92

Bohaterowie liryczni Dziewczyny osiągnięciu. Heroiczny wysiłek braci, cieni, młotów jest celem samym w sobie. Podobną myśl odnajdziemy w esejach Alberta Camusa, między innymi w Micie Syzyfa i kończących go słowach-„trzeba sobie wyobrazić Syzyfa szczęśliwym".

Motywy:

•    baśniowe - uwięziona za murem (w wieży itp.) piękna dziewczyna, księżniczka, którą usiłc o uwolnić dzielni bracia; cyfra dwanaście - często występująca w baśniach, na przykład dwunasto braci, królewiczów

•    snu - (por. rozdział Słownik motywów)

•    do wykorzystania w prezentacjach dotyczących: motywu snu, pracy, egzystencjalizmu w literaturze, walki o spełnienie marzeń

Cechy twórczości Leśmiana

•    balladowość

•    baśniowość

•    egzystencjalizm

•    elegijność

•    erotyzm

•    fantastyka

•    folkloryzm

•    groteska

•    nawiązywanie do tradycji (Jan Kochanowski, barok, romantyzm)

•    neologizmy

•    neosemantyzmy

•    stylizacja

•    symbolizm

Styl Leśmiana

•    porównania przeczące:

To nie konie tak cwałują i uszami strzygą,

Jeno tańczą dwaj o poje - Swidryga z Midrygą.

•    annominacje - zestawienie wyrazów o podobnym brzmieniu, lecz różnym znaczeniu, w tym wypadku rzeczownika i czasownika o tym samym temacie, na przykład: „roztopolić topolę", „sto-dolić stodołę", „niewolą niewolić"

•    zasada trychofomii, na przykład potrójne powtarzanie czynności, podział tekstu na trzy części

•    powtarzanie - refrenowość, anafory, regularna rytmika wiersza

•    neologizmy - wyrazy stworzone przez Leśmiana, na przykład „wkosmacona", „zaumiera", „roz-topolona"

•    dialektyzmy - na przykład: „parobczak", „dyny-dyny", „płanetnik"

•    wiersz Leśmianowski jest przeważnie sylabiczny lub sylabotoniczny, melodyjny (meliczny) i sty-zowany na pieśń ludową

Julian Tuwim, Sokrates tańczący

W latach dwudziestolecia międzywojennego Julian Tuwim, poeta związany z grupą poetycką Skamander, jak również z popularnymi w tych czasach kabaretami „Qui Pro Quo", „Banda", „Cyrulik Warszawski", wydał swoje najlepsze

politycznych szopek. Buntował się przeciw ideologii i poezji Młodej Polski, walczył zwłaszcza z dekadentyzmem i młodopolską manierą językową. Głosił kult codzienności, prostoty, powszedniego życia, cywilizacji, propagował witalizm i biologizm. W jego twórczości pojawiały się również akcenty egzystencjalne. Wprowadzał do poezji język potoczny, a nawet sięgał po wulgaryzmy i kolokwializmy (np. wiersz Wiosna). Sokrates tańczący jest to tomik wierszy Juliana Tuwima z 1920 roku (zawiera m.in. dytyramb Wiosna), wyrażający ówczesną demaskatorską posta-

Julian Tuwim, Bal w operze

Jest to poemat satyryczny z 1936 roku skierowany przeciw elitom rządzącym. Został niedopuszczony do druku przez cenzurę. Początkowo krążył w odpisach, jego fragmenty ukazywały się w czasopismach. Mimo satyrycznych środków wyrazu, posiada katastroficzną wymowę. Zagładę świata symbolizuje motyw karuzeli. Warto również zwrócić uwagę na obecny w utworze motyw tańca.

Język i styl poematu:

• obecność wulgaryzmów i języka potocznego wę poety, mówiącego „niewygodne" prawdy o świecie i ludziach. Utwory cechuje biologizm, witalizm, dynamizm i obecność wulgaryzmów. Obok manifestów buntu i „poezji przeklętej" tomik zawierał również utwory o charakterze lirycznym i sentymen-talno-refleksyjnym, erotyki, ballady i liryczne scenki rodzajowe.

Julian Tuwim

•    kalambury

•    parodia

•    poetyka ekspresjonizmu

•    hiperbolizacja języka

•    elementy groteski

•    neologizmy

•    instrumentacja rytmiczno-dźwiękowa

•    do wykorzystania w prezentacjach dotyczących: motywu tańca, władzy, obrazu społeczeństwa, wulgaryzmów w języku literackim

Cechy twórczości Tuwima

•    biologizm

•    witalizm

•    kult dnia powszedniego

•    dynamizacja słowa

•    bergsonizm

Maria Pawlikowska-Jasnorzewska, Pocałunki

Maria Pawlikowska-Jasnorzewska, zaprzyjaźniona z poetami kręgu Skamandra, podobnie jak oni wprowadzała do poezji język potoczny i codzienne sytuacje. Odmiennie natomiast kreowała wizerunek świata i przede wszystkim podmiotu lirycznego czy raczej lirycznej bohaterki. Rolę podmiotu w wierszach Pawlikowskiej pełni bowiem kobieta - współczesna, wyzwolona, pełna wdzięku i kobiecego piękna, nieustannie kokietująca mężczyzn, kochająca świat i samą miłość. Wiersze mówią o jej lękach przed starością, samotnością, odrzuceniem przez ukochanego. Świat jej poezji to ogrody Kossakówki, rodzinnego domostwa Pawlikowskiej, krakowskie Planty, nadmorskie kurorty i dancingowe sale, paryskie ulice i tajemniczy powiew egzotyki. W przeciwieństwie do przyjaciół ze Skamandra, autorka często sięga po żart, jej miniatury poetyckie kończy żartobliwa, trochę cyniczna puenta.

W 1926 roku poetka wydała tomik Pocałunki - zbiorek miniatur i erotyków z motywem zawiedzionej miłości i porzuconej, niekochanej kobiety. Dostrzegamy tu związek zarówno z japońskim haiku, jak i miniaturowymi erotykami Safony. Mimo oszczędności środków stylistycznych, powścią-gliowści w okazywaniu emocji, utwory wyrażają bogatą gamę uczuć i przeżyć nieszczęśliwej kobiety, potrafiącej jednak z dystansem spojrzeć na siebie.

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
/. Historia Procesu integracji europejskiej Pierwsze znaczące dążenia do zintegrowania europy pojawi
Przyspieszanie potoku Przy wzroście częstotliwości pracy odwołania do pamięci nie mogą być wykonane
Zdj 25252525EAcie0036 Orientacja długoterminowa: i    ; trwałe dążenie do celu; cierp
stawiać na pokój, wychowywać do pokoju. Dążenie do pokoju nie dozna nigdy zawodu. Wysiłek na rzecz p
jednostka są w stanie znieść nawet bardzo silny nacisk, jeśli jest wpleciony w proces dążenia do cel
1506288r3501721006881e7092355 o Najwyższą wartością w życiu człowieka jest cnota, będąca ładem i har
DSC02287 S. Upór w dążeniu do celu mimo porażek — czfsf* z»tamyw«nł# sif n« Starci* nowycli przodsłę
skanuj0007 Znalezienie wyjścia z sytuacji, w której literatura została w swych dążeniach do wyrażani
page0046 36 nie do tej samej pracy, zawaliła się jeszcze po raz drugi. Wtedy ogarnęło wszystkich prz
egz3 2 Historia literatury polskiej - Młoda Polska Dr Jacek Hajduk Zagadnienia do egzaminu; ZESTAW A
IV. 16Bibliografia w porządku historycznoliterackimIV.1.Literatura do 1939 roku Achmatowicz
Adam Suchoński Barbara Kul Polski rok 1918 v podręcznikach do nauczania historii i literaturze dokum
Społeczeństwa informacyjne. Wobec historii i autorytetów; W dążeniu do sukcesu młodzi niekiedy wydaj
Zarys teorii literatury7 Niekiedy dążenie do oddziaływania na odbiorcę jest tak silne, ż.c 96 (orga
Historio literatury Mit odnawia się, bo może być wciąż na nowo wypowiadany [...]. Do mitu wszelkiego

więcej podobnych podstron