24844 IMG29 (5)
292 Ich dzień powszedni
( Na bazarach z pewnością urzędowali też bankierzy, którzy w zamian za odpowiedni zastaw udzielali pożyczki. „Biedak zwiesił nos. przerażony tym, co pożyczył” — powiadali Sumerowie. Tabliczki z archiwum w Nippur, stanowiące poświadczenia zawartych umów, sugerują, że pożyczki były krótkoterminowe. z tym, że przeważnie spłata długu dokonywana była po żniwach, Przy pożyczkach jęczmienia najczęściej pobierano lichwę w wysokości 33,5%. Czasem procent wynosił 30, a bardzo rzadko pobierano 20%. Daktyle pożyczano na 20%, srebro na 20—33%T)
Jeden z dokumentów z Nippur z okresu III dynastii Ur mówi o spółce, która pożyczyła większą ilość srebra. Oznacza to, że kupcy, jeśli transakcja wymagała poważniejszego wkładu, albo dorywczo przyciągali do współudziału kompanów, albo też tworzyli firmy, w których każdy miał udział w zależności od wniesionego kapitału.
Tabliczki z Nippur świadczą, że dokonywano transakcji również ziemią. Wiemy, na przykład, że niejaki Nannarłulłi sprzedał człowiekowi imieniem Azzida ziemię, której wartość pieniężna równała się 9 szeklom srebra.
■. Główną jednak domeną działalności kupców był przez całe tysiąclecie handel zagraniczny. Jego pomyślny rozwój umożliwił wspaniały rozkwit cywilizacji sumeryjskiej. rozszerzył zasięg jej wpływów aż po Afrykę i brzegi Morza Śródziemnego oraz Zatoki Perskiej. To kupcom, organizującym faktorie w dalekich ośrodkach, język sumeryjski, pismo klinowe, religia i system liczenia Sumerów zawdzięczają tak wielkie rozpowszechnienief Wieźli w daleki świat nie tylko zboże, oliwę, przyprawy korzenne, daktyle, wyroby rzemieślników i artystów, lecz także kulturę, ukształtowaną w dolinie Dwurzecza — legendy i mity, pieśni, zaklęcia i przypowieści, wierzenia i wiedzę swego ludu.
BIEDNI I BOGACI
■; Ludność rolnicza, robotnicy wykonujący wszelkie prace zlecone przez administrację świątyni czy pałacu, rzemieślnicy, żołnierze, kupcy — oto główne warstw) sumeryjskiej społeczności. Zacytowana wyżej przypowieść o „nieudolnych”, którzy w społecznej hierarchii spadali o szczebel, albo i więcej, niżej, znakomicie ilustruje rozwarstwienie uzależnione od stanu posiadania, umiejętności, a także urodzenia człowieka. Ale i w łonie każdej z tych warstw panowało duże zróżnicowanie. Obraz dobrobytu, jaki kreślą inskrypcje poszczególnych władców, mącą echa ludzkiej niedoli — skargi wdów, płacz sierot, narzekania na niesprawiedliwość Inaczej układał się los biedaka, inaczej człowieka majętnego. Okazji do straty całego majątku, a nawet wolności, nie brakowało. Czego nie złupii wróg najeżdżający miasto, nieraz zabierali władcy, gromadzący środki na prowadzenie zaborczej polityki. „Możesz mieć pana. możesz mieć króla, ale człowiekiem,
^g0 powinieneś się obawiać, jest poborca” — mówili Sumerowie. Zdarzały '- kres)'* kiedy samowola poborców doprowadzała szerokie warstwy ludnośo ** ruiny- Reformy Urukanny)miały na celu m.in. óebtonę obywalcU-prjwu , ^Sych urzędników świątyni i pałacjSt. Zasad^prayn^mniej gło§zo5ł§
I ^^umeryjiBch' władców/^byja róWoSĆ wszystkicn^olnych tu3S wobec ^^ffiwność ćżłówre^^ który ncSał jeden szekel srebra, z człowiekiem, umytego srebra miał znacznie więcej. Niemniej podział na biednych i bogatych / j świadectwem tego są liczne (przysłów^, w których o biedakach się ze szczerą sympatią. Może dlatSgóT że wszyscy zdawali sobie : sprawę, iż
VZamożność jest daleko, bieda jest blisko. ' )
Zajrzyjmy więc do kolekcji przysłów i przypowieści, aby tam odnaleźć, co na temat biednych i bogatych sądzili Sumerowie.
„Biedak musi mieć zawsze aa uwadze, skąd zdobędzie jedzenie.”
„Biedak, który nie wie. jak się uprawia jęczmień, jakże mógłby uprawiać pszenicę.**
„Biedak nie jest mile widziany.*'
Jedno z przysłów sugeruje, że ojcowie sumeryjscy nie byli zbyt pobłażliwi wobec swoich synów i uznawali bicie za właściwą metodę wychowawczą. Jednakże:
„Biedak nigdy nie bije swego syna — traktuje go jak klejnot.**
Przyczyny tej łagodności upatrywać należy w warunkach życia, w których biedak musiał liczyć na pomoc swoich potomków.
Ludzie ubodzy często zmieniali miejsce zamieszkania w poszukiwaniu pracy i chleba. O zjawisku tym świadczy następująca maksyma:
„Wędrowanie jest korzystne w przypadku biedy: człowiek doświadczony w wędrówkach ma lepsze życie niż ten, który wiedzie osiadły żywot.**
Żałosną sytuację biedaka wymownie ilustrują i inne przypowieści:
, Jakże nisko jest biedak!
Jego młynem jest skraj pieca;
Jego podarta szta nie da się załatać;
To, co utracił, nie będzie znalezione;
Biedak — jego długi strąciły go tak nisko;
To. co wydarte jest z jego ust, winno spłacić jego długi.*'
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
IMG23 (8) 280 Ich dzień powszedni ..O Gemetummai. Gemetummal! [imię lisicy] Pójdź ze mną do naszego
IMG23 (8) 280 Ich dzień powszedni ..O Gemetummai. Gemetummal! [imię lisicy] Pójdź ze mną do naszego
IMG33 (4) 300 Ich dzień powszedni Uczeń wziął..,, usiadł nisko przed nim. Wszystko, cokolwiek pozna
73067 IMG36 (5) 304 Ich dzień powszedni Przed tymi, którzy szukają z tobą waśni, oby Nanna. twój bó
IMG32 (7) 298 Ich dzień powszedni stworzenia słowników, których sporo odkopano i które dzięki temu,
IMG23 (8) 280 Ich dzień powszedni ..O Gemetummai. Gemetummal! [imię lisicy] Pójdź ze mną do naszego
20400 IMG25 (8) ich dzień powszedni prostokątny dziedziniec, wokół którego znajdowały się pokoje mi
IMG40 (3) 31.2 Ich dzień powłudni On me matę spać am zaznać spoczynku. Bóg Marduk ujrzai go. Udat M
IMG41 (3) 314 Jeb dzień powszedni niezbędny do wypędzenia demonów i mógłby sam wypowiedzieć właściw
IMG29 (2) Brak jednoznacznej definicji lorako, na przykład jako-. CJ powoduje, te architekturę inf
więcej podobnych podstron