462
ustawiona w dwa szeregi’, stulecie ‘okres stu lat’, dwuwiersz ‘utwór wierszowany lub wyjątek z takiego utwory liczący dwa wiersze’. O ile w typie pierwszym występują tylko formanty wewnętrzne (interfiks -o-, -u- lub formant interfiksalny zerowy przy trój- i czwór-), o tyle w typie drugim częste są formanty paradygmatyczne.
Wartą odnotowania cechą formalną pierwszych członów liczebnikowych jest występowanie w nich tematów liczebników zbiorowych trój- i czwór- lub czwor-o- (tylko wyjątkowo: czterowiersz, trzylecie, trzydniówka, czterotakt, czterosuw, ten ostatni z motywacją główną przymiotnikową).
Do endocentrycznych wypada również zaliczyć parę złożeń o strukturze N(N| + V): wodotrysk i wodospad, które najsłuszniej jest chyba interpretować jako ‘tryskającą czy też spadającą wodę’.
6.I.2.3. Struktura semantyczno-składniowa
złożeń nadrzędno-podrzędnych egzocentrycznych
(1) Złożenia o strukturze N (N, + N2)
W rzeczownikach tego typu formant jest wykładnikiem przedmiotu, którego część stanowi inny przedmiot, sygnalizowany przez N2, natomiast N| może być wykładnikiem:
a) części N2, por. szczecionóg, stawonóg, kolcogiów,
b) przedmiotu, do którego N2 jest podobne, por. widlonóg, liścionóg, szablodziób, tarczoglów, nożoząb;
c) przedmiotu, który stanowi lokalizator N2, por. brzuchonóg, grzbietoplat, nosorożec.
Dla grupy tej, reprezentowanej głównie przez terminy botaniczne i zoologiczne, charakterystyczne są formanty złożone, interfiksalno-paradygmatyczne, wyjątkowo interfiksalno-sufiksalne.
(2) Złożenia o strukturze N(A + N,)
W grupie tej formant najczęściej jest wykładnikiem desygnatu, którego częścią jest desygnat N,; A wyraża cechę N|. Por. białogon, grubodziób, krótkoszpon, równoleglobok, górnopłat, białoszyjka, bosonóżka. Funkcja A jest we wszystkich rzeczownikach tej klasy taka sama - zawsze wyraża ono cechę N|. Natomiast N, scharakteryzowane bliżej przez A może być określeniem stanu desygnatu sygnalizowanego przez formant (wysokociśnienowieć), zbiorowości, której ten desygnat jest członkiem (por. czamoseciniec, czerwonoarmista, białogwardzista; określenia przymiotnikowe mają tu sens przenośny) lub miejsca, z którego pochodzi, por. cudzoziemiec, obcokrajowiec.
(3) Złożenia o strukturze N(Num + N,)
Rzeczowniki z liczebnikiem głównym w pierwszym członie określają desygnaty, które charakteryzują się posiadaniem części określanych przez N, w ilości wyrażanej przez Num (np. dwukólka, jednopłatowiec, jednorożec, dwurzędówka, dwuścian, czworobok, trójnóg), składają się z desygnatów N| w ilości określanej przez Num (np. dwukropek, wielokropek, półton, dwuton) lub charakteryzują się wiekiem czy też częstotliwością ukazywania się, określoną
462
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
ustawiona w dwa szeregi’, stulecie ‘okres stu lat’, dwuwiersz ‘utwór wierszowany lub wyjątek z takie
ustawiona w dwa szeregi’, stulecie ‘okres stu lat’, dwuwiersz ‘utwór wierszowany lub wyjątek z takie
Slajd6 Dwa szeregi domów ustawionych bardzo regularnie wzdłuż drogi wewnętrznej, połączony
Slajd10 Przydrożnica Wieś przydrożna; dwa szeregi zwartych zagród skupionych obustronnie wzdłuż
IMG702 1020 SOCJOLOGIA LFTERj go nurtu socjologii komunikacji literackiej; osnowę tę wyznaczają dwa
Scan10181 5. Woda do pasa: Dwa szeregi dzieci (w odstępie 2 m) zwrócone twarzami do siebie. Jed
Dwight MacdonaldTeoria kultury masowej Od mniej więcej stu lat kultura zachodnia jest już właściwie
210 CZESŁAWA BETLEJEWSKA dium ustawione przed nim wraz ze stallami z lat 1872—77. W tyrr czasie zape
Ulicówka - typ wsi, zabudowa: dwa szeregi zwartych zagród po obli stronach szerokiej drogi, przypomi
2. ZABAWY ZE ZNAKAMI DROGOWYMI: 2.1. Znajdź swój znak. Dzieci ustawiają się w szer
Jak widać z tego przeglądu tłumaczeń z poezji polskiej na poetycki język słoweński, dorobek stu
CCF20080702 032 74 Nadgarstek składa się z ośmiu kości ułożonych w dwa szeregi po cztery kości. W sk
CCF20080702 032 (2) 74 74 Nadgarstek składa się z ośmiu kości ułożonych w dwa szeregi po cztery kośc
więcej podobnych podstron