94289701 djvu

NERWY OBWODOWE 177

w porównaniu do podrażnień słabych. Wszelako, ze względu na to, że okres utajonego podrażnienia podczas skurczu mięśnia także zmienia się zależnie od siły podrażnienia oraz, że przy zastosowaniu silnych prądów niewątpliwie mamy do czynienia z ich rozgałęzieniem się na znacznej przestrzeni nerwu, a wskutek tego nie możemy dokładnie oznaczyć miejsca, zkąd wychodzi podniecenie, sprawy tej dotychczas nie można uważać za rozstrzygniętą.

Również nie jest rozstrzygnięte pytanie, czy szybkość stanu czynnego w całym przebiegu jest jednostajna, czy też ulega^ zmianie w miarę przebiegu. Pierwsze doświadczenia Helmholtza, Place’a i inn}'ch autorów przemawiały za tern, że w odcinkach bliższych rdzenia pacierzowego szybkość jest mniejsza, przynajmniej w nerwach ruchowych, w odcinkach zaś bliższych mięśnia większa. Tak przy podrażnieniu dwóch punktów na ramieniu szybkość wahała się między 12—23 m. na sekundę, podczas gdy na przedramieniu między 52 a 62 m. W następnych jednak doświadczeniach ci sami autorowie znaleźli stosunek odwrotny. Niektórzy autorowie (Rosenthal) znajdowali nawet, że wogóle szybkość maleje w miarę przenoszenia się po nerwie. Również szybkość w rozmaitych nerwach nie jest jednakowa, tak w nerwie błędnym szybkość, według Chauveau, wynosi tylko 8,1 m., bardzo małą szybkość znajdywano także w nerwach bezrdzennych.

Szybkość przenoszenia się stanu czynnego zmienia się, jeżeli przez pewną część nerwu przeprowadzamy prąd stały i to nietylko w okolic} , w której przyłożone są bieguny prądu stałego, ale także na pewnej odległości od nich. Zmiany te zostają w ścisłej zależności od siły prądu. Prąd silny przenoszenie się stanu czynnego nietylko zwalnia w miejscu działania anody, ale nawet może zupełnie za-trz} mać tak, że stan czjmny przez to miejsce wcale nie przechodzi. Co do wpływu biegunów, dodatniego i ujemnego, to według doświadczeń Rutherforda, wykonanych przy użyciu stosunkowo słabych prądów, biegun ujemny ma przewodzenie zwiększać^ biegun zaś dodatni zmniejszać. Do podobnych wyników doszedł także w badaniach swych Wundt.

Pobudliwość nerwów. Mówiąc wyżej o przewodzeniu nerwów, zauważyliśmy, że nietylko same zakończenia nerwowe w powierzchni czuciowej mogą ulegać działaniu rozmaitych wpływów zewnętrznych, że nietylko stan czynny może wychodzić z komórek nerwowych, lecz, że te same czynniki zewnętrzne mogą wywołać

Fizyologia człowieka. 12