63225 skanuj0040

'.mu pojęciu pokolenia. Faktycznie można jednak wykazać, że najdłuższy możliwy czas życia -łowicka wynosi ok. 115-120 lat³'. Długowieczność byłaby więc jednocześnie wynikiem . warunkiem kultur)'. Jak nasi przodkowie do niej doszli, rzecz jasna nie wiemy.

Jednak śmicn: pozostawała obecna. Oczywiście nic śmierć jako abstrakcyjne upr/e-dzenic własnej śmierci w przyszłości abstrakcyjne pojęcia śmierci pojawiają się w językach względnie późno - lecz zmarli, a więc rzeczywiste zetknięcie się z umierającymi i zmarłymi nnymi ludźmi. Również w XX w. ludzkość bynajmniej nie wyparła z życia śmierci abstrakcyjnej, jak ciągle można o tym czytać³⁸, lecz konkretnych zmarłych oraz tylko przez nich możliwe rzeczywisle postrzeganie umierania³⁹.

Chowanie zmarłych, będące podstawową formą zetknięcia się z nimi*³, można wyka-ac od czasu środkowego paleolitu, u Neandertalczyków z Mousterien iok. 150 tys. - 35 tys.), .o jednak niekoniecznie należy interpretować, jak to się często zdarza, jako wskazówkę wiary « życic po śmierci. Niektórzy jednak skłonni są przyznawać pochówki dopiero Homo sapiens -oźnego paleolitu⁴¹. Od mezolitu pochówek jest nie tylko regułą, ale tez spotyka się wtedy cala rozmaitość możliwych jego form ustalonych prze/, archeologię, historię kultury i etnologię. 3yć może rozwój ten ma związek ze społecznym zróżnicowanie na skutek uprawy roli. Jeśli istnieją własność ziemi i społeczne hierarchie, jest sens posiadania przodków i zapewnienia im na poły symbolicznej, na poły rzeczywistej dalszej obecności. Następnym krokiem byłoby łożenie do dynastycznego czy innego grobowca, będącego miejscem politycznego kultu zmarłych jakiejś większej wspólnoty. W epoce polityki narodowej skierowanej do mas oraz masowych jatek prócz grobu panującego istnieje od I wojny światowej grób nieznanego żołnierza.

Obok chowania nieboszczyka w ziemi czy grobowcu istniało od czasu neolitu palenie zwłok, praktykowane też przez Greków i Rzymian, ale prawdopodobnie tylko w przypadku znakomitości⁴². U wyznawców' hinduizmu i różnych odmian buddyzmu pozostaje ono nadal • zwyczaju, u żydów stanowiło wyjątek, a u chrześcijan było przez długi czas zakazane jako symboliczna sprzeczność z wiarą w zmartwychwstanie ciał. Dopiero pod koniec XIX w. zaczęło być propagowane w Europie i USA ze względów higienicznych i przestrzennych⁴³. Wydaje uę. ze tu i ówdzie spalenie zwłok miało przyspieszyć wyzwolenie duszy od ciała⁴⁴. Tam gdzie zachowanie ciała było ważne dla zmarłych bądź żyjących, opracowano bardziej lub mniej skomplikowane techniki konserwacji - od wysuszania wędzeniem, przez, balsamowanie u sta-

³⁷    Tamże, s. 59-65.

³⁸    Np. Kcsslcr. w: Ittcr Dinzclbachcr (red.). Europdische Menialildisgeschichte. s. 268.

³⁹    Alois Haim. Einstelhmgen ann Tod und ihre sopale Bedingiheit. Frankfurt 1968; Machu. w. Chrisioph Wulf (red.). Vum Menschen. Handbuch Hisiorische Amhropologie. Wcinttcim 1997, s. 940; Gerd Gockcnjan i iu.. Dos Etułe der Todes\erdrdngung?. Juhrcs- uiul Tagungsbcrichi der GOrres-GcsclIschaft^- 2001. s. 157 -161.

⁴⁰    Machu. Assmann, Muller, w; Jan Assmann. Rolf Trau/ettel (red.), lod. Jenseiis und Idemmi. Perspekliwn einer kulmrwissensdtafllichen Thanaiologie, 1'reihurg 2002. s. 404-436. 461-4X1.

⁴¹    1 lei ko Steuer. Der Mensch md sein Ind. Totenkidt wid Besiattungsbrauch win Polaoiiihikum bis im friihe Mittelaiter, J^;reiburgcr Univcrsitat.sblatler" 139 < 199S). s. 118.

⁴²    Plinio Prioreschi. A History of Mans Responses [o Deaih, s. I98.

ⁱ³ Pal Jalland. Dt-aih iti rhe tfetorian Family. Oxford 1996. s. 203-209.

⁴⁴1 tciko Stcucr. Der Mensch wid sein Tod, $. 113.

169

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
63225 skanuj0040 .mu pojęciu pokolenia. Faktycznie można jednak wykazać, że najdłuższy możliwy czas
skanuj0040 .mu pojęciu pokolenia. Faktycznie można jednak wykazać, że najdłuższy możliwy czas życia
0929DRUK00001769 357 ABERACJA jest nieznany, można jednakże wykazać, że zmiana spólrzędnycli u czas
obraz4 (35) 120 E. E. Evans-Prltchard - Religia Nuerów niższej. Nie można jednak powiedzieć, że jak
20629 obraz4 120 E. E. Evans-Prltchard - Religia Nuerów niższej. Nie można jednak powiedzieć, że ja
obraz4 120 E. E. Evans-Prltchard - Religia Nuerów niższej. Nie można jednak powiedzieć, że jakikolw
obraz4 (35) 120 E. E. Evans-Prltchard - Religia Nuerów niższej. Nie można jednak powiedzieć, że jak
€42 nie jej udziału. Można jednak powiedzieć, że dla protonów o energii 17 MeV należy dodać do Wv
Spółgłosek zwarto-szczelinowych nie można jednak mieszać ze zwykłemi połączeniami spółgłoski
b) W naszym przypadku populacja są inżynierowie w Tajlandii. Czy można jednak przypuszczać, że na za
przyjęty podział tematyczny. Można jednakże przewidywać, że wyróżniony wyżej dział mechatroniki
Można jednak sądzić, ze szybki rozwój nowoczesnych materiałów pozwoli na rozwój techniki Epoxy Tooli
img022 (54) 208_Percepcja i waloryzacja przestrzeni mi u sta ..._ Można jednak zauważyć, że to czego
Można jednak sądzić, ze szybki rozwój nowoczesnych materiałów pozwoli na rozwój techniki Epoxy Tooli
Można jednak sądzić, ze szybki rozwój nowoczesnych materiałów pozwoli na rozwój techniki Epoxy Tooli

więcej podobnych podstron