31 (455)

31 (455)



JERZY BARTMItfłSKI

DERYWACJA STYLU

1.    Pojęcie stylu funkcjonuje od lat na gruncie lingwistyki, ale nie jest pojęciem wyłącznie lingwistycznym: używają go historycy sztuki1, antropologowie kultury (Kroeber), ostatnio stało się modne w socjologii (Tyszka, Suchodolski, Siciński, Pawluczuk). Fakt ten jest znaczący i potwierdza słuszność stanowiska, iż „style charakteryzują wszelkie zachowania ludzkie, o ile możemy im przypisać charakter semiotyczny” (Mayenowa 1974, s. 367). W tym szkicu będzie jednak mowa o pojęciu stylu stosowanym do języka i badanym metodami lingwistyki. Będzie chodzić o tzw. styl typowy, stanowiący pewną wyposażoną w swoiste właściwości odmianę języka. Styl to równocześnie zjawisko „zinstytucjonalizowane”, a nie jedynie niepowtarzalna konkretyzacja języka, charakterystyczna dla pewnego tekstu, autora, gatunku, epoki. Dla pełnego opisu języka pojęcie stylu jest konieczne, jeśli opis ma objąć nie tylko kompetencję strukturalną użytkowników języka — z problemami struktury tekstu włącznie, lecz także kompetencję pragmatyczną, a więc nie tylko to, jak użytkownicy konstruują znaki językowe, ale też jak się nimi posługują^ jakie funkcje im przypisują.

2.    Zdefiniowanie stylu, podobnie jak wielu innych, bardzo często używanych pojęć humanisty czy ch, nie jest łatwe. W. San-ders w swojej książce Linguistische Stiltheorie z 1973 roku omówił 28 definicji stylu, wyróżniając koncepcję indywidualizującą

1

Zob. Materiały VII Seminarium Metodologicznego pt. Pojęcie stylu (Nieborów 21—23 X 1976). „Biuletyn Historii Sztuki" 1978, nr 1.


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
122 Jerzy Bartmiński, Styl potoczny z tym większej obrazowości, metaforyczności, a także na ogromnym
fiery x3e416 394 Jerzy Bartmiński, Jolanta Panasiuk, Stereotypy językowe nie od tego, w jakim stopni
122 Jerzy Bartmiński, Styl potoczny z tym większej obrazowości, metaforyczności, a także na ogromnym
122 Jerzy Bartmiński, Styl potoczny z tym większej obrazowości, metaforyczności, a także na ogromnym
1.3. Definicja pojęcia „nowe media” Termin „nowe media” funkcjonuje od lat 60. XX w. Używa się go do
46 (285) 46 Jerzy Bartmiński tury: czy Pieśń nad Pieśniami to poetycki poemat miłosny czy przykład r
WSP J POLN25453 STEREOTYPY JĘZYKOWE JERZY BARTMIŃSKI, JOLANTA PANASIUK Z historii terminu i pojęcia.
72778 P1060385 (2) Derywacja stylu 53 Kroeber A. L. (1957): Style and civilizations. New York. Kuryl
43 (299) Derywacie stylu 43 „Eksponenty” tekstowe „wartości” są to cechy i elementy języka, które 1)
45 (293) Derywacja stylu 45 2) wymiany jednego elementu na inny [...]; S) eliminacji elementu t...];
47 (276) Derywacja stylu 47 tocznego, jest — jego zdaniem — sprawą wtórną u. R. Ohmann (1977, s. 139
49 (260) Derywacja stylu 40 tzn. dysponuje jakimiś (tyle że poza językowymi) eksponentami, które go
51 (236) Derywacja stylu 51 20. W dotychczasowych rozważaniach przyjmowaliśmy milcząco tezę o szczeg
33 (453) Derywacja stylu 33 sytuacji komunikatywnych, obnażyłby jego relewantne składniki i ich wewn
35 (363) Derywacja stylu 35 zam. nie będący muzykantem, sfałszować uszy zam. drażnić słuch fałszując
37 (341) Derywacja stylu 37 stu (piętrowy podział na rozdziały i podrozdziały, numeracja uszeregowan

więcej podobnych podstron