BUWG5
36 Rozdział 4
Ważne przyczyny pojawienia się mobbingu to przede wszystkim recesja gospodarcza, wysokie bezrobocie oraz sytuacja na rynku pracy. Redukują one szanse i możliwości zmiany miejsca zatrudnienia. Są to główne powody (ale nie jedyne), dla których osoba mobbowana godzi się na upokarzające traktowanie i jest gotowa wypełniać wszystkie, nawet najbardziej absurdalne polecenia przełożonego, ponieważ stoi przed dramatycznym życiowym wyborem: mieć pracę (i psychopatycznego szefa) lub nie mieć jej wcale.
Pracodawcy-mobberzy z całą świadomością wykorzystują istnienie tych czynników w relacjach z pracobiorcami. Nie zwracają uwagi na konieczność zapewnienia im odpowiednich warunków do pracy, nie troszczą się o zaspokojenie ich potrzeb, nie motywują ich ani tym bardziej nie inwestują w swój personel, ponieważ w aktualnej sytuacji na rynku pracy pracodawcy nie mają problemów z pozyskiwaniem pracowników. Obecnie rynek pracy jest rynkiem pracodawcy. To zatrudniający stawia warunki i formułuje wymagania, przez co zajmuje uprzywilejowaną pozycję w stosunku do pracobiorcy, zmuszonego do przyjęcia warunków pracodawcy z uwagi na znikome możliwości dokonywania wyborów.
Uprawianiu mobbingu, paradoksalnie, sprzyja prawo pracy nadmiernie chroniące trwałość zatrudnienia. Zwolnienie pracownika staje się trudne z przyczyn formalnych, wówczas pracodawca w zaplanowany sposób może stosować przemoc psychiczną w celu spowodowania „dobrowolnego” odejścia niechcianego pracownika z firmy. Podobną rolę może odgrywać również czynnik ekonomiczny. Zwolnienie pracownika z przyczyny leżącej po stronie zakładu pracy pociąga za sobą wymóg wypłaty odprawy. W celu umknięcia tego kosztu pracodawca może stwarzać takie warunki, aby pracownicy odeszli z pracy z własnej inicjatywy. Stąd doprowadzenie wybranej osoby do stanu załamania psychicznego i niezdolności do dalszego wykonywania obowiązków służbowych daje podstawę do zwolnienia z przyczyn leżących po stronie pracownika, a więc bez konieczności wypłacania mu odszkodowania. Tak więc zdobycze socjalne, z założenia mające na celu ochronę pracowników i ich praw w przedsiębiorstwie, mogą stać się przyczyną mobbingu, czyli jaskrawego naruszenia praw pracowniczych.
Powodem nieodpowiedniego traktowania pracownika może być jego wiek. Często osoby, które przekroczyły 35 lat życia — granicę wytworzoną sztucznie przez pracodawców za pomocą anonsów prasowych, preferujących młodych pracowników — mogą mieć problemy ze znalezieniem zatrudnienia. Nawet jeśli są one wysoko wykwalifikowane, ich szanse na rynku pracy są zaniżone. W jeszcze bardziej niekorzystnej sytuacji są osoby powyżej 50 roku życia, dla których brak w zasadzie ofert na rynku pracy, pomimo posiadania przez nie często dużej wiedzy praktycznej i bogatego doświadczenia. Osoby znajdujące się w określonych wyżej przedziałach wiekowych są idealnymi kandydatami na ofiary mobbingu.
Warto zwrócić też uwagę na kryterium pici. Według badań M.F. Hirigoyen wśród ofiar mobbingu jest więcej kobiet (70%) niż mężczyzn (30%). Przyznaje ona jednak, że jej wyniki różnią się od wyników uzyskanych przez innych badaczy, gdzie te dysproporcje są znacznie mniejsze (m.in. według B. Seiler wśród osób mobbowanych jest 43,5% kobiet a mężczyzn 56,5%, wyniki H. Leymanna to 55% kobiet i 45% mężczyzn, S. Einarsen i A. Skogstad mówią o 55,6% kobiet i 43,9% mężczyzn) (Hirigoyen 2003, s. 89). Rozbieżności te M.F. Hirigoyen tłumaczy kontekstem socjokulturowym. Jej zdaniem: „Kraje skandynawskie i Niemcy wykazują realną troską o równość szans obu płci. W krajach łacińskich panuje jeszcze atmosfera męskiego szowinizmu. We Włoszech, w Hiszpanii i w Ameryce Łacińskiej wielu mężczyzn uważa, że aktywność zawodowa kobiet powoduje bezrobocie wśród mężczyzn” (Hirigoyen 2003, s. 89).
Według R.J. Edelmanna kobiety pracujące zawodowo, zajmujące stanowiska kierownicze mogą spotkać się z opiniami, że mężczyźni są obiektywni i niezależni, i w związku z tym lepiej nadają się na te stanowiska. Kobiety zaś są zbyt ulegle i emocjonalne, aby pełnić tego rodzaju funkcje (Edelmann 2002, s. 41). Jeżeli takie założenia funkcjonują w danej firmie (składają się na jej kulturę organizacyjną), to może prowadzić to do sytuacji, że kobiety nie tylko będą mieć problemy w aspekcie awansu zawodowego, ale potencjalnie stanowią obiekt mobbingu także ze strony swoich podwładnych — mężczyzn. Zdaniem wspomnianego autora pomimo wielu zmian wzrastającej aktywności zawodowej kobiet wysokie stanowiska organizacyjne zajmują nadal w przeważającej części mężczyźni. Być może jest to jedna z przyczyn większej liczby kobiet niż mężczyzn wśród ofiar mobbingu. Ponieważ awans zawodowy oraz inne ważne decyzje w firmie zależą od przełożonych, może dojść do nadużyć władzy, których skrajnym przejawem jest napastowanie seksualne ze strony osób o wyższym statusie wobec osoby o niższym statusie, także w celu utrzymania (zaznaczenia) w stosunku do niej pozycji dominującej (Edelmann 2002, s. 41). M.F. Hirigoyen mówi wręcz o dyskryminacji kobiet w miejscu pracy z uwagi na płeć. „Kobiety są po prostu odsuwane bądź molestowane i uniemożliwia się im pracę tylko dlatego, że są kobietami. W przedsiębiorstwie nie mówi się o równości czy o równej proporcji płci, zwłaszcza gdy ktoś pnie się po szczeblach
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
DSC02844 (4) 36 ROZDZIAŁ II formansu wydaje się - przynajmniej w tej formie — źle postawiona. To zaś
Skąd się bierze wilgoć w domu Przyczyn pojawienia się zawilgoceń może być wiele. Najczęstsze z nich
1545735Y441139396105936722521 n 12 Rozdział I KognHytritl Przed pojawieniem się koncepcji gramatyki
Określenia: Przyczyny pojawienia się powodzi: - opad, - tajanie
wrotnego; potrafi wyjaśnić anatomiczne przyczyny pojawiania się niepłodności męskiej i żeńskiej; w
Przyczyny pojawiania się wypalenia zawodowego• 1. Cechy zawodu: • intensywne,
s Jest to przede wszystkim recyrkulacja wewnętrzna • Pojawia się ciekawa sytuacja
47325 Obraz9 (32) To bardzo ważne dla . I postaram się teraz To bardzo ważne dla . I postaram się t
034 035 Rozdział III riięzne to przede wszystkim zdolność posługiwania się narzędziami, metodami,
DSC05766 tego nic mogę.c’° j v vv *vm przyczyną; Tvlko/ się domvsliwam, /c to nic 1h*z woli Jow
DSCF0007 turą ewazyjną (cTeuąsioh), i przyczyniać by; się miała, i to przez cale stulecia, do! podsy
WIELKIE CZASY że serce zabiło i łzy pojawiły się w oczach. To „hura" pociągnęło Saszę aż na
a5 nie, bowiem muszę składać litery, a jak pojawia się napis, to nadążam w przeczytaniu dwu-trzech
HPIM0023 Mączniak jabłoni • od okmu pojawiania się pierwszych liści wycinać wszystkie pędy i objawam
CCF20090212 047 nego dowodu na pojawienie się tego rozumienia. Jednakże wszystkie razem są przekonuj
Pojawienie się nowych podmiotów - Wielkich Międz. Organizacji Gospodarczych. Ugrupowania integracyjn
więcej podobnych podstron