24

iS)

M

OJ

oo —I >

O

fsj.

mz

>

pozbawionym roślinności krajobrazie są jedynymi wyznacznikami przestrzeni.

Piramidy budowano, posługując się obliczeniami matematycznymi i znajomością praw fizyki. Największa, grobowiec faraona Cheopsa, ma 146,6 m wysokości, długość każdego boku wynosi 230,35 m. Podstawę usytuowano według czterech stron świata. W centrum piramidy znajduje się duża pusta komora, a nad nią szereg pomieszczeń odciążających, żeby nie zawalił się strop. Dwa ukośne szyby wentylacyjne doprowadzały do niej świeże powietrze. System korytarzy prowadził do komory grobowej królowej, a następnie do właściwej komory królewskiej z sarkofagiem faraona. Komora to umieszczona jest tutaj - jak i we wszystkich piramidach - pod ziemią (il. 10). W okresie Nowego Państwa, gdy osoba króla straciła na znaczeniu i zaniechano budowy kosztownych piramid, nową formą stał się grobowiec kuty w skale z towarzyszącą mu świątynią grobową. Największa ich liczba znajduje się w Dolinie Królów i Dolinie Królowych naprzeciw Karnaku i Luksoru. Tutaj po raz pierwszy w dziejach archeologii egipskiej odnaleziono nietknięty grób

< 12. Kolumny egipskie:

a)    z Beni-Hasan;

b)    z Meedinet-Habu;

c)    z Kum-Ombo;

d)    protodorycka z Beni-Hasan

królewski z pełnym wyposażeniem - był to grobowiec Tutenchamona odkryty przez Cartera i Carnarvona w 1922 r.

Do najsławniejszych świątyń skalnych należą świątynie Ramzesa II i Nefertari w Abu Simbel, (przeniesione w związku z budową tamy na nilu w Asuanie), oraz rekonstruowana przez Polaków świątynia królowej Hatszepsut w Dejr el-Bahari.

Świątynie

Podstawowym tworzywem architektonicznym był kamień. Ten twardy, ciężki i niełatwy w obróbce materiał przy ograniczonych możliwościach konstrukcyjnych narzucał architektom sposób rozwiązania bryły, dominował w całości budowli, nadając jej wrażenie trwałości, nie-zniszczalności.

Zasadą konstruowania było najprostsze prawo działania przeciwstawnych sił ciążenia i podpierania. Kamienne belki stropowe miały długość ograniczoną przez tendencję do załamywania się pośrodku. Przy wielkich powierzchniach sal świątynnych trzeba było stawiać dużą liczbę podpór w postaci filarów czy kolumn podtrzymujących