ANSI C 0

2 TYPY, OPERATORY I WYRAŻENIA

struktury; będą szczegółowo opisane w rozdz. 6 razem z operatorem sizeof (rozmiar obiektu). W rozdziale 5 poznamy jednoargumentowe operatory * (dostęp pośredni za pomocą wskaźnika) oraz & (adres obiektu), a w rozdz. 3 zapoznamy się z operatorem! , (przecinek).

Zauważ, że priorytet bitowych operatorów &, oraz | jest niższy niż priorytet operatorów przyrównania == i !=. Wynika z tego, że wyrażenia testujące bity, np.

if ((x & MASK) == 0) ...

aby dawały poprawne wyniki, muszą zawierać odpowiednią liczbę nawiasów.

Tablica 2-1. Priorytety i łączność operatorów

Operatory	Łączność
o n -> ■	lewostrona
! ~ -H- — + - * & (typ) sizeof	prawostronna
* / %	lewostronna
+ -	lewostronna
« »	lewostronna
<<=>>=	lewostronna
== !=	lewostronna
&	lewostronna
	lewostronna
i	lewostronna
&&	lewostronna
ii	lewostronna
?• • •	prawostronna
= += -= *= /= %= ~ = \|= «= »=	prawostronna
•	lewostronna

Jednoargumentowe operatory +, * oraz & mają priorytet wyższy niż ich odpowiedniki

dwuargumentowe.

W języku C, jak w większości języków programowania, nie określa się kolejności o*| liczania wartości argumentów operatora. (Do wyjątków należą operatory &&, ||, oraz ’,’.) Na przykład w instrukcji

x = f() + g 0; 1

funkcja f może być wykonana przed funkcją g lub odwrotnie. A więc w przypadł gdy jedna z funkcji (f lub g)zmienia wartość zmiennej, od której zależy ta druga, w* tość zmiennej X może zależeć od kolejności wykonania tych funkcji. Aby zapewfl

Operator jest lewostronnie (prawostronnie) łączny, jeżeli w wyrażeniu zawierającym co najmniej dwa operatory na tym samym poziomie struktury nawiasowej najpierw jest wykonywany operator lewy (pra^ Operator jest łączny, jeżeli kolejność wykonywania jest dowolna. - Przyp. tłum.

2.12 PRIORYTETY I KOLEJNOŚĆ OBLICZEŃ

powered oy

szczególną kolejność obliczeń, wyniki pośrednie można przechowywać w zmiennych tymczasowych.

Podobnie kolejność obliczania wartości argumentów funkcji nic jest określona, toteż instrukcja

printf(”%d %d\n”, -h-n, power(2,n)); /* ŹLE */

może dla różnych kompilatorów produkować różne wyniki zależnie od tego, czy n jest zwiększane przed czy po wywołaniu funkcji power. Rozwiązaniem jest oczywiście napisanie programu inaczej, np.

++n;

printf(”%d %d\n‘\ n, power(2,n));

Wywołania funkcji, zagnieżdżone instrukcje przypisania oraz operatory zwiększania i zmniejszania powodują „efekty uboczne” - przy okazji obliczania wyrażenia pewna zmienna otrzymuje nową wartość. W wyrażeniu powodującym efekty uboczne może pojawić się subtelna zależność od kolejności aktualizacji wartości zmiennych biorących udział w obliczeniach. Ilustracją takiej niefortunnej sytuacji jest instrukcja

a[i] = i++;

Pytanie brzmi: czy indeks tej tablicy jest starą wartością i czy nową? Kompilatory mogą przetłumaczyć tę instrukcję na wiele sposobów i wygenerować różne odpowiedzi według własnej interpretacji. W standardzie specjalnie nic uściślano tego rodzaju spraw. To, kiedy w wyrażeniu nastąpi efekt uboczny (przypisanie wartości zmiennej), pozostawia się decyzji kompilatora, ponieważ najlepsza kolejność obliczeń ściśle zależy od architektury maszyny. (Jednocześnie w standardzie stwierdzono, że wszystkie efekty uboczne obliczenia argumentów funkcji muszą mieć miejsce przed jej wywołaniem, ale to niewiele pomaga w powyższym wywołaniu funkcji printf.)

Morał z tej dyskusji jest następujący: pisanie programów zależnych od kolejności wykonywania obliczeń należy do złej praktyki programowania w każdym języku. Naturalnie trzeba wiedzieć, czego unikać, lecz jeśli nie wiesz, jak pewne rzeczy zostały zrobione na różnych maszynach, nie będzie Cię kusiło, aby wykorzystywać specyfikę konkretnej implementacji.