83119 str237

S> Hydrologia ogólna - Elżbieta Bajkiewicz-Grabowska, Zdzisław Mikulski - iLibrary Reader

Rys. 196. Łuki wyspowe Indonezji (wg Kuenena, Umbgrove, za Leontjewem, 1989)

otatnik " H C:\Document.r" W 1029. O.S.T.7T”str236-Paint ’^r f ItelixiLibraryT'' f Hydrologiaog...

Łuki wysp są obszarami najbardziej aktywnego wulkanizmu. Około 80% czynnych wulkanów na Ziemi występuje w strefie przejściowej, i to głównie w łukach wyspowych.

Rowy oceaniczne (głębokowodne), stanowiące najgłębsze depresje w powierzchni Ziemi, są pochodzenia tektonicznego. Są to głębokie, wąskie, silnie wydłużone obniżenia dna oceanicznego występujące na ogół wzdłuż zewnętrznej strony łuków wyspowych (rys. 194). Niektóre rowy oceaniczne towarzyszą także pasmom wewnętrznym (np. rowy: Banda, Bartlett, Nowej Brytanii, Bougainville’a, Nowohebrydzki). Zaledwie kilka rowów oceanicznych towarzyszy nie łukom wyspowym, ale młodym górom na obrzeżach kontynentów (np.: Środkowoamerykański, Peruwiański, Chilijski. Zachodniomelanezyjski).

Długość rowów oceanicznych przekracza setki kilometrów. Najdłuższy z nich - Rów Chilijsko-Peruwiański - liczy 59(X) km, następny Rów Jawajski (Sundajski) 4500 km. Rowy oceaniczne mają zbocza strome z nachyleniami do 45°. a miejscami nawet do 90°, często o przebiegu schodkowym (rys. 197), porozcinane licznymi uskokami, stok przylegający do łuku wyspowego jest bardziej stromy od stoku oceanicznego, co sprawia, że profil poprzeczny jest zawsze asymetryczny (rys. 197). Dno rowu jest na ogół płaskie o szerokości od 1 do 20 km. Głębokości rowów oceanicznych przekraczają 5000 m (wyjątek stanowi Rów Timorski 3310 ni). W dnie rowu występuje na ogół kilka głębi, np. w Rowie Mariańskim są to: głębia Witiaź 1(11 020 m), głębia Challenger (11 034 m).

Na Ziemi stwierdzono ok. 40 rowów oceanicznych, z czego 30 występuje w dnie Oceanu Spokojnego (tab. 38). W obrębie tego oceanu występuje też pięć najgłębszych (głębokość poniżej 10 000 m) rowów oceanicznych naszej planety.

237

rr.

f-o

--i

©