4

Rozdział XIII. Wspólna Polityka Zagraniczna i Bezpieczeństwa UE

§ 49. Instytucje działajgce w ramach WPZiB

I. Rada Europejska

Jest najważniejszym, obok Rady UE, organem w zakresie WPZiB. Określa zasady i ogólne wytyczne WPZiB (art. 13 ust. 1 TUE) oraz przyjmuje,'na zalecenie Rady, wspólne strategię (art. 14 ust. 3 TUE). W sferze EPBiO do kompetencji Rady Europejskiej należy decydowanie o wprowadzeniu wspólnej obrony w ramach UE (art. 17 ust. 1 TUE).

Zmiany w TL. Zgodnie z nowym brzmieniem art. 9 ust. 1 TUE Rada Europejska staje się jednym z organów jednolite; l ‘ EUdadal jednak nie będzie pełniefunk-rjfjpm 9b ust. 1 TUE). W jej pracach ma uczestniczyć Wysoki

pi^jdst^wicierUnii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa (art. 9b ust. 2 TUE). Zostaje utworzony organ przewodniczącego Rady Europejskiej, który m.in. „zapewnia na swoim poziomie oraz w-zakresie swojej właściwości reprezentację Uhir na zewnątrz w sprawach dotyczących’wspólnej polityki zagranicznej i^b^pieczeństcya, bez uszczerbku dla uprawnień wysokiego przedstawiciela do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa" (art. 9b ust. 6 TUE).JDo kompetencji Rady Europejskiej, stanowiącej większością kwalifikowaną, za zgodą przewodniczącego Komisji, należeć ma mianowanie Wysokiego przedstawiciela ds. żipb. W ten sam sposób Rada Europejska może zakończyć jego kadencję (art. 9e ust. 1 TUE). Istotne znaczenie ma nowy art. lOc TUE, stanowiący m.in. że WPZiB „jest określana i realizowana przez Radę Europejską i Radę stanowiące jednomy-^tpHjl^chyba7ze Traktaty przewidują inaczej". Do Rady Europejskiej należy określanie strategicznych interesów i celów UE (art. lOb TUE) oraz ogólnych wytycznych kierunków polityki zagranicznej i bezpieczeństwa (art. 13 ust. 2 TUE). Utrzymano kompetencję Riady Europejskiej polegającą na jednomyślnym decydowaniu o stworzeniu wspólnej obrony w ramach UE (art. 28a ust. 2 TUE).

II. Rada UE

lest o r ganem-mied zv r z a d o wv m szczebla ministeria InegoTart. 7 TWE), najważniejszym, obok Rady Europejskiej organem WPZiB. W jej ramach Rada spełnia ^ sześć funkcji:. ^ - - -

a) ^ funkcję kontrolną.

Zgodnie z art. 11 ust. 2 akapit 3 TUE Rada czuwa nad poszanowaniem zasad WPZiB. Kontroluje działalność KPB (ąrt. 25 TUE), a także Wysokiego Przedstawiciela ds. WPZiB (art. 26 TUE);

b) funkcję implementacyjną.

Na podstawie określonych przez Radę Europejską ogólnych wytycznych, Rada podejmuje decyzje niezbędne do określenia i wprowadzenia w życie WPZiB (art. 13 ust. 3 akapit "TTUEjTZaleca także Radzie Europejskiej przyjęcie wspólnych strategii i wprowadza je w życie, zwłaszcza poprzez podejmowanie wspólnych działań i wspólnych stanowisk (art. 13 ust. 3 akapit 2 TUE);

c) funkcję koordynacyjną.

Rada zapewnia jednolitość spójność i skuteczność działań UE w dziedzinie WPZiB;

i i .

d) funkcję prawodawczą.

Rada przyjmuje wspólne działania (art. 14 ust. 1 TUE). Dokonuje także, podejmując niezbędne decyzje, przeglądu zasad i celów wspólnego działania (art. 14 ust. 2 TUE). Do Rady należy podejmowanie wspólnych stanowisk (art. 15 TUE). Funkcja prawodawcza rozciąga się także na sferę zawierania z państwami trzecimi lub organizacjami międzynarodowymi umów' koniecznych do realizacji WPZiB. W tym celu Rada może upoważnić Prezydenq'ę, wspieraną w miary potrzeby przez KE, do podjęcia rokowań. Umowę zawiera Rada na podstawie zalecenia Prezydencji;

e) funkcję typu forum.

Rada tworzy płaszczyznę, na której państwa członkowskie informują się wzajemnie i uzgadniają wszelkie kwestie polityki zagranicznej i bezpieczeństwa, stanowiące przed-mriot wspólnego zainteresowania (art. 16 TUE). Pod jej adresem PE kieruje pytania lub formułuje zalecenia dotyczące WPZiB (art. 21 akapit 2 TUE). Z podobnego uprawnienia korzysta również każde państwo członkowskie lub KE (art. 22 ust.TTUE);

f) funkcję w zakresie wzmocnionej współpracy.

Rada udziela upoważnienia do jej nawiązania (art. 27c TUE), podejmuje także decyzję'^" sprawie przyjęcia nowego państwa do już istniejącej wzmocnionej współpracy "(art. 27e TUE).

Struktura. Zagadnieniami związanymi ze WPZiB zajmuje się.szczególny wariant Rady w postaci Rady do Spraw Ogólnych i Stosunków Zewnętrznych (akraafm angielski: GAERC-General Affdirs and External Relationś Coiincil). Jest to Rada w składzie ministrów spraw zagranicznych, do której kompetencji należą kwestie dotyczące całości zewnętrznych działań UE, w tym WPZiB, EPBiO, handlu zagranicznego i współprac)' w zakresie rozwoju oraz pomocy humanitarnej. W bieżącej działalności Radę wspomaga jej organ pomocniczy, czyli COREPER (skrót od: Komitet Stałych Przedstawicieli).

Zmiany w TL. Artykuł 9c TUE w wersji TL, stworzył, udzielając mu podstaw prnwnomiędzynarnd wych, nowy wariant Rady w postaci Rady do Spraw Zagranicznych. Opracowuje ona działania zewnętrzne ynii na podstawie strategióz--’ nych kierunków 'określonych przez Radę Europejską oraz zapewnia spójność działań Unii. Za przygotowanie prac Rady odpowiada Komitet Stałych Przedstawicieli Rządów Państw Członkowskich (art. 9c ust. 7 TUE). Na Radę i Komisję, wspomaganych przez Wysokiego przedstawiciela Unii ds. zipb, nałożono obowiązek zapewnienia'spójności różnych dziedzin działań zewnętrznych Unii oraz czuwania nad ich spójnością z innymi politykami Unii. Organy te współpracują Awtym celu'(art.TOa TUE). Wyraźnie postanowiono; że WPZiB jest określana i realizowana przez Radę Europejską i Radę stanowiące jednomyślnie, chyba że Traktaty przewidują inaczej (art. 11 ust. 1 TUE). Rada i Wysoki przedstawiciel mają czuwać nad poszanowaniem zasad polityki zagranicznej i bezpieczeństwa UE (art. 11 ust. 3 TUE). Rada opracowuje WPZiB oraz podejmuje decyzje niezbędne