91 (125)

IV. Polityku spójności UE i jej realizacja w Polsce 91

Z kolei Europejski Fundusz Społeczny (z którego alokowano ok. 30% środków funduszy strukturalnych), wspiera głównie „miękkie” projekty, m.in. z zakresu:

- szkolenia i przeszkolenia zawodowego

- reintegracji zawodowej osób dotkniętych długotrwałym bezrobociem

- pomocy młodym ludziom w poszukiwaniu zatrudnienia

- promowania i wspierania równych szans na rynku pracy

- poprawy jakości instytucji rynku pracy, systemów edukacji i szkoleń.

Domeną Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej (sekcja Orientacji) były działania strukturalne na obszarach wiejskich zakładające:

- zrównoważony rozwój obszarów wiejskich

- rozwój infrastruktury wiejskiej

- rozwój nowych firm w pozarolniczych sektorach gospodarki na terenach wiejskich (np. turystyka)

- dywersyfikację, reorientację i poprawę jakości produkcji rolnej

- działania na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego na terenach wiejskich

- ochronę środowiska i krajobrazu na tych terenach.

Najmniejsze znaczenie odgrywał Finansowy Instrument Wspierania Rybołówstwa (ok. 3% całości funduszy strukturalnych). Zakres wsparcia udzielanego z tego funduszu obejmował:

- modernizację floty rybackiej i przetwórstwa rybnego

- pomoc w promowaniu i dystrybucji produktów' tego przemysłu

- ochronę niektórych obszarów' morskich

- dywersyfikację działalności gospodarczej w regionach objętych wsparciem. Osobnym instrumentem polityki spójności, niebędącym funduszem strukturalnym, jest ustanowiony przez traktat z Maastricht Fundusz Spójności. O kontekście jego utworzenia była już mowa wcześniej - miał on pomóc gospodarkom najsłabiej rozwiniętych państw członkowskich zredukować dystans dzielący jc od reszty Unii w trudnym okresie dochodzenia do unii gospodarczej i walutowej. W związku z tym uzyskiwanie pomocy z Funduszu Spójności uwarunkowane zostało utrzymaniem przez dane państwo członkowskie na odpowiednio niskim poziomie swego deficytu budżetowego (co stanowi jedno z kryteriów konwergencji UGW). Podmiotami pomocy w ramach Funduszu Spójności nie są regiony, lecz całe państwa członkowskie, które spełniają kry terium PNB na mieszkańca poniżej 90% średniej unijnej. Od momentu powitania beneficjentami tego Funduszu były Grecja. Portugalia, Hiszpania i Irlandia (ta ostatnia do końca 2003 r.), a od I maja 2004 r. pomocą objęto także wszystkie nowe

państwa członkowskie. Z Funduszu Spójności dofinansowywane są duże inwestycje w infrastrukturę transportu (w ramach tzw. transeuropejskich sieci transportowych, tj. mające znaczenie międzynarodowa, a nie regionalne) i w ochronę środow iska.