67965 IMG450

67965 IMG450



38 Jaromir Wołek

wia przynajmniej prowizoryczne modelowanie niektórych niezamierzonych k sekwencji informowania nowoczesnego społeczeństwa.

Na społeczeństwo informacyjne będziemy więc patrzeć poprzez pojęcie 1 formacja”, dla której charakterystyczny jest permanentny przepływ, niezakotwL czenie, kompresja czasowa i przestrzenna, zatem właściwości ostro kontrastujące ze starszymi kategoriami społeczno-kulturowymi, takimi jak narracja, dyskurs czy insty tucja. Innymi słowy, za kluczowy rys społeczeństw informacyjnych uważamy ich paradoksalną naturę, dla której charakterystyczna jest wysoce racjonalna produkcja prowadząca do irracjonalności informacyjnego przeciążenia i dezinformacji.

1. Społeczeństwo informacyjne -ramy teoretyczne i badawcze

Fachową dyskusję na temat fenomenu informacyjnego społeczeństwa de facto stanowią trzy kwestie:

•jaki charakter ma tworzenie i konsumowanie kultury w dobie globalnej skomodyfikowanej akulturacji medialnej,

•    jaka.jakie ideologie dominują w społeczeństwach informacyjnych, względnie. jak zmieniła się dystrybucja władzy w przestrzeni wyznaczonej możliwościami i limitami komunikowania elektronicznego,

•    czy przemiany strukturalne, związane z dominacją informacyjnego (produkcyjnego) sposobu działania, są w stanie zasadniczo wpłynąć na charakter codziennego komunikowania interakcji.

Badanie i przewidywanie możliwych zmian, związanych z przejściem od społeczeństwa industrialnego do społeczeństwa informacyjnego, faktycznie za-czyna się w latach 60. minionego stulecia. Centrum zainteresowania stanowiły wówczas przede wszystkim ekonomiczne i technologiczne wymogi „nowych społeczeństw”3. Wiele studiów orientowało się jednak stopniowo na problematykę głównych tendencji późnokapitalistycznych społeczeństw4. Coraz silniejsza jest grupa zajmująca się transformacją społeczności industrialnych w związku z globalizacją i komodyfikacją(utowarowieniem) przemysłu informacyjnego lub

* Np. F. Machlup (1962). The Production and Distribution of Knowledge in the United States. Princeton: Princeton University Press; D. Bell (1973). The Corning of Post-Industrial Society: A Venture in Social Forecasting. New York: Basic Books.

4 V'. Mosco, J. Wąsko (eds) (1988). The Political Economy of Information. Madison: Uni-versity of Wisconsin Press; N. Gamham (1994). Whatever Happened to the Information Society? [W] E Manili (ed.). The Management of Information and Communication Technologies: Emerging Panems of Contra!. London: Aslib, The Association for Information Management; K. Robins, F. Webster (1999). Times of the Technoculture. London: Routledge.

z przemianami partycypacji politycznej czy społecznej kontroli. Jednocześnie okazuj® się, że główne instytucjonalne formy społeczeństwa industrialnego, jego stosunki ekonomiczne i historia technologiczna opierają się na logice uprzemy-głowienia. To znaczy przede wszystkim na racjonalizacji, tayloryzacji procesu produkcyjnego, biurokratycznych formach organizacji, oddzieleniu czasu pracy 0d czasu wolnego, życia publicznego od prywatnego. Pojawia się także starcie między perspektywą „braku kontynuacji” i „kontynuacji” czy ściślej - dążność do odróżniania wskaźników ekonomicznych i technologicznych albo społeczeństwa industrialnego i informacyjnego1.

Jednym z pierwszych teoretyków, którzy zaznaczyli zmiany związane z przejściem od ekonomii industrialnej do informacyjnej, był Daniel Bell, który już w pracy Kulturalne sprzeczności kapitalizmu (1976) stwierdził, że modernizm wyczerpał długotrwałe napięcie między sektorem techniczno-ekonomicznym, ustrojem państwowym i kulturą. Dyskusja dotycząca społeczeństwa postindustrialnego tworzy tylko małą część całkowitych badań zajmujących się zmianami kulturalnymi związanymi z wprowadzeniem nowych technologii informacyjnych i komunikacyjnych. Ważną rolę odgrywa też analiza psychologicznych i socjologicznych skutków technologii informacyjnych, związanych np. z narastaniem pośrednich stosunków społecznych wywołanych nowymi mediami2 lub problematyką dystrybucji i transformacji ja u odbiorców telewizji3 oraz z wcale znaczącym tematem tzw. informacyjnego przeciążenia4. Coraz większą rolę odgrywają zagadnienia dotyczące możliwości rozszerzenia partycypacji politycznej zą pośrednictwem nowych technologii komunikacyjnych i informacyjnych5. Należy także wspomnieć o stosunku nowych mediów do problematyki wykształcenia6, ponieważ coraz ważniejsze okazują się kwestie związane z nierównym dostępem do informacji7, narastaniem tzw. biedoty informacyjnej i du-alizacji społeczeństwa.

Literatura dotycząca problematyki społeczeństwa informacyjnego obejmuje różne perspektywy, których nie można w tym tekście wyczerpująco ująć. Mimo

1

P. Shields, R. Samarąjiva (1993). Competing Frameworkfor Research on Information-Com-munication Technologies and Society: Towards a Synthesis. „Comrounication Yearbook”, vol. 16; F. Webster (1995). Theories of the Information Society. London: Routledge.

2

IC. Calhoun (1991). Jndirect Relationships and Imagined Communities: Large-scale Social Integration and the Transformation of Everyday Life. [W:] P. fiourdieu, J. Coleman (eds). Social Theory for a Changing Society. Boudler: Westview Press.

3

J. Meyrowitz (1985). No Sense of Place. New York: Oxford University Press.

4

f O.E. Klapp (1986). Overload and Boredom: Essays on the Quality of Life in the Information Society. New York: Greenwood Press.

5

R.D. Doctor (1992). Social Eąuity and Information Technologies: Moving Towards Information Democracy. „Annual Review of Information Science and Technology”, vol. 27, s. 43-96.

6

0    N. Postman (1995). Technopol. Triumf techniki nad kulturą. Warszawa.

7

1 C. Cherry (1985). The Age of Access. Information Technology and Social Rewlution. London: Croom Heim.


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
skanuj0018 (129) 38 I I Ml Ml V Ml I Al IYKI najmniej niektóre z nich. I tak od ontologii (metafizyk
38 Gdzie Są Umarli? on żyje? Jeżeli niektórzy są w wiecznych mękach, to oni nie mogą zmartwychwstać,
K ?jna DIALEKTY POLSKIEz868 BMapa 38. Kontynuanty stpol. ó (pochylonego o) Obszary przynajmniej częś
8 38 Wysokość prowizji w 2001 roku
skanuj0011 (38) 28.    Zaznacz informację błędną. Zanieczyszczone warzywa mogą być źr

więcej podobnych podstron