87344 wmp0015

Nauki światopoglądowe »■ pedagogice

/.najomośi: faktów z przeszłości, mi ino że historia jesl nauczycielką życia. wyjawia za lec*, wic „genealogię współczesności", a nic wskazuje, jakiego człowieka mamy wychowywać. Podobnie dokładna znajomość praw rozwojowych, ich warunków j zależności przyczynowych, poznanie mmiii iciaźircjazcito w wychowaniu nic jeszcze nie mówi <> celu wychowawczym. Zagadnienie cela bowiem nie występuje na I cieniu nauk przyrodniczycJi. klóio jakby omawiaj;} dokładnie cały rozkład jazdy, ale nic dyktuj;}, w którq stronę należy wychowanie prowadzić. Pozunią one wielkość siły wybuchli atomowego, lecz nic mogą zdecydować. do jakiego celu pokojowego, czy wojennego powinno się go użyć. Cele życia, rozwoju i wychowaniu płyną z potrzeb i dążeń człowieka, który musi się kierować rozumem, zdrowym rozsądkiem, by nie ulec swoim namiętnościom i przez nic nic zginąć. O celu więc wychowania, który sięga ku niewiadomej przyszłości, decydują najwyższe wartości i .dealy, których podstawą powinien być prawdziwy światopogląd gOiiily człowieku. Wprawdzie światopoglądy historyczne się zmieniają, ale mimo relatywizmu każdy / nich uważa się za jedyny prawdziwy i niezmienny. Dlatego leż światopoglądy szukają elementów praw dziwydi i w^:cc/nyc.h, ponieważ ic stanowią miernik wartości i trwałości światopoglądów, tak że krytyka ich podstaw powoduje upadek wielu fałszywych obrazów świata. Światopogląd nowoczesny musi ł»vć więc budowany j spiawdzałuy naukowo.

Nauki, mające szczególne znaczenie dla budowy prawdziwego poglądu na świat, nazywamy naukami światopoglądowymi. Należą do nich nauk; humanistyc/ne, filozoficzne i biologiczne. Pierwsze dostarczają surowego m ileriabi do poznania ideałów i postaw ludzkich, jak bohaterstwo, miłość, tchórzostwo, zdrada, nienawiść iul., wyrażanych w hisloi ii i;a:Odów, w icl; sztuce I literaturze poeLyckinj czy dramalycz-:icj. Nauki kmiinm.s<y::/n« więc mówiące o życiu i czynach człowieka służą pomocą w kształceniu światopoglądu młodzieży i dorosłych, ale one nic rozstrzygają normatywnie, które z tych postaw powinny być realizowane w wychowaniu. Czynią to dopiero nauki filozoficzne, jak logika, cste.yka, eiyka, które na podstawie filozofii ogólnej, metafizyki i epistemologii ustalają, normatywnie przynajmniej, kryteria tego. co jest prawdz.wc. dobre moralnie, piękne i godnego rozumnego człowieka. Wreszcie naula teologiczne o Bogu żywym i stosunku religijnym

człowieka do Boga konkretyzują ideał wychów:.wc/.y człowieka. Wszystkie więc wymienione nauki przyczyniają się .swoim wkładem do rozbudowy prawdziwego światopoglądu.

Sam wyraz światopogląd jest- wieloznaczny, obejmując: a} światopogląd osobisty, właściwy, który wytwarza się w ciągi, rozwoju człowieka.

b)    światopogląd społeczny, wyznawany przez jakąś g;upę społeczeństwa jako obowiązujący jej członków, co mi/ywamy ideologia, oraz

c)    światopogląd filozoficzny jako system poglądów jakiejś szkoły filozoficznej, co nazywamy teazją (gr. theusis pogląd), ldeojogic grup społecznych oraz ica/jc filozoficznego myślenia mogą wpływać r.a tworzenie się .światopoglądu osobistego, aiC narzucane pod przymusem i przyjmowane bez przekonania przez wychowanków są tylko namiastką prawdziwego światopoglądu.

Światopogląd osobisty bowiem jest to zespól własnych nrzckor.aii. oparły o wiedzę jakiegoś rodzaju, dającą pewność poznania ora/ zaspakajającą .samorzutne pytania poznawcza, nurtujące wszysll-.iclj normalnych ludzi. Przekonania zaś są to sądy poznawcze, różniące sle od sądów wyuczonych i zapamiętanych tym, Że wiążą sir: one / własnym przeświadczeniem o ich prawdziwości (asercja), maja więc zabarwienie uczuciowe i wskutek lego staja sic motywem pobudzającym wole do działania. Pytania poznawcze wreszcie, na które odpowiedzi jako cząstki wiedzy dostarczają materiału przekonaniowego, rozwijają $:ę w życiu ludzkim następująco: najwcześniej pojawiają się u dziecka przedszkolnego pytania wyjaśniające typu „co K: jest?" luli ,jak się cos odbywH?" Są to pytania, wynikające z doświadczenia i praktyki życiowej, mają charakter schodkowy, to znaczy przenikają w głąb poznawanej rzeczy przez pytania o dalsze szczegóły zjawisk i dlatego wiedza zaspokajająca jo pochodzi / nauk szczegółowych tak przyrodniczych. jak leż. humanistycznych. W wieko szkolnym pojr.wić. się z pełnym /rozumieniem wyższy typ pytania przyczynowego, dlaczego coś się dzieje? Pytania o przyczyny wychodzą z cm;' irii. a Ic wyjaśniwszy najbliższą przyczynę zjawiska pytają o pi/.yczynę przyczyny i przyczyny dalsze, dlatego w takim łańcuszku pytań wybiegają aż do .lak.cjś przyczyny życia, bytu i istnienia rzeczy w ogóle. Odpowiedz, na pytania o przyczyny ostatecznej udzielić może tylko filozofie, która jes. wiedz.-; metafizyczną o bycie i jego właściwościach. N?. koniec w okresie dorastania i w młodzieńczym pojawiają się dręczące pytania prób tamowe o celowości i sensie wszystkich zjawisk („po co. w jakirócełu?").

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
26 (233) 0 3. Ya/Jd śtriatopoglądo kc w pedagogice Znajomość faktów- z przeszłości, mimo ze historia
a9 kolwiek, przeszkadza mi to, że źle widzę, przeszkadza brak wyobraźni. Rzucam kulę, a ona zmierza
scandjvutmp1501 II / Gdybyśmy zaś przypuścili, ze wszelkie nauki zostały zniesione, że historyja pr
Temat: Techniki szybkiej nauki w terapii pedagogicznej. Dostosowanie wymagań i realizacja zaleceń. C
ped res 9 PEDAGOGIKA PENITENCJARNA W SYSTEMIE NAUK - geneza NAUKI POMOCNICZE PEDAGOGIKI RESOCJALIZA
TURYSTYKA JAKO PRZEDMIOT BADAŃ RÓŻNYCH DYSCYPLIN NAUKOWYCH Nauki humanistyczne : 1. pedagogika turys
DSC02233 Nauki współdziałające z pedagogiką: 1.    Nauki przyrodnicze (np. biomedyczn
DSC02243 Ad. 2. Nauki współdziałające z pedagogiką: (wg 3. Kurowskiego) I.    Nauki r
Magazyn64401 340 GEOGRAF JA polskiego nie posiada, wielkie natomiast dla współczesnej mu nauki św
17 Lalak Danuta drhab. nauki społeczne pedagogika społeczna, praca metodologia badań
4.    podejmowanie prób rekonstrukcji wybranych faktów z przeszłości edukacyjnej,
NAUKI HUMANISTYCZNE I SPOŁECZNE NA RZECZ BEZPIECZEŃSTWA poprzednich ocen, ze szczególnym
PZP 1918 1994 s78 Lukasicwicz J., Dyplomata w Paryżu, Londyn 1989. Meysztowicz J., Czas przeszły dok

więcej podobnych podstron