DSC01768 (3)

dowódcy nie mogą uciszyć - a przeklina on sanięg cesarza! - i zamarzniętego sługi, którego oficer zosta* na całą noc na mrozie, a ten nie śmiał założyć pański^ futra, aby się ogrzać.

O biedny chłopie! heroizm, śmierć taka,

Jest psu zasługą, człowiekowi grzechem.

Biedny narodzie! Żal mi twojej doli,

Jeden znasz tylko heroizm - niewoli.

Puenta utworu jest mieszaniną współczucia dla ciei pień Rosjan, podziwu dla ich wytrzymałości i potępieni) uległości, zgody na pozostawanie niewolnikami.

Dzień przed powodzią petersburską 1824.

OleszJdewicz.

W wierszu sportretowany jest polski malarz, a przede wszystkim mistyk, od lat mieszkający w stolicy cesarstwa. Najpierw wygłasza tajemniczą przepowiednię o upadku Babilonu (symbol szatańskiego miasta z Apokalips) św. Jana), co może odnosić się do Rosji. Potem w dłuższym monologu mówi o carze jako człowieku, który z biegiem lat stawał się coraz większym tyranem (chodzi o Aleksandra 1) i jest już w mocy Szatana. Oleszkiewicz prorokuje - wciąż w stylistyce apokaliptycznej - iż zbliża się dzień Pańskiego gniewu, który spali imperium, a jego cesarza ukarze na samym końcu. Obraz zbliżającej się powodzi można zatem rozumieć dwojako: dosłownie i przenośnie, jako koniec carskiej tyranii.

Mickiewicz dodał do III części Dziadów jeszcze jeden wiersz.

Do przyjaciół Moskali

Mówi w nim o ludziach, z którymi związał się uczuciowo w czasie swego ponad czteroletniego pobytu w Rosji. Marzyli oni o demokratycznych zmianach w swej ojczyźnie, wytworzyła się pomiędzymy nimi a polskim poetą nić zrozumienia, nawet przyjaźń. O sobie pisze Mickiewicz:

pókim był w okuciach,

Pełzając milczkiem jak wąż, łudziłem despotę.

Będąc w Rosji nie napisał całej prawdy, stosował podstępy (porównaj historyczną maskę w Konradzie Wallenrodzie, wydanym właśnie w Petersburgu!). Na emigracji, z dala od tyrana:

Teraz na świat wylewam ten kielich trucizny,

Żrąca jest i paląca mojej gorycz mowy...

Jeśli ktoś z Rosjan oburzy się na to, co Mickiewicz pisze, oznaczać to będzie, iż nie wyobraża już sobie innego życia jak tylko w niewoli.

Zakończenie

Wiele zostało powiedziane o niezwykłości powyższej _: „lektury szkolnej'*. Czytelnik dwudziestowieczny jest zaskakiwany na każdym kroku, zarówno przez stawiane problemy, jak i formę literacką tekstu.

Często wspomina się, że Mickiewicz nawiązał do średniowiecznego moralitetu, że odwoływał się do symboli-

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
img036 (39) Międzynarodowa ochrona praw człowieka. Zarys    125 Jeśli dane państwo ni
img102 (13) Państwo w starości zaczyna się mieć spokój z tymi rzeczami i robi się człowiek wolny; ki
skanuj0047 Bogiem. „Jeśli człowiek’* — mówi Platon — „nie odstąpił, nim nie uchwycił samego dobra sa
84 Iwona Anna Ndiaye „Nowy Izrael” w niewoli babilońskiej, jako „jeszcze jeden statek »myflower«,
IMG 27 triwiMf czynność układów organizmu człowieka. Realizacja lego osiaimcgo cełu zwykłe nie odbyw
page0237 227 ilości. Otóż takim jest człowiek w swej duszy rozumnej. Żadna odległość nie ogranicza j
jakub Jeżeli ktoś uważa się za człowieka religijnego, lecz łudząc serce swoje nie powściąga swego
Fizjologia0011 Szpik kostny Szpik kostny - ok.4% mc. krowa- ok. 20 kg Człowiek dorosły - 41 (około p
szanującego samodzielnego człowieka - człowieka podtrzymującego swe życie własnymi siłami i nie
Scan 090220 0001 56 że zaczynaj.! przedkładać równość w niewoli nad nierówność w wolności. Nie należ
Wstęp pojawiają się opinie, że człowiek rodzi się dobrym negoqatorem lub nie, czyli, że albo po
46046 PC060215 122 O człowieku 10 przyczyn, jako że ich nie widzimy; albowiem przyczyny rzeczy
PC060215 122 O człowieku 10 przyczyn, jako że ich nie widzimy; albowiem przyczyny rzeczy należą
str 134 135 brakło człowieka na miarą Tadeusza Kościuszki, wodza nie tylko sił zbrojnych, lecz także
57 SELEKCJA BIOLOGICZNA A SZANSE CZŁOWIEKA 1 wątpliwości tych nie mogą rozproszyć proroctwa

więcej podobnych podstron