370 371 (6)

CzęiC III. Podstaw; makroekonomii

Kozd/lal 12. Pieniądz. Politjka monetarna

371

370

Rysunek 12.2. Równowaga na lynku pieniężnym

O..

REALNE ZASOBY PIENIĄDZA

O.* 0„,

REALNE ZASOBY PIENIĄDZA

M, 1 1 1	4,
\ 1 \ 1 NLr

I _L	---— i

REALNE ZASOBY PIENIĄDZA

R odpowiada stopa procentowa r₀. Gdyby stopa procentowa spadla do poziomu r, (niższego od poziomu równowagi r„) oznaczałoby to występowanie nadwyżki po-pytu na pieniądz (w wysokości Q_m i - Q_mo).

Jeżeli założymy, że przedsiębiorstwa i gospodarstwa domowe przechowują swoje aktywa wyłącznie w gotówce i obligacjach, to nadwyżce popytu na pieniądz będzie towarzyszyła nadwyżka podaży obligacji, bowiem posiadanie obligacji stawałoby się mniej korzystne. Pojawienie się nadwyżki podaży obligacji doprowadzi do spadku ich cen (co jest równoznaczne ze wzrostem stopy zwrotu⁵ od tych obligacji). Ponadto, aby skłonić ludzi do nabywania obligacji należy zaoferować wyższą stopę procentową. Niska cena obligacji i rosnąca stopa procentowa będą skłaniały gospodarstwa domowe i przedsiębiorstwa do zmiany struktury ich aktywów. tzn. do wyzbywania się pieniądza gotówkowego i nabywania obligacji. Stopa procentowa wróci do poziomu równowagi r₀. przy którym będzie zrównoważony zarówno rynek pieniądza, jak i rynek obligacji. Ponieważ decyzje dotyczące ry nku pieniężnego są ściśle powiązane ze zmianami na rynku obligacji, w tym kontekście często mówi się o równowadze na rynkach finansowych.

Zobaczmy teraz, co dzieje się na rynkach finansowych, gdy zmienia się podaż pieniądza. Bank centralny, wykorzystując instrumenty oddziaływania na podaż pieniądza, może doprowadzić do zwiększenia lub zmniejszenia podaży pieniądza na rynku. W punkcie wyjścia rynek pieniężny znajduje się w stanie równowagi-Punkt Kp. w którym przecinają się krzywe podaży pieniądza (A/„) i popytu na pieniądz (/.), wyznacza wysokość stopy procentowej zapewniającej równowagę (fo)-Polityka ekspansywna banku centralnego prowadzi do wzrostu podaży pieniądza, co oznacza przesunięcie się krzywej podaży w prawo (z położenia M₀ do M, ¹¹³

Ratunek 12-3. Stopa procentowa zapewniająca równowagę w warunkach zmiany podaży pieniądza: j (a) polityka ekspansywna banku centralnego: (b) polityka restrykcyjna banku centralnego

rys. 12.3a). Prowadzi to do pojawienia się nowego punktu równowagi (R,) przy pie procentowej r, niższej od r₀. Z kolei polityka restrykcyjna przejawia się “/W ograniczaniu podaży pieniądza. Krzywa podaży pieniądza przesuwa się więc w lewo (z położenia M₀ do XI, na rys. 12.3b). co prowadzi do wzrostu stopy rentowej odpowiadającej warunkom równowagi (r, > r₀). Wzrost stopy proccn-rcj jest konieczny do ograniczenia popytu na realne zasoby pieniądza i do-i go do zmniejszonej podaży'.

Zmiany stopy procentowej spowodowane zmianami podaży pieniądza na tynku skłaniają przedsiębiorstwa i gospodarstwa domowe do zmiany struktury ich wów, tzn. do zamiany obligacji na gotówkę (przy spadku stopy procentowej) lub do zamiany gotówki na obligacje (przy wzroście stopy procentowej).

stopa zwrotu -

Stopa zwrotu zależy od rynkowej wartości obligacji i rocznych wypłat odsetek: Minc odsetki ^

" rynkonu wtuloit obligacji