skanuj0003 (7)
/gorących wód. Do przejawów tych zjawisk zalicza się głównie wydzielanie się gazów, powstawanie gejzerów (obecność gorących źródeł), wulkany błotne.
PROCESY GEOLOGICZNE WEWNĘTRZNE i ZEWNĘTRZNE Procesy geologiczne dzielimy na:
zewnętrzne—to te, które głównie zachodzą na powierzchni Ziemi pod wpływem czynników zewnętrznych (egzogeniczne procesy) i wewnętrzne to te, które rozpoczynają się w głębi Ziemi i ich źródłem jest energia wewnętrzna Ziemi (endogeniczne procesy). Przykładem procesów mogą być trzęsienia, wulkanizm, magmatyan.
Procesy zewnętrzne możemy podzielić na niszczące i twórcze. Do niszczących należą wietrzenie, erozja, powierzchniowe ruchy masowe, DENUDACJĘ,
WIETRZENIE-
EROZJA-jest to zespół procesów niszczących skorupę ziemską podwpływem siły mechanicznej różnych czynników. Głównymi czynnikami są-wody płynące, lodowce,, wiatr, a także oceaniczne i morskie. W związku z tym wyróżniamy różne rodzaje erozji;. rzeczną lodowcową, EOLICZNĄ, morską, RZECZNA - to niszczące działanie wód płynących na skorupę ziemską. Zaczyna się w zasadzie już od tzw. ABLACJI deszczowej, czyli niszczącej działalności wód deszczowych. Narzędziem niszczącym w erozji rzecznej jest woda (masa wody), materiał niesiony przez wodę (piasek, mul, gruz).
Materiał niesiony może być w trzech postaciach;
1. substancje rozpuszczalne w wodzie - bezpośrednio nie mają działania niszczącego, jednak powodują że woda ma większa gęstość: więc i większą masę,
2. materiał niesiony jako zawiesina - najdrobniejsze frakcje (iły, muły, drobne ziarna piasku),
3. materiał wleczony po dnie.
Forma transportowanego materiału i jego ilość zalety od tzw. zdolności transportowej rzeki.
Rodzaje erozji rzecznej; denna (wgłębna), boczną wsteczna.
DENNA - polega na niszczeniu dna koryta rzeki, na ścieraniu podłoża rzeki przez materiał wleczony (niesiony), może dochodzić do wyrywania fragmentów skał. Erozja ta dominuje w górnym odcinku biegu rzeki, powoduje powstanie v-kształtnych dolin (koryt) rzecznych (USA - Kolorado).
BOCZNA - charakteryzuje głównie środkowe odcinki rzeki, powoduje niszczenie brzegów rzeki, do czego nie jest potrzebna duża prędkość wody, lecz duża jej masa. Najbardziej odznacząsię na zakolach rzeki (powstają starorzecza). Erozja boczna powoduje podrywanie zewnętrznych brzegów zakoli gdzie następnie dochodzi do obsuwania brzegów wówczas powstają MEANDRY. Podczas powodzi meandry mogą być przerywane a z odciętego zakola powstają starorzecza (stawy, jeziora). W wyniku przerwania meandrów rzeka zajmuje coraz większy obszar, jest wycinana szeroka dolina rzeczna. ‘ /
WSTECZNA - objawia się w dWóch postaciach: cofanie się wodospadów, cofanie się źródeł rzeki— zima woda zamarza w rejonie źródliskowym i powoduje stopniowe powiększanie niszy (zagłębienia), w konsekwencji tego dochodzi do cofania się źródeł rzeki W sytuacji, kiedy taki proces występuje po dwóch przeciwległych stronach wzniesienia może dojść do zjawiska KAPTAŻU rzeki, czyli przejęcia wód jednej rzeki przez drugą.
Starzone się rzeki - młoda rzeka charakteryzuje się profilem erozyjnym, bo prowadzi intensywna erozje, po tym stadium rzeka utyskuje tzw. profil równowagi a następnie rzeka rozpoczyna tylko proces osadzania. Jest możliwe, że stara rzeka zostanie odmłodzoną wtedy, kiedy ohnity się baza erozyjna lub podwyższy się obszar źródliskowy.
EROZJA LODOWCOWA — to mechaniczne niszczące działanie lodowców. Podział lodowców: kontynentalne—lądolody, etyli Antarktydą Grenlandia, Północna strefa Ameryki Pół., lodowce górskie — tworzą się w wysokich górach powyżej granicy wiecznego śniegu (suma średnich temperatur jest poniżej 0). W przypadku tych lodowców śnieg, z którego powstąją gromadzi się w zagłębieniach gdzie powstaje tzw. POLE FIRNOWE. Ze śniegu w obrębie tego poła stopniowo tworzy się lód lodowcowy, następuje to w trzech etapach: ze śniegu powstaje FIRN, z firnu powstaje LÓD FIRNOWY, z lodu firnowego powstaje LÓD LODOWCOWY. Jęzor lodowca przemieszcza się pod wpływem siły grawitacji, jest nawet w stanie płynąć pod „górę” - nie spływa równomiernie W przypadku erosgi lodowcowej narzędziem niszczącym jest lód, okruchy skalne oraz woda. Woda u podstawy lodowca spełnia też funkcje smaru przy mchu jęzora lodowcowego.
Skutki erozji lodowcowej; tworzenie się dużych dolin lodowcowych (u-kształtnych - strome ściany, płaski dno), często btyły to v-kształtne doliny rzeczne,
tworzenie się żłobków lodowcowych rys na powierzchni skał Stoków górskich,
cyrki lodowcowe - zagłębienia po polach firnowych o stromych zboczach i płaskim dnie, których mogą się tworzyć jeziora cyrkowe, politury - wygładzenia powierzchni skał,
tygle i baraóce - charakterystyczne występy skalne zbudowane ze skał mocniejszych, występujące w dolinach lodowcowych, fiordy -zatopione przez morze wąskie i głębokie' doliny lodowcowe, sięgające daleko w głąb lądu. s
W przypadku lodowców kontynentalnych ruch lodowca jest wynikiem różnicy grubości tarczy lodowej a więc różnicą ciśnień-. Ruch odbywa się od centpum tarczy lodowej promieniście na zewnątrz. Erozja lodowcowa obejmuje cafy obszar pokryty tarczą lodowęową W wynika tego wyniosłości terenu są niszczone a wklęsłości wypełniane rozdrobnionym materiałem, tak, więc obszary polodowćowe to tereny równinne. ..
NUNATAK - góra „Świadek” )
Skutki erozji łądolodów; obszary polodowćowe, doliny w kształcie długich rynnien, powstałe na wskutek przepływu wód pod lodowcem, mogą się z nich tworzyć jeziora rynnowe. >'
EROZJA wietrzna EOLICZNĄ - to mechaniczne działanie wiatru powodujące niszczenie skorupy ziemskiej.
Ma dwie postacie:
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
skanuj0003 (7) /gorących wód. Do przejawów tych zjawisk zalicza się głównie wydzielanie się gazów, p
skanuj0053 Odgrywanie ról1, gry i symulacje2 Metody te zalicza się do grupy metod symulacyjnych, któ
skanuj0064 Czynniki ekonomiczne wynikają z istoty mechanizmu rynkowego i zalicza się do nich : ■
§ 3. Kryminologia a prawo karne 5 2) dostarczenie narzędzi do opisu tych zjawisk (
CCF20091204 006 12. Jakie znasz badania układu krążenia przy użyciu prostej aparatury? Do tych badan
Obraz 2 (5) rych znajdują się materiały palne. Do tych materiałów zalicza się przede wszystkim drewn
skanuj0002 1. Do narządów jamy ustnej zalicza się: A zęby, język i podniebienie D zęby, język, wargi
ONTOLOGIA Do tych drugich zaliczają się wszelkie jednostkowe zdarzenia. Należy jednak podkreślić, że
img101 (20) CZĘSC IIZadanie 51. Do dóbr konsumpcyjnych nie zalicza się A. żywności
więcej podobnych podstron