DSC03542 (4)
Kliny z poroża
T a b
ca 9
Wymiary w cm
Nr pracowni i warstwa
długość
szerokość
obucha
grubość
obucha
szerokość
ostrza
Nr
Ry
ycina
1/1V
4,3
3,5
3.2
3.2
spiczaste
spiczaste
spiczaste
spiczaste
140/66 bez nr 803/66 bez nr
|
l/UI |
3,9 |
1.9 |
1,3 |
0,7 |
bez nr |
12 /. |
|
3,8 |
1.5 |
1.0 |
0,3 |
bez nr |
12, c | |
|
3.6 |
1,5 |
1.1 |
0,7 |
bez nr |
12, b | |
|
2,2 |
0,9 |
0,4 |
0,3 |
bez nr |
12, f | |
|
3,5 |
1,8 |
1,2 |
— |
bez nr* |
12, d | |
|
2,9 |
1,4 |
1,2 |
— |
bez nr* |
12, e | |
|
25 |
1,5 |
1,2 |
. — |
bez nr* |
12„g | |
|
i/n |
1 6,5 |
2,2 |
1.8 |
0.6 |
849/64 | |
|
61 |
2,1 |
1.8 |
1,0 |
bez nr |
15, b | |
|
6,0 |
2,8 |
1,6 |
0,9 |
bez nr |
15, a | |
|
4,5 |
2 2 |
1.7 |
0,8 |
bez nr |
15, d | |
|
4,5 |
18 |
1,6 |
' : —. |
bez nr* |
15, c | |
|
1 3,9 |
2,6 |
1,7 |
l.o |
bez nr |
15, g | |
|
3,8 |
21 |
1,5 |
688/65 | |||
|
3,7 |
1,1 |
0,6 |
— |
bez nr | ||
|
3,5 |
1,7 |
04 |
0,6 |
bez nr |
15, e | |
|
3,2 |
V |
1,6 |
— |
189/65 | ||
|
3,1 |
1,7 |
0,7 |
0,9 |
bez nr |
15, f | |
|
2,9 |
1,1 |
0,6 |
0,6 |
bez nr | ||
|
2,9 |
U |
1,1 |
0,6 |
bez nr | ||
|
2,9 |
1,3 |
0,5 |
0,5 |
bez nr | ||
|
2,6 |
1,4 |
0,6 |
— |
bez nr | ||
|
2,6 |
1,2 |
1,0 |
0,7 |
bez nr | ||
|
2,4 |
1,1 |
0,6 |
0,5 |
bez nr | ||
|
i |
2,5 1 |
1,5 |
1,3 |
— |
bez nr* | |
|
2/V |
7.° |
1.8 |
— |
1,9 |
535/62 |
28, d |
|
5,2 |
1,3 |
— |
0.6 |
329/62 | ||
|
5,1 |
1,7 |
. . |
0,7 |
174/62 | ||
|
4,8 1 |
— |
—. |
0,8 |
169/62 | ||
|
4,6 |
1.4 |
1,4 |
0,7 |
532/62 |
28, e | |
|
4,3 |
1,2 |
0,6 |
1,0 |
103/62 |
28,f | |
|
3,7 |
3,1 |
0,7 |
1,5 |
534/62 |
28, a | |
|
3,1 |
1.8 |
1.3 |
1,5 |
161/62 |
28, b | |
|
3,0 |
1,4 |
1,3 |
0,8 |
533/62 |
28, c | |
|
2/m ,j. i |
3.5 |
1.6 |
1.4 |
1,4 |
bez nr | |
|
3,2 ! |
2,1 |
0.6 1 |
1.2 |
bez nr |
lilii—n |
Okazy uuicodzOne.
ślady zbicia częstymi uderzeniami młotka. Niektóre kliniki miały spiczaste ostrza, większość jednakże ostrzy była rozszerzona a ich szerokości wahały się od 0,3 do 1,5 cm. Charakterystyczną cechą opisywanych przedmiotów są ząbkowate nacięcia powstałe przez dłuższe działanie ostrych narzędzi (noża? struga? pilnika?), występujące przeważnie w węższym boku. Na niektórych okazach widoczne są wyraźnie ślady działania pilnikiem (ryc. 12, ryc. 15 i ryc. 28). Na związek kliników z pracowniami ro-gowniczymi zwrócono już dawniej uwagę ale nie próbowano sensownie wytłumaczyć ich funkcji.62 Niekiedy nazywano je niezbyt fortunnie pół-wytworami płytek klinowatych.63
Według naszego przypuszczenia kliniki z poroża były związane z unieruchamianiem obrabianych kawałków surowca, zwłaszcza drobnych (np. płytki zębate), przy pracy strugiem, pilnikiem a może nawet nożem. Można przypuszczać, że bardziej znormalizowane elementy grzebieni rzemieślnicy unieruchamiali na bliżej nieokreślonym stole lub ławie zaopatrzonej w otworki rozmieszczone w odległościach odpowiadających rozmiarom obrabianych elementów. Na takim przyrządzie, jak dziś jeszcze na niektórych warsztatach stolarskich, płytkę lub klocek surowca unieruchamiano przez zaklinowanie z jednej lub z dwóch stron. Tak unieruchomiony obiekt można było obrabiać dwiema rękami, co znacznie ułatwiało, przyspieszało a nawet w ogóle umożliwiało pracę (np. przy posługiwaniu się strugiem). Niektóre kliny musiały wystawać nad umocowany obiekt i stąd używane narzędzia uszkadzały je tworząc opisane już wyżej ząbkowate nacięcia. Nie wykluczone też, że omawiane kliny mogły służyć do rozszczepiania większych kawałków surowca. Nie trzeba dodawać, że przedstawiona wyżej próba odtworzenia funkcji klinów jest hipotezą, którą uprawdopodobnić, ale nie udowodnić, mogłyby odpowiednie eksperymenty.
7. Surowiec do wyrobu okładzin
Za surowiec do wyrobu okładzin uważamy długie odcinki trzonów poroży odpiłowane przy pomocy piłek, często rozłupane wzdłuż na pół. Powierzchnie ich rzadkp noszą ślady minimalnej obróbki strugiem lub nożem. Był to ślad pierwszego etapu obróbki, prowadzącego do usunięcia pofałdowanej kory lub do usunięcia spongiosy. Takie kawałki surowca wystąpiły we wszystkich warstwach obydwu pracowni (por. tabl. 1).
83 Np. J. Nihlen natknąwszy się na nie w Visby uznał je za szydła lub dłuta (zob. J. Nihlen, Frin det Jórhiśtoriska och medeltida Vishy, „FonwSnnen”, 20, 1925, str. 121—122. ryc. 70).
63 Z. Hilczerówna, Rogownictwo gdańskie w X—XIV wieku, op. cit., str. 56.
239
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
DSC03538 (3) ab
DSC03540 (3) Surowiec Szydła z poroża i kości Ta b I i ca 7 Ryci Nr pracowni i warstwa poroże kość W
DSC03537 (3) Płytki zębate grzebieni jednostronnych Ta b 1 j ca 4 Nr pracowni i warstwa
Fensterbilderp3 Modeli 27 Tanne mit Engel (Motivhóhe: ca. 25 cm) (Motiv siehe Bogen D, Nr. 33)Was S
SZAFKI NR NAZWA ZESTAW KOLOR FRONTU KOLOR KORPUSU SZKŁO WYMIARY ( CM ) WYSOKOŚĆ
318773187 0(1) Fotografia o wymiarach 3,5 cm x 2,5 cmLICENCJA DETEKTYW Nr__________ Datawy
73 (81) Gardine mit Flomlngomotłv Mir ca. 6$ i«r cm ?tt> ; Młfceljirn aAt*l? /100% On*** *««* R&g
cb72a06338caa9bddb Modeli 39 Beige Hakelkette ca. 42 cm lang Materiał: Linie 134 Candy Fb. 02 (
DSC03507 (3) Nacieki gipsowe. Długość 19,8 cm, średnica nasady 6,7 cm, wymiary otworu 1,8 X 4,5 cm,
DSC03534 (3) Zestawienie wymiarów grzebieni określonych typologicznie z nh u (wymiary w cm) &n
DSC03551 (4) i okładzin do grzebieni różne «1/C. 16. Pracownia nr i w warstwie II półwytwory^v/////V
DSC03558 (6) Rvc 26. Pra co^nia nr 2 266 róine Płytek zęba- Hyc. 27. Pracownia nr 2 w warstwie V. Pó
Clip2 Modeli 10DECKCHEN MIT ANANASMOTIVEN Gro8e: Ca 42 cm Durchmcsser Materiał: Ca 50 g Rot Fb 636:
cb72a06338caa9bddb Modeli 39 Beige Hakelkette ca. 42 cm lang Materiał: Linie 134 Candy Fb. 02 (
cb72a06338caa9bddb Modeli 39 Beige Hakelkette ca. 42 cm lang Materiał: Linie 134 Candy Fb. 02 (
S5006369 1 2 3 4 5 6 7 8 Stanowisko Nr ob. Typ Wymiary (cm) dl. x szer. x
więcej podobnych podstron