stwierdzenie przebytego zakażenia kiłowego wymaga nieraz wywiadów pośrednich, mianowicie czy chory nie miał zmian chorobowych na prąciu, wysypek nie swędzą-
13