48 (265)

Koszty pracy maszyn leśnych

Do ustalenia ilościowego progu rentowności dla produkcji wieloasortymentowej. kiedy koszty stałe traktuje się jako jedną wielkość, stosuje się przeciętną jednostkową marżę pokrycia realizowaną na poszczególnych wyrobach. Zgodnie z tą metodą w pierwszej kolejności oblicza się wskaźnik udziału przychodów ze sprzedaży poszczególnego wyrobu (usługi) (fV_mn) w całkowitych przychodach ze sprzedaży wszystkich wyrobów' (usług):

(34)

W_UWj - Sprzedaż i-tego wyrobu / Przychody ogółem

Znając wskaźnik udziału sprzedaży danego wyrobu (usługi) w przychodach ogółem, można wyznaczyć przeciętną jednostkową marżę pokrycia realizowana na wszystkich wyrobach (usługach). Marża ta jest sumą iloczynów jednostkowej marzy pokrycia danego wyrobu (usługi) i wskaźnika jego udziału w przychodach ze sprzedaży. Znając przeciętną jednostkową marżę pokrycia, można obliczyć umowny ilościowy próg rentowności według poniższej formuły:

(35)

gdzie:

P_rhl - umowny ilościowy próg rentowności, m_pp - przeciętna jednostkowa marża pokrycia.

W celu ustalenia ilościowego progu rentowności danego wyrobu (usługi), należy ilościowy próg rentowności obliczony w jednostkach umownych pomnożyć przez wskaźnik udziału przychodów ze sprzedaży tego wyrobu w przychodach ogółem:

(36)

P, = /> 'W..

gdzie:

P_nu- ilościowy próg rentowności i-tego wyrobu (i-tej usługi),

P_riu - umowny ilościowy próg rentowności,

W_m.j - wskaźnik udziału sprzedaży i-tego wyrobu (i-tej usługi) w przychodach ogółem.

Progi wartościowe dla poszczególnych wyrobów (usług) obliczamy mnożąc progi ilościowe przez cenę sprzedaży poszczególnych wyrobów (usług). Całkowity wartościowy próg rentowności jest sumą wartościowych progów rentowności poszczególnych wyrobów (usług). Należy zaznaczyć, że tak ustalony całkowity wartościowy próg rentowności nie będzie zupełnie zgodny z wartościowym progiem rentowności, ustalonym dla danej struktury asortymentowej [2],

Sposób obliczania progu rentowności w' przypadku przedsiębiorstwa wielo asortymentowego, w którym koszty stałe są w całości odnoszone do przedsiębiorstwa przedstawiono w przykładzie 13.

Przykład 13

Zakład Usług Leśnych „Drwal” świadczy usługi w zakresie zrywki nasiębiemej i zrębkowania surowca drzewnego. Roczny rozmiar zrywki i zrębkowania oszacowano na poziomie 10 000 m³, natomiast zrębkowania na poziomie 5000 m³. Cena i jednostkowy koszt zrywki 1 m³ surowca wynoszą odpowiednio 36 zł i 29 zł. W przypadku zrębkowania: cena usługi - 18 zł/m³, jednostkowy koszt zmienny 14 zł/m³. Koszty stałe przedsiębiorstwa w rozpatrywanym okresie wynoszą 45 000 zł.

Całkowita marża pokrycia wynosi 90 000 zł.

Zrywka 10 000 x (36 - 29) = 70 000 zł