DSC00791

'umieścili takie to wszystko, co krytycy romantyczni przeciwstawiali powierzchownej czułostkowości i pasterskiej konwencji. Takie właśnie zjawiska literackie określono mianem sentymentalizmu^J*. Mimo występujących między krytykami romantycznymi i pozytywistycznymi różnic w ocenie przeszłości literackiej, posłużyli się oni tym samym pejoratywnie nacechowanym wyrazem dla nazwania zjawisk minionych. Tyle tylko, że pozytywiści połączyli pod jednym szyldem to, czego rozdzielenie i odróżnienie było intencją romantyków «

W tradycji historycznoliterackiej występuje jednak również inne jeszcze rozumienie zarówno dynamiki rozwoju literatury XVUI wieku, jak i terminu „sentymentalizm". Wyraziście manifestuje się ono w rozprawach Zygmunta Łempickiego, który dostrzegał w XVIII wieku równoległy i równorzędny wobec racjonalizmu prąd umysłowy, sięgający swymi źródłami w wiek XVII, a zwany przez badacza sentymentalizmem ^M. Dużo wcześniej o istnieniu takiego prądu — aczkolwiek nie nazwanego — pisał w swej syntezie literatury XIX wieku Georg Brandes, który również w twórczości Rousseau widział skupienie najistotniejszych wyznaczników tego zjawiska w. Niejako wbrew dominującym oficjalnie charakterystykom Oświecenia zachodnioeuropejskiego jako wieku racjonalizmu i uniwersalizmu, w którym dopiero około lat sześć-dziesiątych teczyna pojawiać się emocjoaaUstyczna reakcja na panowanie rozumu **, ugruntowuje się w nauce przeświadczenie o sentymentalnej uczuciowości jako dominującym zjawisku literatury Oświecania, po* wiązanym z analogicznymi tendencjami w w. H Juś w początku XX widu M. Waldberg sprzeciwił się tezie I wyłącznie angielskich źródłach uczuciowości m francuskiej powieści BMBBMM i potzu-

kiwał źródeł tej aoado«otri w zjawiskach literackich. XVH I początku XVIII wieka**. HhrMmc stadium tych zagadnień zaprocentował P. Trahard. który bardzo rozszerzył obszar literatury baocuaiue) oddany we władanie uczucia i przypisał ara znaczenie decydujące nie tylko dla dalszych praarabrażeń. twórczości, ale w ogóle dla charakteru wieka onessna-stego^łt.

Tendencja taka dość wyraźnie utrzymuje uą w badaniach najnowszych^1#. Przekonanie o rówspcaimad nurtu racjonalnego i sentymentalnego staje saą coraz bardziej powszechne i nie budzące zastroeaed**. literackie manifestacje sentymentalizmu dostrzegają badacze w różnych gatunkach literackich: w dramacie ", powieści", poezji lirycznej **. Coraz też częściej w literaturze przedmiotu używa się na określenie owe go •— równoległego wobec osiem nastowtoczeydl tendencji racjonalistycznych -— nurtu literackiego mnry „sentymentalizm". Termin ten, od dawna zadomowiony w nauce angielskiej^M, zdobył sobie prawo obywatelstwa w języku rosyjskim i stosowany jast asa tylko w odniesieniu do literatury rodzimej", ale także >*ko nazwa kierunku literackiego rozwijającego się w lanych krajach Europy ",

Popularyzacji terminu i wzrastającemu wiskrwo waniu przyporządkowywanymi sm zjawiskaati bterec-kimi nie towarzyszy jednak zgodność poglądów no ich przejawy i istotę". Badacze berdżo idtafce Charakteryzują ów nurt sentymentalny j różne jego cechy wysuwają na plan pierwszy*. Sytuacją dodatkowo komplikuje fakt, że nłacnsl równoległe « . sentymentalizmem" wprowadzony aoatal do hedaó I tytka! w nich prawo obywetełsłwe (również i w literaturo-znawstwie polskim} lany termin — preromantyza", którego nbn memankrwy jiaś także dość płynny,

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Można wierzyć, że to wszystko co istnieje, cały świat stworzony, który jest bardzo uporządkowan
IMGb68 (2) - h ci*K dalszy protokołu przesłuchania świadka z dnia 17.06.2014 r. godz. 13. 25 tr <
8 9 (5) To wszystko, co odnosiło się do „naukowości” w sensie ogólnym, jak na to już wskazywaliśmy,
Prowadzący VI: /po przerwie/ Witam na ćwiczeniach. Teraz to wszystko, co usłyszeliśmy i zobaczyliśmy
013 (3) Przedmiotem badań społecznych jest to wszystko, co składa się na rzeczywistość społeczną. Do
„ Jeden z najgłębszych sekretów życia polega na tym, że tylko to wszystko, co robimy dla innych jest
DSC00492 (12) lo ja złożę taki wniosek. Obecnie takiego wniosku nie składam. To wszystko co mam do z
DSC00602 (10) że podobno
Podział produktów konsumpcyjnych: „Przez produkty rozumie się to wszystko, co można zaoferować nabyw
Koncentracja na faktach KAIZEN. Jakość to wszystko, co można poprawić Powszechne
Władysław Tatarkiewicz pisał: „Niech cywilizacja oznacza to wszystko, co ludzkość stworzyła, dodała

więcej podobnych podstron