00116 01 djvu
za identyczne ze „saltationes" et „cachinni*' ‘) wymienionemi w zakazach średniowiecznych. Analogiczne przykłady utrzymywały się jeszcze przez pewien czas w Irlandji, Szkocji, zresztą pozostały tylko w formie przeżytkowego grania w karty, jak w Niemczech, lub zupełnie zamarły, jak w Polsce.
§ 57. Śpiewanie pieśni żałobnych.
Długi czas nocnego czuwania przy zwłokach zwłaszcza w Polsce, gdzie niema zwyczaju zabawy jak na Małorusi, wypełniają przeważnie modlitwy i śpiewy pobożne, które też śpiewa się także w wielu innych momentach obchodu pogrzebowego, szczególnie w czasie pochodu na cmentarz. Zwyczaj śpiewów choć w formie swej dzisiejszej zupełnie nowożytny i dlatego dokładniejsza analiza jego, jako należąca do historji literatury, wychodziłaby poza zakres tego studjum, to jednak w swych zasadniczych podstawach ma pewne elementy pierwotne, a mianowicie chronienie ciała przed złym duchem.
Lud polski śpiewa przy zwłokach powszechnie i bardzo wiele, przeważnie z drukowanych śpiewników i książek do modlenia ; ma jednak również szereg starych, własnych pieśni, przekazanych dawną tradycją. Na Mazowszu pruskiem *) od chwili śmierci ciągle śpiewa się przy nieboszczyku. Na Mazowszu1 2) śpiewają wogóle w czasie stypy; a także w pochodzie ze zmarłym do kościoła wyśpiewują różne nabożne pieśni. W innych stronachł) śpiewają nad nieboszczykiem ubranym pieśni nabożne, podobnie nad grobem. Koło Radzymina śpiewają zawsze pieśni: „Najświantsa panna Maryja, ślicnaś, piankna ! jak lelija". W Płockiem3) najczęściej śpiewają: „Witaj królowo nieba i matko litości". Na Kujawach4) śpiewają nad ciałem godzinki lub pieśni nabożne. Prowadząc ciało do grobu, śpiewają: „Witaj królowo nieba", lub „Kto się w opiekę", lub inną pieśń pogrzebową. W Poznańskiem ’) idąc na cmentarz, zatrzymują się przy figurze i klęcząc odśpiewują pieśni, najczęściej „Najśw. Panna Maryja, Tyś śliczniejsza niż lelija". W innych okolicach Poznańskiego *) przy eksportacji zwłok śpiewają pieśni za umarłych, na cmentarzu zaś przed spuszczeniem ciała do mogiły intonują „Witaj Królowo nieba". Przy ciele śpiewają : „Jużeś zginiony, jużeś potępiony!“, albo „Zmarły człowiecze, z tobą się żegnamy11. W Łęczyckiem *) chorzy przewidujący bliski swój zgon, nucą lub każą domownikom śpiewać gorżkie żale i pieśni pokutne, jak „Straszliwego majestatu panie", „Żegnam cię mój świecie wesoły" i t. d. W Sieradzkiem-5 6 7), żebracy t. zw. dziady, spełniają rolę śpiewania przy zmarłym. Stąd przysłowie: „Na każdem weselu swat, na każdym pogrzebie dziad". W Kali-skiem8) kondukt idzie do kościoła przy śpiewie nabożnych, ciało zaś grzebią przy odgłosie „Salve regina5'. W Kieleckiem9) śpiewają przy zwłokach pieśń: „Jezu w ogrojcu mglejący", a także: „Zesłał ci Pan Jezus, dwóch aniołów z nieba11. W czasie pogrzebu śpiewają w Kieleckiem 10) wogóle bardzo wiele pieśni. W Radomskiem11) śpiewają pieśń: „Już mnie głowa boli, śmierć za piecem stoi". W Olkuskiem 12 13) śpiewają, gdy wychodzą z ciałem i po pogrzebie na konsolacji. Podobnie w Stradomiu pod Częstochową “). Lud w okolicy Żarek, Siewierza i Pilicy14), w czasie pochodu żałobnego, śpiewa różne pieśni żałobne, jak: „Dusza w cyścu upalona", o św. Rozalji, o św. Barbarze, o św. Onufrym i t. p. W Kamienicy polskiej i w Koziegłowach orszak pogrzebowy postępuje poprzedzany kapelą, która po prześpiewaniu każdej strofki na tę samą nutę przygrywa. Przy spuszczaniu trumny do dołu, bywają śpiewane pieśni: „Witaj królowo nieba", oraz „Już idę do grobu smutnego". Po stypie śpiewa się także pieśni o duszach zmarłych i t. d. W Sandomierskiem11) śpiewają: „Wszystkie go-
215
') Zibrt C. Seznam pover, s. 12.
’) Wisła. T. VI, s. 784.
s) Kolberg, Mazowsze. T. I, s. 216.
) j. w. T. III, s. 94—6.
‘) j. w. T. IV, s. 396.
*) Kolberg, Lud. S. III, s. 249.
’) j. w. S. X, s. 217.
f
‘) Kolberg, Lud. S. XI, s. 163—5.
») j. w. S. XXII, s. 40.
) Wisła., T. VIII, s. 787-90.
<) Kolberg, Lud. S. XXIII, s. 122.
*) j. w. S. XVIII, s. 62; S. XIX, s. 145-8.
) Zbiór wiad. antr. kraj. T. IV, s. 88—91.
’) Kolberg, Lud. S. XX, s. 134.
) Zbiór wiad. antr. kraj. T. X,. s. 243 —5.
») j. w. T. XVII, s. 50-51.
) Federowski, Lud okolic Żarek, Siewierza i Pilicy. T. I, s. 144—5.
“) Kolberg, Lud. S. II, 8. 158—9.
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
00116 01 224 nęła pod rękę, a czyto z „frajerkami" czy z „towarzyszami" nie wylewał za koł
00116 01 i i 222 Dymitr, ale dla tłumów zebranych zbrojnie w jego sprawie potrzeba było ażeby żył je
00116 01 111 — Nie jeszcze, z dzikiem inna sprawa aniżeli z kozłem; nigdy nie-za
00116 01 - 226 - karz francuzki Moreau sam na sobie doświadczał skutków (a zdaje się popadł w ów nał
00116 01 220 TRADYCJE IMPROWIZACJI Wedle tej ostatniej opowieści świat składa się
00116 01 —,,Rzecz im co usty swemi jako najlepiej rozumiesz, acz wżdy rąk swoich powściągną od tak w
00116 01 io4 Zwierciadło ttorc (iot^Kipoitatipnc, 5c importarionc: empttonc, Ćc vc
00116 09a02659b05297f786ef7e850f9912 116 McWilliams smali, so the first term of [10] does have an
Download Katarzyna Baranowska PDF eBooks Free BARANOWSKA Katarzyna 00116 Beijing (CHN) 2008-08-09 To
Download Katarzyna Baranowska PDF eBooks Free BARANOWSKA Katarzyna 00116 Beijing (CHN) 2008-08-09 To
00116 01 djvu za identyczne ze „saltationes" et „cachinni* ‘) wymienionemi w zakazach średniow
Matem Finansowa 5 Zastosowania teorii procentu w finansach 205 IRRB =0,15+0,00116-0,1512 Odpowiedź:
00116 01 114Jagiełło i Jadwiga. Jadwiga Królewna Węgierska i wnuczka Kazimierza W", w 15 roku s
00116 01 Go. ( 188 ) Ge. pogańskie, samą tylko mocą imienia Boskiego i Chrystusa, którego wyobr
więcej podobnych podstron