Atlas muzyki!0

Atlas muzyki!0



XX w. / pojmowanie muzyki S21

^„nylnc. podobnie jak muzyka XX w., to, czym jest albo czym W muzyko. W kolejnych opiniach zindywidualizowanie, którego konse-SSajest wzajemne niezrozumienie i izolacją. JjłWitry^znia na istotę muzyki rozciągają się ^przekonania, iż jest ona czystą grą form. az (Vi pogląd, że jest to sztuka przekazywania tre-S Udei (HARTMANN. NOHL. DAHL-

HH ...    . .    . .

-    dawne ujęcie kosmiczne, traktujące muzykę jako „część dźwięczącego Wszechświata” (BU-S0N1). powróciło ostatnio, częściowo pod wpty^tm myśli Dalekiego Wschodu (STOCK-HAUSHN);

-rozpowszechnia się HEGLOWSKA teoria odbicia świata w sztuce i muzyce (pieśni masowe, elektronika);

-    nowoczesna psychologia muzyki domaga się nowego spojrzenia na dzido, np. postrzegając muzykę jako „dynamikę poruszeń wolT(KURTH);

-    wyrażanie uczuć w muzyce jest nadal odczuwane jako podstawowe i oddziałuje na różne sfery.

Rozszerzenie treści. Współczesne wydarzenia stale rozszerzają treść muzyki. Futuryzm próbował bezpośrednio przenieść do muzyki hałas przemysłu (s. 519). Pośrednio do wielu utworów muz. wkraczają współczesna mechaniczność i motoryka, np. Pacific 231 (s. 532) HONEGGE-RA. Całkiem inną treść ma Tren pamięci ofiar Hiroszimy PENDERECKIEGO (s. 558).

Nowa estetyka. Dawne estetyczne nakazy kształtowania muzyki jako jednej ze sztuk pięknych w widu wypadkach odrzucono. Muzyka nie musi byc piękna i dobrze brzmiąca, lecz przede wszystkim prawdziwa, u więc także brzydka. Jej cwem nie jest podniesienie człowieka na duchu, kcz wstrząśnięcie nim. Zmienia się stosunek do POJęcta muzyki i dzielą muzycznego:

~ modernizm nie kieruje się już obiektywnymi, ponadczasowymi regułami, lecz od ok. 1890 świadomie odzwierciedla teraźniejszość. DAHLHAUS używa pojęcia muzycznego modernizmu w odniesieniu do okresu 1890-1914. analogicznie do sztuki i literatury;

-    awangarda pojmuje siebie jako ruch postępowy, występujący przeciw wszelkiemu skostnieniu w dziedzinie muzyki, i otwiera drogę do śmiałych innowacji, np za pomocą atonalności, muzyki elektronicznej i teatru eksperymentalnego;

-    indeterminizm (nieokreśloność. CAGE) rezy

gnuje z dawnego charakteru dzieła na rzecz nieprzewidywalnej spontaniczności. Alcato-ryzm rozszerza dzieło o przypadek i równoczesnej^ wydarzeń, podoonie jak tzw. wrż in progres», w którego wypadku liczy się zawsze ostatnia postać dzida.    .    ,

Słuchanie. Nowa muzyka podlega izoiacp m.in. zę względu na stawiane sobie wysokie wymaga-nia, niezgodę na komfort jato .porób patracnę

na M społeczeństwa konsum^neg£ akceptującego piękne pozory. N«dyl n Wk nie słuchano tyle muzyki co w aa w. ADORNO nwrttoia słuchanie przez ekspert..

uważnego słuchacza, słuchanie mające na celu kształcenie, słuchanie nacechowane sentymentem (np. miłośnicy muzyki J. S. Bacha), słuchanie dla rozrywki i słuchanie obojętne Odpowiednie słuchanie wymaga duchowej otwartości, która może być wypracowana lub spontaniczna.

Nowy wynu. Charakterystyczne jest rozszerzenie pojęcia nowej muzyki i odpowiadająca mu jej nowa postać (aż po przymus bycia nowoczesnym. aby się liczyć). SCHÓNBERGOWSKIE zbliżanie się ku atonalności było wstrząsem; KUn urstiuk nr 1 zop. U ukazuje w pewnych me-wiązaniach nowy sposób muz. myślenia - odej-śde od schematów, ozdabiania danego podstawowego materiału. Wszystkie parametry utworu są istotne: miejsce dawnej melodyki zajmuje rodzaj migotania, ledwie uchwytna rytmika zastępuje takt z jego hierarchią akcentów, forma jest kształtowana spontanicznie, w odróżnieniu od założonej z góry periodycznośd. pojawiają aę ekstremalne rejestry i nowe barwy uzyskane przez wprowadzenie flażoletów fart. nie ma fbakcjl lub połitonałnośd (atonalność bez centrum), występuje ekstremalna dynamika (rys. A ). Schdnbergowska „melodia barw dźwiękowych” (Ktangfarbenmelodie) zastępuje ruch dźwięków1 o różnej wysokości następstwem barw. W tym samym akordzie zmieniają aę instrumenty, a z mmi barwa dźwięku. Folkloryzm. W wieku XX rośnie zainterewwa-nie pieśniami i tańcami ludowymi • jako reakcja na rozwiniętą kulturę muzyczną

i poszukiwanie źródeł muzyki. _

-jako zbieranie specyficznego materiału muzycznego i jego ochrona przed zaginięciem. WILLIAMS. BARTOK. JANAOEK stworzy* podstawy etnografii muz.; ich pracę kontynuują w szerokim zakresie liczne instytuty badawcze. Dziki i nieposkromiony folklor rosyjska w Święcie wiosny STRAWIŃSKIEGO oka-zal się żywiołem. Dzieło to wyminie przeciw-

stawia się estetwe późnego romantyzmu (tkań*

dał w Paryżu w 1913). Utwór rozpoczyna *o-lo fagotu - rosyjska, modalna fraza o charakterze improwTzacyjnym. zmiennej rytnuce i artykulacji (rys. Bi.

Historia i teraźniejszość

W XX w. próbuje się po raz paerwazy spojrrec aa historię muzyki z punktu widzeńia dawnych epok. Pomagają w tym nowe wydania źródłowe, prace naukowe, wiedza o stylach, restauracji i rekonstrukcja dawnych instrumentem N,m a świadomość historyczna odcisnęła wę aa widu powstających utworach.

StOcke BUSON1EGO wy korują bochowski rysunek. pohharmnniczne u warstw muc a ta kar wir łnghwnwość, imitację (takt Ikiy&O-oś* nowiona tradycja w- stylu neoklasycznym BERG w- swoim Koncercie tkrzypetm-rm cytuje jako _roquicsn~ dla MANON GROPIIS (s. 527) chorał BACHA nugący wyraaac wx»-i nadzieję Tym samym łączy hatorycaną aa-moswiadocność z wieuą źwłiwoscią (rys Dl


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
[jaźń]07 jęciem (podobnie jak animus i anima), to jednak jest o tyle czymś empirycznym, że w psychic
Atlas muzyki5 NI In, nko-fUmaml/U muzyka wikąlntt 11 (1460-1490); 111 / 1 (1490-1520) ,-uirc» f.,nU
Atlas muzyki#0 Rozdział, i o KOMPKTKNCJA KOMUNIKACYJNA 10.1. UWAGI WSTĘPNE Język używany jest do spo
13495 Obraz 7 (25) IM Podobnie jak hydroliza estrów, hydroliza amidów jest katalizowana przez kwasy
Gazy osłonoweHel □    Hel (He) jest, podobnie jak argon, gazem obojętnym. Hel je
Dla Hugona od św. Wiktora, podobnie jak dla innych „wiktorynów”, najważniejszy jest powrót do Boga.
kulturystyka087 ĆWICZENIE 67 wariant ćwiczenia 64 Podobnie jak w ćwiczeniu 64 ruch wykonywany jest z
13495 Obraz 7 (25) IM Podobnie jak hydroliza estrów, hydroliza amidów jest katalizowana przez kwasy
DSC04570 Chociaż wirus ptasiej influenzy A nie najlepiej rozwija się u człowieka, podobnie jak ludzk
Podobnie jak Protege, wtyczka Prompt napisana jest w Javie i posiada całkowicie otwarty kod (licencj
Wielkanoc to czas obchodzony przez niemieckich katolików podobnie jak w Polsce. Czas wielkanocny spę
Obraz 7 (25) IM Podobnie jak hydroliza estrów, hydroliza amidów jest katalizowana przez kwasy i zasa
IMG90 4.8.1.5. Wodór Podobnie jak tlen, sam wodór nie jest wykorzystywany jako gaz osłonowy. Dodawa
przewodnikPoPakiecieR9 m Łagodne wprowadzenie do R • Lista. Podobnie jak wektor, lista to również u
Obraz 7 (34) 190 Podobnie jak hydroliza estrów, hydroliza amidów jest katalizowana przez kwasy i zas
strona0066 (2) ISO Maria Zebrowska s k a — podobnie jak innych czynników rozwojowych nie jest czymś
t32 (6) Karta ta, podobnie jak Rydwan, wyraża równowagę fizyczną; jest łaskawa dla zmian miejsca pob

więcej podobnych podstron