Na ile Norwid był romantykiem, a na ile nie.
Środa, 26 Kwietnia Imieniny obchodzą: Marzena, Maria, Klaudiusz
Sciaga.pl > Prace
> Romantyzm >
Home | Reklama | Info
| Mail
Gdzie Cz@T ???
Gdzie jestSciaga.pl
?
Na ile Norwid był
romantykiem, a na ile nie.
kategoria: J.polski
zakres: Romantyzm
dodano: 2000-04-24
„Nie wziąłem od
was nic o! wielkoludy, Samotny szedłem i sam błądzę dalej.”
Na ile Norwid jest romantykiem, a na ile nie? Kiedy
zmarł w 1883 roku, w podparyskim przytułku polska prasa pi-sała:
„Skończył jak półtalent, nie napisawszy nic znakomitego, nic
bardziej wybitnego i znaczącego w literaturze.” Cyprian Kamil Norwid
- poeta przeło-mu, związany czasowo z romantyzmem, twórczością dążył
dalej, poza ramy epoki. Odbierany był jako poeta niełatwy i
nowoczesny. Nie rozumiany i nie-doceniany przez sobie współczesnych
po prostu przeminął. Był jak cień, któ-ry nie pasuje do słonecznego
poranka, a mimo wszystko właśnie dzięki nie-mu egzystuje. Za
cechę pisarstwa Norwida uważa się jego krytyczny stosunek do
ro-mantycznego dziedzictwa. Jako że był najmłodszym z wielkich
potrafił spoj-rzeć na polską historię i ówczesną literaturę z
odpowiednim dystansem. W pewien sposób traktował romantyzm jako
epokę zamkniętą, zakończoną i podsumowaną. Czuł się twórcą nowej
poezji, dążył do przekroczenia granic wyznaczonych przez odchodzącą
kulturę. Norwid różnił się od typowych romantyków i doskonale
zdawał sobie z tego sprawę. Dowodem mogą być słowa wiersza
„Klaskaniem mając obrzękłe prawice...”, mówiącego między innymi o
wawrzynowym wieńcu, który miał być uhonorowaniem romantycznej
twórczości. „Dlatego od was... - o laury! - nic nie wziąłem
Listka jednego, ni ząbeczka w liściu.” Poeta nie jest jednym
z tych, którzy zasłużyli na laury. On wie, że od romantyzmu wiele
brał choć niewiele mu dawał. Tworzył poza romantyzmem, jednocześnie
z niego czerpiąc. Norwid przeciwstawiał się przede wszystkim
romantyzmowi w Mickie-wiczowskiej wersji - mesjanizmowi,
martyrologii. Zarzucał utworom pierw-szego z wieszczów ograniczenie
literatury do kwestii polskiej, pomijanie pro-blemów ogólnoludzkich,
nadmierne zafascynowanie indywidualizmem twór-czym kosztem
społeczeństwa. Poezja Norwida dotyczyła spraw całego świata. Tak
samo przejmował się losem własnego kraju („Bema pamięci żałobny -
rapsod”) jak i losem innych narodów („Do obywatela Johna Brown”).
Pisał o antyku („Coś ty Atenom zrobił, Sokratesie...”) i
współczesności, wiązał świat fantazji ze sferą codzienności
(„Święty-pokoj”). Opiewał dziedzictwo antyku i tradycję
chrześcijańską („Przeszłość”). Chwalił postęp rozwój nowych idei,
nie gardząc starożytnością i konserwatyzmem. Norwid był poetą
niezwykle wszechstronnym. Bez wątpienia czuł się przede wszystkim
artystą. To różni go od romantyków. Mickiewicz, Krasiński najpierw
chcieli przewodzić narodowi swą pieśnią, potem dopiero byli
arty-stami. Marzyli o „rządzie dusz”, czego Norwid nigdy nie
próbował. . Nie chciał nikomu przewodzić. W swoich wierszach
nie nakłaniał do po-wstań, nie nawoływał do wielkich, romantycznych
zrywów narodowych. Z drugiej jednak strony można umieścić
światopogląd Norwida w ra-mach światopoglądu romantyków, chociażby
za względu na to, że twórca sta-rał się odpowiadać na pytania
podejmowane i uznane przez romantyzm za zasadnicze, pytania o
miejsce i rolę człowieka w świecie i społeczeństwie. Norwid nie
zrywał w definitywny sposób z romantyzmem, sięgał po niektóre z idei
epoki, kształtował je i wpływał na nie we właściwy tylko sobie
sposób. Wiedział, że nie jest przeciętnym szarym istnieniem.
Czuł się w pewien sposób wybrany. W utworze „Moja piosnka I” mówi o
czarnej nici, która go na krok nie odstępuje, która czyha na niego,
jest jak fatum. Przyjmował, że jego życie jest naznaczone
(przeklęte?). „Źle, źle zawsze i wszędzie, Ta nić czarna się
przędzie. (...) Ale wszędzie - o! wszędzie - Gdzie ja
będę, ta będzie.” Inną cechą romantyczną twórczości Norwida może
być samotność, któ-rą przesycone są niemalże wszystkie utwory poety.
Czuł się opuszczony i nie starał się tego ukryć, cierpiał i
pokazywał swoje cierpienie. Wprawdzie nie przeżywał tego tak
dogłębnie jak chociażby Mickiewicz, czy bohater Goethego - Werter,
to uczucia te są stale obecne w jego poezji. Poza tym
zdecydowaną nie romantyczność można zauważyć w kon-strukcji wierszy
Norwida, który wiele poświęcił, by „Odpowiednie dać rzeczy -
słowo!”. Brak tutaj owego romantycznego chaosu, wszystko jest
poukładane, dokładnie przemyślane. Język twórcy jest niezwykle
precyzyjny. Dzięki do-kładnej, wypracowanej formie treść bez
problemu trafia do współczesnego odbiorcy, co nadaje poezji cechę
ponadczasowości. Norwid używa wielu me-tafor i neologizmów (np.
sobie-samego, stanów-stan). Charakterystyczny jest również
symbolizm, dzięki czemu poeta uzyskuje niespotykaną jasność i
przejrzystość. Wszystko to jest raczej mało romantyczne. Brak tutaj
owego tragizmu, straszliwego przeżywania każdego najmniejszego
szczęścia i nie-szczęścia. Powstanie jest powstaniem, a nie potężnym
zrywem narodowym w imię idei obrony Ojczyzny. Norwid jest
zdecydowanie poetą, którego twórczości nie można przypi-sać żadnej
epoce. Tworzył w czasach romantyzmu. Z niego też zapewne wiele
czerpał, ale czerpał również z przyszłości, tworząc własną
niepowtarzalną li-teraturę, niezwykłą literaturę cienia, który
pojawia się, a potem znika. Dlate-go być może niedługo Norwid znów
odejdzie w zapomnienie, tak jak odchodził całe swoje życie.
„Słyszymy ptaki, ale one umilkną. Słyszymy szum zboża, ale
nadejdą żniwa. W poezji natomiast możemy usłyszeć nawet szelest
mrówki spacerują-cej w trawie sto lat temu” (Małgorzata Baranowska)
Autor: Petronela
Ocena : 0.0
oceń
prace:
1 2 3 4 5 6
Home | Reklama | Info
| Mail
Prace | Pomoc | Książki | Artykuły | News | Katalog | Forum
| Rozrywka
Wszelkie prawa zastrzeżone / All
rights reserved Sciaga.pl
2000
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
Dom na wodzie nie dla Polaka – artykuł na podstawie badania internetowegoRyba na pewno nie po greckuCzerwone Gitary Niekt Na Świecie Nie WieNIKT NA SWIECIE NIE WIE (CZERWONE GITARY) txtchcę zastosować filtr na tekście i nie mogę…Mity?zpieczenstwa IT Czy na pewno nie masz sie czego?c mibeitBadania nad pocz tkami Pa stwa Polskiego na Lubelszczy nieZarządzanie czasem Na co nie warto tracić czasu sposoby rozpoznawania Heinz Hütterczemu jeszcze na to nie wpadles wwwSĘDEK G Jak ludzie radzą sobie z sytuacjami, na które nie ma radywięcej podobnych podstron