BILANS WARTOŚĆ POZNAWCZA I ANALITYCZNA (90)

170 -Uiymi obro_K^

W związku z tym koszt wytworzenia sprzedanych robót będzie różnicą między kosztami robót budowlanych w danym okresie, powiększonym o stan robót w to. ku na początek okresu a stanem robót w toku na koniec okresu.

Faza składowania rozpoczyna się w momencie przyjęcia wytworzonych wyro. bów gotowych i półfabrykatów do magazynu, a kończy - momentem sprzedaży.

Organizacja ewidencji w tej fazie powinna zapewnić kierownictwu przed, siębiorstwa:

1) bieżącą informację o stanie i wartości poszczególnych rodzajów produktów,

2) możliwość kontroli formalnej i rachunkowej zwiększenia i zmniejszenia stanów produktów,

3) kontrolę charakteru zapasów produktów (zapas minimalny, maksymalny, zbędny).

Ewidencja Dla realizacji tych zadań niezbędne jest prawidłowe udokumentowa-analityczna nie stanów oraz zakres i sposób ich ewidencji syntetycznej i analitycznej, wyrobów Ewidencja wyrobów gotowych - tak jak każdego rodzaju zapasów gotowych _ _m02_e ujjęg charakter trzyszczeblowy:

I) szczebel ewidencji ilościowej, charakteryzujący się prowadzeniem w magazynie szczegółowych kont analitycznych poszczególnych wyrobów i półfabry-katów zgodnie z SWW lub PKWiU oraz z zachowaniem chronologii zapisów dotyczących zwiększenia i zmniejszenia liczby tych wyrobów,

2) szczebel ewidencji i/ościowo-wartościowej, charakteryzujący się prowadzeniem w tym samym układzie, co w magazynie, kartoteki wyrobów zarówno w ujęciu liczbowym (w miernikach naturalnych), jak i ujęciu wartościowym (w mierniku kosztów planowych bądź rzeczywistych),

3) szczebel ewidencji wartościowej, prowadzonej na kontach syntetycznych w ramach księgi głównej.

Podstawowym kontem syntetycznym jest konto 600 - Produkty gotowe i półfabrykaty. Uwzględniając potrzeby informacyjne i kontrolne przedsiębiorstw, można - w ramach zasady podzielności poziomej konta - poszerzyć zakres tego konta w sposób następujący:

• konto 601 - ffyroby golowe, i konto 602 - Półfabrykaty,

• konto 606 - Wyroby poza przedsiębiorstwem.

Jak już uprzednio podano, ewidencję wartościową produktów można prowadzić przy zastosowaniu miernika:

1) planowanego kosztu wytworzenia (tzn. cen ewidencyjnych),

2) rzeczywistego kosztu wytworzenia.

W pierwszym przypadku zakres kont syntetycznych rozszerzy się zatem o konto 620 - Odchylenia od cen ewidencyjnych produktów, a przy uwzględnieniu podzielności poziomej - o konta:

| Odchylenia od cen ewidencyjnych wyrobów gotowych (621), \cen ewidencyjnych półfabrykatów (622).

Hgim przypadku, tj, ewidencji wartościowej produktów przy ^_anlu tylko miernika rzeczywistego kosztu wytworzenia, konieczny jest J^jsiemu d° wartościowej wyceny rozchodu produktów wybór jednej z po-zasad tej wyceny:

¹¹ vwedług zasady „pierwsze przyszło - pierwsze wyszło”, tj. wyceny roz-' L _w wartości rzeczywistego kosztu wytworzenia kolejnych partii produk-^zaczynając od najwcześniejszej,

*2) według zasady „ostatnie przyszło - pierwsze wyszło”, tj. wyceny rozcho-, , _w wartości rzeczywistego kosztu wytworzenia, zaczynając od ostatniej partii ^duktów przyjętych z produkcji,

3) według zasady cen przeciętnych, tj. ustalonych w wysokości średniej ważonej kosztu wytworzenia produktów na początek okresu sprawozdawczego i ich przychodów z produkcji w ciągu tego okresu.

Wybór zasady wyceny rozchodu produktów powinien być opisany w zakładowym planie kont(ZPK).

Inne uprawnienia kierownika przedsiębiorstwa, związane z organizacją ewidencji syntetycznej i analitycznej, są następujące:

1. Kierownik przedsiębiorstwa może zrezygnować z prowadzenia ewidencji produktów w fazie ich składowania. Wówczas w momencie ich rozliczenia z fazą wytworzenia dokonuje się przeniesienia całości kosztów wytworzenia produktów (po umniejszeniu o saldo produkcji w toku) w ciężar kosztu własnego sprzedanych produktów. Warunkiem jednak przyjęcia takiego sposobu ewidencji produktów jest konieczność przeprowadzenia na koniec przyjętego okresu sprawozdawczego:

a) spisu z natury niesprzedanych produktów,

b) wyceny tego zapasu produktów w mierniku rzeczywistego kosztu ich wytworzenia,

c) zmniejszenia kosztu własnego sprzedaży produktów o równowartość dokonanej wyceny,

d) wykonanie w zestawieniu obrotów i sald kont syntetycznych wartości zapasów, jako składnika aktywów obrotowych.

2, Kierownik przedsiębiorstwa może ograniczyć zakres ewidencji analitycznej produktów tylko do ewidencji ilościowej, prowadzonej w miernikach naturalnych. W tym jednak przypadku należy na koniec każdego miesięcznego okresu sprawozdawczego wycenić stan produktów w mierniku rzeczywistego kosztu wytworzenia ustalonego na podstawie kalkulacji (lub w mierniku ceny ewidencyjnej, ceny sprzedaży netto itp.).

Specyficznym kontem syntetycznym jest również konto 606 - W\roby gotowe poza przedsiębiorstwem. Konto to występuje wówczas, gdy wyroby gotowe są