94287901 djvu

FIZYOLOGIA NARZĄDU WZROKU 459

Hyc. 169.

Aberroskop Tscherninga.

biegu promieni, wystarczy tylko uprzytomnić sobie, że, o ile promienie te przechod«ą przez kratkę prostokątną, w pierwszym przypadku wiązki przechodzące przez kwadraciki środkowe zostają przesunięte nieco ku obwodowi, w drugim wiązki przechodzące przez obwodowe kwadraciki przesuwają się po części ku środkowi. Stąd powstaje łukowate wygięcie linijek kratki przed ogniskiem głównem wypukłością ku obwodowi, a poza ogniskiem wypukłością ku środkowi. Soczewka płasko-wypukła aberroskopu sprawia, że punkt zborny promieni równoległych, wychodzących z odległego punktu świecącego, leży w oku badanem (miarowem) przed siatkówką, stąd też obraz kratki w obrębie kręgu rozproszenia odpowiada temu, jaki otrzymamy na ekranie poza ogniskiem głównem soczewki, a więc przy aberracyi dodatniej łuki zwrócone są wypukłością ku środkowi kręgu. Tylko te linie kratki pozostają mimo aberracyi prostemi, które przechodzą przez jej punkt środkowy, czyli są średnicami soczewki.

Aberracya sferyczna prawidłowego oka wobec silnej kulistości rogówki i stosunkowo znacznej wielkości otworu źre-nicznego mogłaby w dość wysokim stopniu upośledzać dokładność widzenia, gdyby nie to, że dodatmą aberracyę roguwki dochodzącą do 4,0 D, a nawet nieraz silniejszą wyrównuje częściowo ujemna aberracya soczewki ocznej, a nawet czasem zamienia ją na ujemną. Nakoniec dodać należy, że oko prawidłowe wyzyskuje zazwyczaj ten przekrój aberracyjnej powierzchni kaustycznej, w którym promienie homocentryczne dają kręg rozproszenia o jasnym środku, a bladym obwodzie. Dzięki temu obrazy na siatkówce są stosunkowo dość do punktów zbliżone, co zapewnia zarysom i szczegółom widzianych przedmiotów dostateczny stopień wyrazistości.