DSC04239

Tabela 13.3. Zawartość składników pokarmowych i wartość energetyczna niektórych produktów mleczarskich (wg różnych autorów)

Pasza	Zawartość (%)					Energia metaboliczna
	sucha masa	popiół surowy	białko ogólne	tłuszcz	związki bezazotowe wyciągowe	Energia metaboliczna
						drób	świnie
						MJ/kg
Mleko odtłuszczone świeże¹	8,5	0,7	8,1	0,1	4,6	i ■ ^	1.4
Mleko odtłuszczone w proszku¹	92,6	7,8	32,5	0,3	52,0	9,9	15,4
Kazeina²	93,0	5,1	81,5	0,9	5,5	17,4	18,2
Serwatka świeża¹	5,5	0,6	0,7		4,2	0,4	0,8
Serwatka suszona¹	91,5	6,7	11,6	0,1	73,1	8,0	14,5
Maślanka¹	6,0	0,5	2.0	0,2	3,3	^; '*1,1 1	1,0
Twaróg chudy³	20,1	0,7	16,1	0,5	2,8	5,1	11 -4* ■

’ Zlolecka i wsp. (1985).³ Normy żywienia świń (1993). ³ Stawoń (1987).

Białko mleka ma bardzo dobry skład aminokwasowy, co jest zrozumiałe, gdyż stanowi ono pierwszą paszę dla młodych, szybko rosnących zwierząt. Oprócz dobrego składu aminokwasowego charakteryzuje się ono również bardzo wysoką strawnośdą — wynoszącą nawet 100%.

Głównym składnikiem tłuszczu mleka są triacyloglicerole (trójglicerydy)—powyżej 98%. Na pozostałą część składają się diacyloglicerole i monoacyloglicerole oraz substancje tłuszczopodobne i witaminy rozpuszczalne w tłuszczach. W tłuszczu dominują kwasy tłuszczowe: oleinowy (ok. 30%), palmitynowy (ok 25%) oraz miiystynowy i stearynowy (po 9-13%). Występowanie tłuszczu w mleku w postaci zemulgowanej powoduje, że strawność tego składnika jest także bardzo wysoka.

Na wartość energetyczną mleka ma wpływ również obecna w nim laktoza. Jest ona dobrze trawiona przez zwierzęta, jednak niektóre z nich, np. drób, nie wytwarzają enzymu laktazy trawiącego ten dwucukier — u tych zwierząt mogą wystąpić biegunki. W procesie fermentacji laktoza łatwo ulega przetworzeniu do kwasu mlekowego.

Mleko zawiera znaczne ilośd (składników mineralnych.) Jest w nim zwłaszcza dużo wapnia, około 1,2 g w 1 kg. Oprócz wapnia występują, w g/kg: fosfor 1,0, potas 1,5, só3"0,6, siarka 0,2, a także magnez w ilości 0,1. Mleko zawiera również następujące mikroelementy, w mg/kg: miedz 0,2,qoik473, żelazo 0,84, mangan 0,1, jjahalt 1,3. Zawartość żelaza w mleku nie pokrywa zapotrzebowania zwierząt młodych, szybko rosnących. Żywienie samym mlekiem nie może być prowadzone zbyt długo, gdyż u prosiąt, cieląt i jagniąt okres krytyczny występuje po 3-4 tygodniach. Żelazo można uzupełnić, podając je w mieszankach mineralnych, pastach stosowanych doustnie albo w postaci iniekcji (np. w przypadku prosiąt). Długotrwałe żywienie samym mlekiem powoduje anemię — zjawisko to wykorzystywane jest przy opasie cieląt na białe mięso.

Spośród witamin w mleku sporo jest witamin z grupy B, zwłaszcza ryboflawiny (ok. 21 mg w lkg suchej masyJTZawartość tych witamin nie jest uzależniona od żywienia krowy ze względu na ich syntezę w żwaczu. Mleko odtłuszczone nie jest