624

39. ZASILANIE POTRZEB WŁASNYCH STACJI 624

źródeł energii. Unika się w ten sposób konieczności instalowania transformatorów obniżających i baterii akumulatorów w poszczególnych stacjach.

Stosowanie w dużych stacjach przemysłowych baterii centralnych, wspólnych do zasilania potrzeb własnych kilku stacji i urządzeń technologicznych zakładu jest — jak wynika z doświadczeń eksploatacyjnych — rozwiązaniem zawodnym. Dozic-mienia w rozleglej sieci są bowiem częste, co powoduje błędne działanie zarówno urządzeń pomocniczych stacji, jak i automatyki technologicznej.

39.2. Układy zasilania potrzeb własnych prądu przemiennego

Do zasilania potrzeb własnych prądu przemiennego stacji elektroenergetycznych są stosowane:

— źródła zewnętrzne o napięciu 380/220 V;

— transformatory uziemiające z uzwojeniami dodatkowymi na napięciu

380/220 V;

— transformatory obniżające 30-y 6/0,4 kV;

— uzwojenia dodatkowe autotransformatorów 220/110/6-t-20 kV.

Przy doborze źródeł prądu przemiennego należy kierować się następującymi zasadami:

1. W stacjach, w których znajdują się niezawodne źródła napięcia 380/220 V (np. potrzeby własne lokalnej elektrociepłowni), potrzeby własne stacji zasila się z tych źródeł.

2. W stacjach średniego napięcia z kompensacją prądów ziemnozwarciowych wykorzystuje się uzwojenia dodatkowe transformatorów uziemiających, a jeśli moc zapotrzebowana odbiorników przekracza moc uzwojeń transformatorów uziemiających — stosuje się dodatkowe transformatory obniżające.

3. W stacjach z autotransformatorami 220/110 kV wykorzystuje się-trzecie uzwojenia 6~ 20 kV do zasilania transformatorów potrzeb własnych.

Wykorzystanie trzeciego uzwojenia autotransformatora do zasilania transformatora potrzeb własnych obniża niezawodność systemu elektroenergetycznego. Zwarcie w transformatorze potrzeb własnych powoduje bowiem wyłączenie z pracy autotransformatora. Jako środki ograniczające możliwość powstawania takich zwarć stosuje się:

a) krótkie połączenia między trzecim uzwojeniem a transformatorem potrzeb własnych (wykonywane na ogół za pomocą ekranowanego mostu szynowego);

b) transformatory potrzeb własnych o specjalnym wykonaniu;

c) aparaturę SN o parametrach podwyższonych do napięcia minimum 20 kV (odłącznik powinien być w wykonaniu napowietrznym, o napięciu znamionowym 30 kV);

d) zwiększone odstępy izolacyjne.

Przykład rozwiązania budynku z polem średniego napięcia, transformatorem potrzeb własnych i polem niskiego napięcia przedstawiono na rys. 39.1. Aparatura jest zlokalizowana w oddzielnym budynku, obok stanowiska autotransformatora. Poziom napięcia trzeciego uzwojenia autotransformatora należy uzgodnić z terenowym Zakładem Energetycznym.

Odpowiednio do wartości zapotrzebowanej mocy i roli stacji w układzie elektroenergetycznym, stosowane są układy z jednym, dwoma i trzema polami zasilającymi. Schematy zasilania rozdzielnic potrzeb własnych przedstawiono na rys. 39.2, natomiast ich dobór odpowiednio do rodzaju stacji elektroenergetycznej w tabl. 39.1.

Rys, 39.1, Budynek potrzeb własnych 6-20/0_t4 kV_t wg opracowania Elekt rop rojektu [39.11 A — pole 6-5-20 kV, B — komora transformatora, C — pole 0₁4 kV

/ — odłącznik 30 kV, 2 — przekładnik prądowy, i - przekładni!: napięciowy, 4 — odgromnik, S - mosi ekranowany 20 kV

Tablica 39.1. Dobór schematów zasilania w zależności od rodzaju stacji elektroenergetycznej

Rodzaj stacji

Scbcmat wg rys.

Kilkupolowe stacje do 30 kV nie mające rozdzielnicy mi KilkupoJowe stacje do 30 kV spełniające ważną rolę w układzie elektroenergetyk , czuym

Wielopolowe stacje SN, kilkupolowc rozdzielnie 110 kV, stacje uproszczone | 110kV/SN

i Stacje przemysłowe, wielopolowe, szynowe 220 kV i 110 kV wraz ?. wielopolowy-! mi rozdzielniami SN z łącznością TEN

39.2a

39.2b

39.2c 39.2d

39.3, Dobór transformatorów potrzeb własnych

O mocy zainstalowanych transformatorów decydują przede wszystkim następujące odbiorniki potrzeb własnych: sprężarki, pompy przeciwpożarowe, urządzenia chłodzenia transformatorów, ogrzewanie rozdzielni wnętrzowych i nastawni, ogrzewanie szafek kablowych i napędów wyłączników, prostowniki, warsztaty, oświetlenie zewnętrzne i oświetlenie budynków stacyjnych.

W stacjach, w których są instalowane jeden lub dwa transformatory potrzeb własnych (rys. 39.2a, b, c), moc znamionową transformatorów dobiera się tak, aby każdy z nich w normalnych warunkach mógł zasilać wszystkie odbiorniki stanowiące obciążenie ciągłe. W przypadku konieczności włączenia odbiorników stanowiących obciążenie dorywcze dopuszcza się przeciążenie transformatora w dozwolonych granicach.

40 Sieci elektroenergetyczne...